27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ο «Χρυσός Αλέξανδρος» σε μια ταινία για τη συνύπαρξη Ισραήλ – Παλαιστίνης

Στον αγώνα για ισότητα σε Ισραήλ – Παλαιστίνη εστιάζει το βλέμμα της η Άμπερ Φάρες, η ταινία της οποίας, με τίτλο «Συνύπαρξη, λέμε τώρα!/Coexistence, My Ass!», κατέκτησε τον Χρυσό Αλέξανδρο του 27ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 12.000 ευρώ.

Στην τελετή απονομής των βραβείων της 27ης διοργάνωσης που ολοκληρώνεται απόψε (16/3), τα μέλη της κριτικής επιτροπής του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος του Φεστιβάλ, είναι οι:

• Δημήτρης Αθυρίδης (σκηνοθέτης και φωτογράφος)
• Λόρεν Γκρίνφιλντ (σκηνοθέτιδα)
• Σίγκνε Μπίργκε Σέρενσεν (παραγωγός)

Αναφέρθηκαν στους λόγους που ξεχώρισαν τη συγκεκριμένη ταινία, ως εξής:

«Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ που έκανε τη διεθνή του πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη και βασική πρωταγωνίστριά του είναι η κωμικός Νόαμ Σούστερ Ελιάσι, που μιλά εξίσου άπταιστα αραβικά και εβραϊκά και η οποία δημιουργεί ένα μοναδικό προσωπικό και πολιτικό σόου. Η ανατροφή της στη μοναδική κοινότητα στο σύγχρονο Ισραήλ όπου οι Παλαιστίνιοι και οι Εβραίοι έχουν συνυπάρξει ως γείτονες και φίλοι από το 1970, την επονομαζόμενη “Όαση Ειρήνης”, της χαρίζει μια μοναδική προοπτική στην αυθεντική έννοια της συνύπαρξης, σε μια κοινωνία όπου η ειρήνη και η αμοιβαία κατανόηση μοιάζουν με χίμαιρα. Μέσα από μια καθηλωτικά δομημένη αφήγηση, και αμφισβητώντας άφοβα όλα τα ταμπού του συγκεκριμένου τόπου, η αφοπλιστική φωνή και το χιούμορ της Νόαμ μάς παρακινούν να αγγίξουμε ένα βαθύτερο επίπεδο κατανόησης ενόσω γελάμε και κλαίμε μαζί της, αλλά και να αναθεωρήσουμε τις προκαταλήψεις μας με ανοιχτά μυαλά και ανοιχτές καρδιές».

Αντίστοιχα, η ίδια επιτροπή απένειμε τον Αργυρό Αλέξανδρο του Διεθνούς Διαγωνιστικού, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 5.000 ευρώ στο ντοκιμαντέρ: «Λευτεριά στον Λέοναρντ Πελτιέ» των Τζέσι Σορτ Μπουλ και Ντέιβιντ Φρανς, ενώ ειδική μνεία απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Παιδί της σκόνης» της Βερόνικα Μλιτσέβσκα.

