Φόρτωση Text-to-Speech…
Με ένα συνοπτικό, αλλά πυκνό πολιτικά και σημειολογικά, μήνυμα διάρκειας 198 δευτερολέπτων, ο Αλέξης Τσίπρας επισφράγισε σήμερα, Δευτέρα, το «τέλος μιας εποχής» –ή ενός «ιστορικού κύκλου», φράση που είχε χρησιμοποιήσει όταν παραιτούνταν από πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2023– και συνάμα σκιαγράφησε την αρχή του νέου κεφαλαίου στο πολιτικό του βιβλίο.
Το σενάριο της παραίτησης από τη βουλευτική έδρα ως κίνηση-μετάβαση στη νέα πολιτική φάση του πρώην πρωθυπουργού είχε κυκλοφορήσει εδώ και καιρό. Το «πότε» και το «πώς» όμως παρέμεναν άγνωστα. «Φαίνεται πως ο Τσίπρας ακόμα μπορεί να εκπλήσσει», σχολίαζε στην «Κ» έμπειρο πρώην στέλεχος του κάποτε ενωμένου ΣΥΡΙΖΑ, μετά την είδηση της παραίτησης, η οποία –σημειωτέον– έρχεται λίγο μετά το μέσο της δεύτερης κυβερνητικής θητείας του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Το μήνυμα Τσίπρα συνοψίζει τους λόγους για τους οποίους, κατά τον ίδιο, το στίγμα και η παρουσία του στην παρούσα πολιτική συνθήκη είναι χρησιμότερα μακριά από τα κοινοβουλευτικά έδρανα. Ο ίδιος αναφέρει ότι δεν αρκείται σε μια «τυπική» συμμετοχή στα πολιτικά πράγματα από την «ασφάλεια των ορεινών εδράνων» μιας Βουλής «δημοκρατικά απογυμνωμένης», όπως υποστηρίζει. Ετσι, από τη μία, εξαπολύει κριτική κατά της κυβέρνησης για υποβάθμιση των κοινοβουλευτικών διαδικασιών, από την άλλη δεν παραλείπει να στηλιτεύσει την αδυναμία των κομμάτων της Αριστεράς και της Κεντροαριστεράς να διαμορφώσουν μια πειστική εναλλακτική, καταλογίζοντας «ιδιοτέλειες» στις ηγεσίες τους.
Σκιαγραφώντας το «νέο»
Ο πρώην πρωθυπουργός, καταδεικνύοντας τα αδιέξοδα των σημερινών κομμάτων της «δημοκρατικής αντιπολίτευσης», στρέφει επί της ουσίας το βλέμμα στην ανάγκη δημιουργίας κάτι νέου. Αν δεν μπορούν αυτοί, «τότε θα πρέπει να γίνουμε όλοι εμείς η αλλαγή που προσδοκούμε», αναφέρει χαρακτηριστικά. Πίσω από τις λέξεις του πρώην πρωθυπουργού σχηματοποιούνται τα συστατικά που, κατά τον ίδιο, θα πρέπει να εισφέρει αυτό το «νέο»: να θεμελιώνεται στην πολιτική πράξη και όχι στα λόγια· να είναι απαλλαγμένο από «δεσμεύσεις και μηχανισμούς» που δεν εκφράζουν την κοινωνία· να απαρτίζεται από τους «πολλούς» και να εκφράζει τις ανάγκες της «μεγάλης» κοινωνικής πλειοψηφίας, όπως διακρίνει κανείς πίσω από τις λέξεις του μηνύματος που κοινοποίησε στα social media.
Το περίβλημα, άλλωστε, είχε δοθεί τις προηγούμενες ημέρες μέσα από την ομιλία του στη Σορβόννη: «Για την κοινωνική πλειοψηφία, η Αριστερά είναι χρήσιμη, ακόμη περισσότερο, και ιδίως θα έλεγα, στα δύσκολα. Η Αριστερά όμως που δεν το βάζει στα πόδια στις δυσκολίες. Η Αριστερά που πατάει τα πόδια της στη γη και δεν αρκείται να διαμαρτύρεται, να καταγγέλλει και να αντιστέκεται, αλλά τολμά να πάρει την ευθύνη της διακυβέρνησης προκειμένου να υπηρετήσει τα συμφέροντα των πολλών».
