Η άνοιξη είναι για πολλούς η πιο όμορφη εποχή του χρόνου. Όμως, για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, συνοδεύεται από φτέρνισμα, καταρροή, φαγούρα στα μάτια και έντονη κόπωση. Οι εποχικές αλλεργίες – κυρίως λόγω της γύρης – μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής.
Τι είναι οι αλλεργίες της άνοιξης;
Οι εποχικές αλλεργίες, προκαλούνται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά υπερβολικά σε φυσικά αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος – κυρίως τη γύρη από δέντρα, χόρτα και αγριόχορτα. Αυτή η αντίδραση ενεργοποιεί την απελευθέρωση ισταμίνης, μιας χημικής ουσίας που προκαλεί φλεγμονή και τα χαρακτηριστικά συμπτώματα:
Advertisment
- Συνεχής καταρροή ή μπούκωμα
- Φτέρνισμα
- Φαγούρα στη μύτη, τα μάτια ή τον λαιμό
- Υδαρή, κόκκινα μάτια
- Πονοκέφαλοι, κόπωση και μείωση συγκέντρωσης
Ποιοι είναι οι βασικοί αλλεργιογόνοι παράγοντες την άνοιξη;
- Γύρη από δέντρα: Όπως ελιά, πεύκο, κυπαρίσσι, σημύδα.
- Χόρτα και αγριόχορτα: Τριφύλλι, βρώμη, κριθάρι, γρασίδι.
- Μούχλα: Εξωτερική και εσωτερική, λόγω αυξημένης υγρασίας και βλάστησης.
Η έκθεση είναι υψηλότερη σε ξηρές, ηλιόλουστες και ανεμώδεις ημέρες – συνθήκες που διευκολύνουν τη μεταφορά γύρης.
Πώς να αναγνωρίσετε αν είναι αλλεργία ή κρυολόγημα;
| Χαρακτηριστικό | Αλλεργία | Κρυολόγημα |
| Έναρξη | Απότομη (με έκθεση σε αλλεργιογόνο) | Σταδιακή |
| Πυρετός | Όχι | Συνήθως υπάρχει |
| Εκκρίσεις | Διαυγείς | Κίτρινες ή πράσινες |
| Φαγούρα | Συχνή (μάτια, μύτη) | Σπάνια |
| Διάρκεια | Όσο υπάρχει αλλεργιογόνο | 7-10 ημέρες |
Συμβατική αντιμετώπιση
Η ιατρική προσέγγιση περιλαμβάνει:
- Αντιισταμινικά (π.χ. λοραταδίνη, σετιριζίνη)
- Ρινικά κορτικοστεροειδή (π.χ. φλουτικαζόνη)
- Αποσυμφορητικά
- Ανοσοθεραπεία (εμβόλια αλλεργίας) για μακροχρόνια λύση
Σημείωση: Αν και αποτελεσματικά, αυτά τα φάρμακα δεν αντιμετωπίζουν τις ρίζες του προβλήματος, δηλαδή την υπεραντίδραση του ανοσοποιητικού.
Advertisment
Λειτουργική ιατρική & ολιστική προσέγγιση
Η λειτουργική ιατρική (Functional Medicine) είναι μια ολιστική προσέγγιση που εστιάζει στον εντοπισμό και τη διόρθωση των βαθύτερων αιτιών της ασθένειας, δίνοντας έμφαση στη διατροφή, τη λειτουργία του εντέρου και την εξισορρόπηση του οργανισμού.