Μέσα στη ζεστή και συγκινητική ατμόσφαιρα της τελετής απονομής των βραβείων, πρωταγωνιστές ήταν τα ίδια τα ντοκιμαντέρ, οι σκηνοθέτες και οι ήρωες των ταινιών τους. Την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υφυπουργός Πολιτισμού Ιάσων Φωτήλας, που μίλησε για την ανάγκη να έχουμε περισσότερες εικόνες, παρόλο που στην εποχή μας πολλοί υποστηρίζουν πως η συνεχής ροή οπτικών πληροφοριών δημιουργεί έναν οπτικό …θόρυβο, μειώνοντας την ικανότητά μας να εστιάσουμε σε συγκεκριμένα θέματα, γεγονότα και συναισθήματα. «Ωστόσο το ντοκιμαντέρ γνώριζε ανέκαθεν αυτήν την πρόκληση και φρόντισε να δώσει στην εικόνα το ρόλο που της αξίζει, όχι ως απλό ερέθισμα, αλλά ως καταλύτη κατανόησης. Το ντοκιμαντέρ έχει τη μοναδική ικανότητα να αναδεικνύει τις σημαντικές λεπτομέρειες, να φιλτράρει τον περιττό θόρυβο και να μας κατευθύνει προς την ουσία της πραγματικότητας. Δεν αποτυπώνει απλώς εικόνες, μας διδάσκει να βλέπουμε, μας επιτρέπει να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο πιο συνειδητά, να ακούμε τα ανείπωτα, να αισθανόμαστε το αόρατο», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Φωτήλας, τονίζοντας ότι το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στη μακρόχρονη ιστορία του, έχει αποδείξει πως αποτελεί έναν ευαίσθητο δέκτη των κοινωνικών και πολιτιστικών ρευμάτων της εποχής. «Η φετινή διοργάνωση που πλησιάζει στο τέλος της, επιβεβαιώνει το ρόλο της ως θετικού αναμεταδότη πολιτιστικών ερεθισμάτων και μιας πλατφόρμας ουσιαστικού διαλόγου. Παράλληλα λειτουργεί ως ένας εξαιρετικά δημιουργικός κόμβος που φέρνει σε επαφή τους δημιουργούς με το κοινό αλλά και με τη βιομηχανία του κινηματογράφου ενισχύοντας τη συνεργασία και την καλλιτεχνική καινοτομία», πρόσθεσε.

Τα βραβεία των υπόλοιπων διαγωνιστικών τμημάτων του 27ου ΦΝΘ

Στην κατηγορία όπου νέοι δημιουργοί δοκιμάζουν να αποτυπώσουν την πραγματικότητα, το διεθνές διαγωνιστικό Newcomers, το βραβείο «Χρυσός Αλέξανδρος – Δημήτρης Εϊπίδης», που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10.000 ευρώ, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Πώς να χτίσεις μια βιβλιοθήκη» των Μάια Λέκοου και Κρίστοφερ Κινγκ, ενώ ο Αργυρός Αλέξανδρος συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 4.000 ευρώ και δόθηκε στην ταινία «Eδώ μιλάνε για λατρεία» του Βύρωνα Κριτζά. Στο ίδιο τμήμα, ειδική μνεία έλαβε η «Φάρμα κατοικιδίων» των Φιν Βάλτερ και Μάρτιν Α. Βάλτερ.

Στο διαγωνιστικό τμήμα Film Forward, που παρουσιάζει ταινίες που πειραματίζονται με τη φόρμα και τη μέθοδο της ταινίας τεκμηρίωσης, τον Χρυσό Αλέξανδρο κατέκτησε η «Ατελείωτη Κούκι» των Σεθ Σκράιβερ και Πίτερ Σκράιβερ, βραβείο που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 6.000 ευρώ και τον Αργυρό Αλέξανδρο, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ πήρε το «Εν τω μεταξύ» της Κάθριν Γκαντ. Ειδική Μνεία απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Μουσείο της νύχτας» του Φερμίν Ελόι Ακόστα.

Το διαγωνιστικό τμήμα Immersive: All Around Cinema, που αγκαλιάζει δημιουργίες που αξιοποιούν τις πιο σύγχρονες νέες τεχνολογίες για να παρουσιάσουν διαφορετικές όψεις μιας εκτεταμένης πραγματικότητας, ξεπερνώντας τα κινηματογραφικά είδη και βυθίζοντας τον θεατή σε μια διαδραστική εμπειρία, ο Χρυσός Αλέξανδρος που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 2.000 ευρώ απονεμήθηκε στην ταινία «Το γλυκό τέλος του κόσμου!» του Στέφανο Κόνκα Μπονιτσόνι.