«Οι πιο όμορφες θάλασσες»
Παρά τη συντροφική νότα προς όσους και όσες συμπορεύθηκαν μαζί του και την «υπόσχεση» για ένα πιθανό νέο ταξίδι «σε πιο όμορφες θάλασσες», από σήμερα, ο Αλέξης Τσίπρας αυτονομείται από τον «όλο» ΣΥΡΙΖΑ αναδιαμορφώνοντας το πλαίσιο παρέμβασής του στην πολιτική ζωή. Απελευθερώνεται από την ιδιότητα του παρατηρητή «πρώην» και προσγειώνεται (και τυπικά) ξανά στο πεδίο της μάχιμης πολιτικής.
Παράλληλα, επιδιώκει να διαχωρίσει εαυτόν από τη διαρκή κρίση του ΣΥΡΙΖΑ, τις εσωκομματικές έριδες και τις στελεχειακές αντιπαραθέσεις της Κουμουνδούρου αλλά και τους πρωταγωνιστές τους και στρέφεται στα πρόσωπα και στις δυνάμεις εκείνες που θα πλαισιώσουν αυτό το «νέο» που θα σαλπάρει στις «νέες θάλασσες». Σημειώνεται πως τον Ιούνιο του 2023, όταν ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωνε την παραίτησή του από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, είχε πει πως «το ταξίδι συνεχίζεται» και πως «η πιο όμορφη θάλασσα είναι αυτή που δεν έχουμε ακόμη ταξιδέψει». Σήμερα, σημειολογικά, μοιάζει να πιάνει το νήμα εκείνης της «ευχής».
Και τώρα, τι;
Πλέον, μένει να φανεί το πώς θα ξεδιπλωθεί το «Τσίπρας 2.0»: το ύφος, οι αιχμές και η ρητορική του πρώην πρωθυπουργού, σε σύγκριση με το συριζαϊκό παρελθόν· οι κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες που θα επιδιώξει και τα νέα πρόσωπα που θα βγουν μπροστά· το πολιτικό σχέδιο μέσω του οποίου θα εκφραστεί η «μεγάλη δημοκρατική παράταξη», όπως αποσκοπεί, και όχι ένα περιορισμένο ακροατήριο· τα επικοινωνιακά μέσα παρέμβασης και αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση, σε μια νέα γι’ αυτόν συνθήκη, μακριά από τη Βουλή, έπειτα από 16 χρόνια· αλλά και ο απολογισμός της περιόδου 2015-2023 που αναμένεται στο βιβλίο του τον χειμώνα.
Παράλληλα, εκ των πραγμάτων, ο ΣΥΡΙΖΑ περνάει σε μια νέα ιστορική φάση, με τη «σκορδαλιά» –προς ώρας σε κοινοβουλευτικό επίπεδο– να μένει και οργανικά χωρίς το «σκόρδο». Ηδη πολλοί παρακολουθούν στενά τις κινήσεις του πρώην πρωθυπουργού και είναι έτοιμοι να τον ακολουθήσουν. Αλλοι, πρόσφατα, εξέφρασαν την ενόχλησή τους από τη σεναριολογία περί «κόμματος Τσίπρα», ενώ ορισμένα πρόσωπα της Κουμουνδούρου –ταυτισμένα με οξείες στιγμές της περιόδου 2015-2023– δεν προβλέπεται να έχουν χώρο πλάι στον πρώην πρωθυπουργό στα επόμενα βήματά του.
Ως προς τη Νέα Αριστερά, η νεότερη γενιά στελεχών παρακολουθεί τις εξελίξεις στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς –διατηρώντας μια κριτική διάθεση–, ενώ οι «παλιοί» της Ομπρέλας μοιάζει να έχουν απαγκιστρωθεί οριστικά από τον κ. Τσίπρα και τις διαβεβαιώσεις του ότι «δεν πιστεύει σε Μεσσίες» και σε «κομματικές κατασκευές εργαστηρίου». Σε κάθε περίπτωση, φωνές από την Κουμουνδούρου και από την Πατησίων δεν υποδέχτηκαν θερμά τη νύξη Τσίπρα περί «ιδιοτελειών» στα υφιστάμενα κόμματα, περιμένοντας αυτοκριτική και από τον πρώην πρωθυπουργό.