Η λειτουργική ιατρική εξετάζει γιατί το ανοσοποιητικό είναι υπερδραστήριο και πώς μπορούμε να το επαναφέρουμε σε ισορροπία. Ακολουθούν βασικές στρατηγικές:
1. Υποστήριξη του εντέρου – εκεί ξεκινά η ανοσία
Το 70-80% του ανοσοποιητικού μας συστήματος βρίσκεται στο έντερο. Όταν η ισορροπία των “καλών” και “κακών” βακτηρίων στο έντερο διαταράσσεται — ή όταν το εντερικό τοίχωμα γίνεται πιο ευάλωτο και επιτρέπει σε ανεπιθύμητες ουσίες να περάσουν στο αίμα — το ανοσοποιητικό υπερδιεγείρεται. Αυτό μπορεί να ενισχύσει τις αλλεργικές αντιδράσεις, όπως καταρροή, φτέρνισμα και φαγούρα, ιδιαίτερα την άνοιξη.Τι βοηθά:
- Προβιοτικά (π.χ. Lactobacillus rhamnosus, Bifidobacterium)
- Πρεβιοτικά (ινώδεις τροφές: σκόρδο, κρεμμύδι, πράσα)
- Αποφυγή υπερκατανάλωσης ζάχαρης και υπερεπεξεργασμένων τροφίμων
2. Αντιφλεγμονώδης διατροφή
Η φλεγμονή αυξάνει την ένταση των συμπτωμάτων. Μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά μπορεί να “ηρεμήσει” το ανοσοποιητικό.
Τροφές-σύμμαχοι:
- Λιπαρά ψάρια (πλούσια σε Ω-3)
- Μούρα, εσπεριδοειδή, πράσινα φυλλώδη λαχανικά
- Ελαιόλαδο, κουρκουμάς, τζίντζερ
3. Φυσικά αντιισταμινικά
Ορισμένα θρεπτικά συστατικά δρουν ως ήπια φυσικά αντιισταμινικά:
| Συστατικό | Πηγή | Δράση |
| Κουερσετίνη | Μήλα, κρεμμύδια, κάπαρη | Σταθεροποιεί μαστοκύτταρα |
| Βιταμίνη C | Ακτινίδιο, πιπεριές, πορτοκάλια | Αναστέλλει απελευθέρωση ισταμίνης |
| Βρομελίνη | Ανανάς | Αντιφλεγμονώδης δράση |
| Νετλ (τσουκνίδα) | Ρόφημα ή συμπλήρωμα | Φυσική αντιισταμινική δράση |
4. Μείωση έκθεσης
- Κλείστε παράθυρα σε ώρες αιχμής γύρης (νωρίς το πρωί)
- Πλύσιμο ρούχων και μαλλιών μετά από έξοδο
- Χρήση HEPA φίλτρων στον χώρο ύπνου
5. Υποστήριξη του ήπατος & αποτοξίνωση
Το ήπαρ μεταβολίζει την ισταμίνη. Αν είναι υπερφορτωμένο, μπορεί να αυξηθεί η ευαισθησία στα αλλεργιογόνα.
Στήριξη ήπατος:
- Νερό με λεμόνι το πρωί
- Σταυρανθή λαχανικά (μπρόκολο, κουνουπίδι)
- Γαϊδουράγκαθο (milk thistle), αγκινάρα
Όταν τα συμπτώματα γίνονται χρόνια
Εάν οι αλλεργίες προκαλούν χρόνιες φλεγμονές (ρινίτιδα, ιγμορίτιδα, άσθμα), αξίζει να εξετάσετε:
- Εξετάσεις αλλεργιών (RAST, skin prick)
- Έλεγχο διατροφικών ευαισθησιών
- Επαναφορά του μικροβιώματος
Η άνοιξη δεν χρειάζεται να είναι εποχή ταλαιπωρίας. Με τη σωστή γνώση και υποστήριξη του οργανισμού, μπορείτε να ενισχύσετε τη φυσική σας άμυνα και να απολαύσετε αυτή την εποχή χωρίς φάρμακα και ενοχλητικά συμπτώματα.
Πηγές
1. American College of Allergy, Asthma & Immunology (ACAAI) – www.acaai.org
2. National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID) – www.niaid.nih.gov
3. Harvard Health Publishing – Harvard Medical School
4. World Allergy Organization (WAO) – www.worldallergy.org
5. Mittal R. et al. (2020). The Gut Microbiome and Allergic Diseases. Clinical Reviews in Allergy & Immunology
6. Bhattacharyya N. (2008). Functional impact of sinusitis. Otolaryngology–Head and Neck Surgery Journal
7. Jyonouchi H. (2008). Omega-3 fatty acids and inflammatory signaling in allergy and asthma. Journal of Clinical Immunology
