Ορόσημο για την τουρκική αμυντική βιομηχανία αποτελεί η ενσωμάτωση του εγχώριας κατασκευής ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA) τύπου Murad 100-A στο επίσης εγχώριας κατασκευής drone Akinci. Για να αντιμετωπίσει τους περιορισμούς στην εξαγωγή αμερικανικής και ευρωπαϊκής στρατιωτικής τεχνολογίας, η Αγκυρα αναγκάστηκε να αναπτύξει το δικό της «εθνικό» ραντάρ AESA, το οποίο αναμένεται να εξοπλίσει τα F-16 της τουρκικής αεροπορίας και μελλοντικά το μαχητικό 5ης γενιάς ΚΑΑΝ.
Παράλληλα, η αξιοποίηση του στον στόλο των μη επανδρωμένων αεροσκαφών έρχεται να προσφέρει ένα σοβαρό τακτικό πλεονέκτημα στην Τουρκία και απειλεί να ισοσκελίσει την υπεροχή που «απολαμβάνει» η ελληνική Πολεμική Αεροπορία ως μοναδικός χρήστης ραντάρ AESA (τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα Rafale και τα F-16 Viper) στην περιοχή.
Τουρκικό ραντάρ
Χωρίς να είναι ακόμη γνωστές οι παράμετροι λειτουργίας του Murad 100-Α και ο βαθμός της τεχνολογικής του ωριμότητας κατά την πρώτη του δοκιμαστική πτήση, είναι δεδομένο πως η τουρκική αμυντική βιομηχανία καταγράφει αλματώδη πρόοδο στους τομείς των ηλεκτρονικών συστημάτων και των αισθητήρων.
Τα ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA) συνθέτουν μια πληρέστερη εικόνα του πεδίου των επιχειρήσεων σε σχέση με τα συμβατικά ραντάρ των αεροσκαφών 3ης και 4ης γενιάς. Αναγνωρίζουν και παρακολουθούν μεγαλύτερο αριθμό απειλών ταυτοχρόνως, σε διάφορες γωνίες και αποστάσεις που ξεπερνούν τα 300 χιλιόμετρα. Η Ελλάδα αξιοποιεί τη νέα τεχνολογία από το 2022, όταν τα πρώτα Rafale εντάχθηκαν στο οπλοστάσιο της Πολεμικής Αεροπορίας και λίγους μήνες αργότερα με τα αναβαθμισμένα F-16 Viper που επίσης διαθέτουν ραντάρ τύπου AESA. Οι δυνατότητές τους έχουν εντυπωσιάσει τους Ελληνες ιπταμένους που «βλέπουν» πιο μακριά και με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Η Τουρκία προσπάθησε να εισέλθει στην εποχή AESA με την προμήθεια των F-35 και στη συνέχεια με την αναβάθμιση των F-16. Αμφότερα τα προγράμματα ακυρώθηκαν, τα F-35 εξαιτίας της αγοράς του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400 και τα F-16 για λόγους κόστους, με αποτέλεσμα οι γείτονες να αναζητούν εναλλακτική λύση για να καλύψουν την τεχνολογική διαφορά με την Ελλάδα. Ακόμη και τα Eurofighter Typhoon που σκοπεύει να αγοράσει η Τουρκία δεν θα διαθέτουν ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης, τουλάχιστον στις εκδόσεις Tranche 1 και Tranche 2 που είναι άμεσα διαθέσιμες.
Τακτικό πλεονέκτημα
Διέξοδο στο πρόβλημα έδωσε η τουρκική Aselsan, η οποία πριν από λίγα χρόνια ξεκίνησε την ανάπτυξη ενός ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης, βασισμένο, σε μεγάλο βαθμό, σε εγχώριας παραγωγής υλικά. Αν περάσει με επιτυχία τις δοκιμές, το ραντάρ πρόκειται να εγκατασταθεί στα τουρκικά F-16 Block 30 του εθνικού προγράμματος αναβάθμισης «Ozgur», στο ΚΑΑΝ, το τουρκικό «stealth» μαχητικό που ήδη συγκεντρώνει το ενδιαφέρον ξένων πελατών, αλλά και σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη όπως τα UAV Akinci και Kizilelma.
Σε ό,τι αφορά στα drones, η εξέλιξη έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού θα δώσει στα μη επανδρωμένα συστήματα δυνατότητες που μόνο μαχητικά αεροσκάφη διαθέτουν. Αρχικά, με τη χρήση ραντάρ AESA, τα UAV θα μπορούν να εξαπολύουν και να κατευθύνουν όπλα αέρος – αέρος πέρα από την οπτική εμβέλεια (BVR), στοχοποιώντας μαχητικά και ελικόπτερα. Κυρίως, όμως, πετώντας σε μεγάλα ύψη και μακριά από αντιαεροπορικά όπλα, θα συνθέτουν μια πλήρη τακτική εικόνα την οποία θα μεταφέρουν σε άλλα μαχητικά αεροσκάφη, συστήματα πυροβολικού, συστήματα αεράμυνας ή ναυτικές μονάδες.