Τα καλύτερα podcast και τα άλλα βραβεία του ΦΝΘ

Το Βραβείο του Διαγωνιστικού Podcast, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 2.000 ευρώ απονεμήθηκε στο podcast «Τυφλή γοητεία» των Μιχάλη Αγραφιώτη, Στέλλας Κανταρτζή και Ελευθερίας Αυγερινού. Ειδική Μνεία απονεμήθηκε στο podcast «Φωνές δικαίωσης» του Ανδρέα Βάγια, ενώ και φέτος, το Φεστιβάλ, σε συνεργασία με την Ανωτάτη Σχολή Louis Lumière και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, προσφέρουν το βραβείο-υποτροφία ENS Louis Lumière-Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος για Ανερχόμενο Δημιουργό Ακουστικού Ντοκιμαντέρ, το οποίο έλαβε η Κατερίνα Γιαννίση για το podcast «Κόι νο γιοκάν», που είχε παρουσιαστεί στην Ενότητα Nexus του Τμήματος Podcast του 65ου ΦΚΘ και ειδική μνεία απονεμήθηκε από το ENS Louis Lumière στον Δήμο Βρύζα για το podcast «Χαιρετισμοί», που είχε παρουσιαστεί στην ίδια ενότητα.

To Mermaid Award, το βραβείο του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης για την καλύτερη ταινία LGBTQI+ θεματικής του επίσημου προγράμματος, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «GEN» του Τζανλούκα Ματαρέζε. Ειδική Μνεία έλαβε το ντοκιμαντέρ «On Lavender» των Μάκη Ευαγγελάτου και Ειρήνης Χατζή.

Το Βραβείο Προσβασιμότητας της Alpha Bank, που δίνεται για δεύτερη φορά στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 3.000 ευρώ και απονέμεται είτε σε μια προσωπικότητα είτε σε μια ταινία που αναδεικνύει ζητήματα προσβασιμότητας στις τέχνες, δόθηκε στο ντοκιμαντέρ «Βίκτορ» του Ολιβιέ Σαρμπίλ.

Η ΕΡΤ απένειμε το πρώτο βραβείο της, που συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο των 3.000 ευρώ, στην ελληνική παραγωγή που κερδίζει το βραβείο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου FIPRESCI και αυτή ήταν το ντοκιμαντέρ «Σμιλεμένες ψυχές» του Σταύρου Ψυλλάκη.

Το βραβείο Human Rights in Motion, που δημιουργήθηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης για να αναδείξει τον ισχυρό δεσμό ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και τα ανθρώπινα δικαιώματα, τιμώντας τον σκηνοθέτη της ταινίας που αποτυπώνει με τον πιο ουσιαστικό τρόπο τον αγώνα για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τα θεμελιώδη δικαιώματα, από φέτος, απονέμεται σε τέσσερα κορυφαία φεστιβάλ ντοκιμαντέρ της Ευρώπης: το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το FIPADOC στο Μπιαρίτζ της Γαλλίας, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Σέφιλντ και το doclisboa στη Λισαβόνα. Στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το βραβείο, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 5.000 ευρώ, διεκδίκησαν όλες οι ταινίες των τριών διαγωνιστικών τμημάτων που πραγματεύονται ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοκρατικών αξιών και το έλαβε το ντοκιμαντέρ «Συνύπαρξη, λέμε τώρα!» της Άμπερ Φάρες. Την απονομή έκανε ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης Θεόδωρος Ρουσόπουλος.

Το καθιερωμένο βραβείο της Βουλής των Ελλήνων «Ανθρώπινες Αξίες» απονεμήθηκε στην ταινία του Διεθνούς Διαγωνιστικού τμήματος του Φεστιβάλ «Κάτω από τις σημαίες, ο ήλιος» του Χουάνχο Περέιρα.

Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας απένειμε βραβείο αξίας 3.000 ευρώ σε ντοκιμαντέρ πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη του Ελληνικού Προγράμματος, που πραγματοποιεί την ελληνική του πρεμιέρα στο Φεστιβάλ, στο «Λο» του Θανάση Βασιλείου.

