Με τη Ρωσία να κάνει επίδειξη δύναμης στο κατώφλι του ΝΑΤΟ τα κράτη μέλη της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας παρακολουθούν στενά τα όσα εκτυλίσσονται στην άσκηση «Zapad-2025» με τη συμμετοχή και της Λευκορωσίας καθώς είναι η πρώτη φορά που μπορούν να δουν τόσο εξελιγμένα όπλα σε «πεδίο μάχης». Παράλληλα κάνουν αισθητή την παρουσία τους με την αποστολή ΝΑΤΟϊκών αεροσκαφών μία ανάσα από τα ρωσικά σύνορα στην Πολωνία.
Αν και δεν είναι περίεργο που το ΝΑΤΟ παρακολουθεί τις κινήσεις της Ρωσίας αίσθηση προκαλεί η αποκάλυψη ότι Αμερικανοί στρατιωτικοί παρακολούθησαν τη Δευτέρα (15/9) τις κοινές πολεμικές ασκήσεις μεταξύ Ρωσίας και Λευκορωσίας για πρώτη φορά από τότε που η Μόσχα χρησιμοποίησε τη Λευκορωσία ως ορμητήριο για να εισέλθει στην Ουκρανία.
Η παρουσία των Αμερικανών αξιωματικών, λιγότερο από μία εβδομάδα αφότου η γειτονική Πολωνία κατέρριψε ρωσικά drones που εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της αποτελεί για πολλούς ότι το τελευταίο σημάδι ότι η Ουάσινγκτον επιδιώκει να αναθερμάνει τους δεσμούς της με στενό σύμμαχο της Ρωσίας τη Λευκορωσία.
Ο στόχος του Τραμπ
Δυτικοί αναλυτές εικάζουν ότι ο Τραμπ μπορεί να προσπαθεί να αποσπάσει τη Λευκορωσία από τη Ρωσία, μια στρατηγική που θεωρείται απίθανο να είναι επιτυχής, ή να εκμεταλλευτεί τους στενούς δεσμούς της με τη Μόσχα για να προωθήσει μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Μαχητικά αεροσκάφη, επιθετικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ελικόπτερα πέταξαν πάνω από ένα πεδίο εκπαίδευσης που περικλείεται από δέντρα, καθώς το πεζικό εξασκούνταν σε βολές αυτόματων όπλων, όλμων και πυραυλικών συστημάτων και σε μάχες με μοτοσικλέτες.
Η άσκηση, που διεξάγεται σε πεδία εκπαίδευσης και στις δύο χώρες, αποτελεί επίδειξη δύναμης που η Ρωσία και η Λευκορωσία υποστηρίζουν ότι έχει σχεδιαστεί για να δοκιμάσει την ετοιμότητα μάχης των δύο χωρών.
Οι στρατηγικοί στόχοι για τη Μόσχα πολλοί: «Να τρομάξουν, να δείξουν ότι είναι ικανοί, να δείξουν ότι μπορούν να απειλήσουν… και φυσικά, ελέγχουν επίσης ποια θα μπορούσε να είναι η αντίδραση και η απάντηση» όπως εκτιμούν αναλυτές.
Στη Δύση πάλη υπάρχει η αίσθηση ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και οι ασκήσεις αποτελούν δοκιμασία για την άμυνα του ΝΑΤΟ και τη δυτική αποφασιστικότητα.
Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ένα παιχνίδι σκάκι με τον κάθε παίκτη να προσπαθεί να πετύχει ιδανικά την κίνηση ματ ή τουλάχιστον να αλλάξει τις ισορροπίες. Ο χρόνος θα δείξει αν η παρουσία Αμερικανών στρατιωτικών στην Λευκορωσία και μια σειρά από πρωτοβουλίες από τον Τραμπ για αναθέρμανση των σχέσεων με τον Λουκασένσκο θα αποδώσουν καρπούς. Ή αν θα αποδώσουν οι άλλες πρωτοβουλίες του Αμερικανού προέδρου με στόχο να φέρουν τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Τι θα γίνει με τις χώρες του ΝΑΤΟ που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο
Προς αυτή την κατεύθυνση φαίνεται να κινείται η δήλωσή του Αμερικανού προέδρου ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ θα πρέπει να σταματήσουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο εάν θέλουν η Ουάσινγκτον να αυστηροποιήσει τις κυρώσεις κατά της Μόσχας.
Η επίτευξη αυτού του στόχου θα μπορούσε να είναι χρονοβόρα και δύσκολη. Μόνο τρία κράτη του ΝΑΤΟ εισάγουν σήμερα ρωσικό αργό πετρέλαιο: η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τουρκία. Από τα τρία, η Τουρκία είναι η μεγάλη.
«Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, η Τουρκία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικού πετρελαίου παγκοσμίως», δήλωσε στο RFE/RL στις 15 Σεπτεμβρίου ο Πέτρας Κανίτας, αναλυτής του Κέντρου Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα (CREA) με έδρα το Βίλνιους.
«Η Τουρκία αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο κυρίως επειδή έχει μεγάλες εκπτώσεις», πρόσθεσε. «Επωφελούνται επίσης από τη διύλιση ρωσικού αργού πετρελαίου και την πώληση προϊόντων καυσίμων στην Ευρώπη».
Ο Τραμπ έχει μιλήσει εδώ και καιρό για δευτερογενείς δασμούς κατά χωρών που εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο και τους έχει ήδη ανακοινώσει για την Ινδία. Σε μια ανάρτηση στο Truth Socialpost στις 13 Σεπτεμβρίου, κάλεσε «όλα τα κράτη του ΝΑΤΟ» να σταματήσουν τέτοιες εισαγωγές.
«Οι απειλές του Τραμπ μέχρι στιγμής έχουν απευθυνθεί σε μεγάλο βαθμό στην Ινδία και σε κάποιο βαθμό στην Κίνα. Η Τουρκία δεν ήταν ποτέ στο μείγμα. Επομένως, αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα νέα εξέλιξη», δήλωσε ο Μπέντζαμιν Χίλγκενστοκ, ανώτερος οικονομολόγος στο Ινστιτούτο KSE με έδρα το Κίεβο, ένα think tank.
Η ιδέα είναι να χτυπηθεί η ρωσική οικονομία διακόπτοντας μία από τις βασικές εξαγωγές της, αναγκάζοντας το Κρεμλίνο σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πλήρους πολέμου που ξεκίνησε εναντίον της Ουκρανίας το 2022.
Ο Χίλγκενστοκ, ο οποίος είναι επίσης Αναπληρωτής Συνεργάτης στο Γερμανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, δήλωσε ότι η απώλεια τουρκικών εξαγωγών θα ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα για τη Μόσχα.
«Αυτό πιθανότατα θα σήμαινε ότι θα πρέπει να δώσουν υψηλότερες εκπτώσεις σε άλλους αγοραστές προκειμένου να ανακατευθύνουν αυτόν τον όγκο», δήλωσε στο RFE/RL.
Αλλά η όρεξη της Τουρκίας για ρωσικό πετρέλαιο βασίζεται σε ισχυρές οικονομικές δυνάμεις που η Άγκυρα δεν θα αγνοήσει εύκολα. Μερικά από τα διυλιστήρια της λαμβάνουν το 90% του αργού πετρελαίου τους από τη Ρωσία. Η αλλαγή δεν θα μπορούσε να συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη. Η Τουρκία είναι επίσης, σε αντίθεση με την Ινδία και την Κίνα, ένας μεγάλος εισαγωγέας ραφιναρισμένων ρωσικών προϊόντων πετρελαίου.