Το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας, φέρνει σε επαφή δύο θεσμούς που τους ενώνουν η έντονη ευαισθητοποίηση και οι συγγενικοί στόχοι, και που λειτουργούν συμπληρωματικά: Το Φεστιβάλ προωθεί και προβάλλει έργα δημιουργών που αποκαλύπτουν την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δίνοντας στη συνέχεια τη σκυτάλη στο δύσκολο έργο της Διεθνούς Αμνηστίας που κινητοποιείται, ασκεί πιέσεις και αφυπνίζει τη συνείδηση του κόσμου. Η επιβράβευση από έναν ανθρωπιστικό θεσμό στο πλαίσιο ενός κινηματογραφικού θεσμού έχει διπλή σημασία για τον ντοκιμαντερίστα, καθώς η δημιουργία του τιμάται σε διπλό επίπεδο – καλλιτεχνικό αλλά και ανθρωπιστικό. Το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας λοιπόν, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Λευτεριά στον Λέοναρντ Πελτιέ» των Τζέσι Σορτ Μπουλ και Ντέιβιντ Φρανς.

H Διεθνής Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου FIPRESCI, που αποτελείται από καταξιωμένους επαγγελματίες στον χώρo της κινηματογραφικής κριτικής, απένειμε δύο βραβεία. Για την καλύτερη ταινία του Διεθνούς Διαγωνιστικού στο ντοκιμαντέρ «Λευτεριά στον Λέοναρντ Πελτιέ» των Τζέσι Σορτ Μπουλ και Ντέιβιντ Φρανς και για την καλύτερη ελληνική ταινία που εντάσσεται στο επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ, στις «Σμιλεμένες ψυχές» του Σταύρου Ψυλλάκη.

Η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ) απένειμε το βραβείο της στην καλύτερη ελληνική ταινία του Επίσημου Προγράμματος «Επιστροφή στην πατρίδα» των Χρύσας Τζελέπη και Άκη Κερσανίδη.

Το βραβείο του ελληνικού τμήματος του WIFT (Women in Film & Television), που απονέμεται σε σκηνοθέτρια ταινίας που προβάλλεται στο πλαίσιο των διεθνών διαγωνιστικών προγραμμάτων του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης κατέκτησε η Εύα Στεφανή για το ντοκιμαντέρ «Η καρδιά του ταύρου».

Το βραβείο που απονέμει η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς στην καλύτερη ταινία περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, έλαβε το ντοκιμαντέρ «Αναζητώντας την ειρήνη» των Νικόλ Γκόρμλι και Ντέμπρα Αρόκο.

Η Επιτροπή του Βραβείου Νεότητας, η οποία αποτελείται από φοιτητές του Τμήματος Κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, απένειμε το βραβείο της στο ντοκιμαντέρ «Σμιλεμένες ψυχές» του Σταύρου Ψυλλάκη και ειδικό βραβείο στην ταινία «Η καρδιά του ταύρου» της Εύας Στεφανή.

Τέλος, η Fischer, ο επίσημος χορηγός των Βραβείων Κοινού, απένειμε συνολικά πέντε βραβεία: Το Βραβείο Κοινού «Peter Wintonick» σε διεθνή ταινία άνω των 50 λεπτών στο ντοκιμαντέρ «Όταν η Ισλανδία μπήκε στον πάγο» της Πάμελα Χόγκαν, σε διεθνή ταινία κάτω των 50′ στο ντοκιμαντέρ «Η κυρία του ασανσέρ» του Μάρτσιν Μοτζελέφσκι, σε ελληνική ταινία άνω των 50′ στο «Εδώ μιλάνε για λατρεία» του Βύρωνα Κριτζά, σε ελληνική ταινία κάτω των 50′ στο «Επιστροφή στο Ντεπώ» του Δημήτρη Ζάχου, καθώς και Βραβείο Κοινού Fischer Platform+ για ελληνική ταινία που προβάλλεται online και πραγματοποιεί την πρεμιέρα της στο 27ο ΦΝΘ στο ντοκιμαντέρ «Αρκτική Οδύσσεια» του Ευάγγελου Ρασσιά.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