Οι σκληροπυρηνικές πολιτικές μετανάστευσης που έχουν υιοθετήσει κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν αποδειχθεί ευεργετικές για τους λαθρέμπορους ανθρώπων, τροφοδοτώντας τη ζήτηση και επιτρέποντάς τους να αυξήσουν τις τιμές τους, σύμφωνα με έκθεση.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν σήμερα Πέμπτη από το Κέντρο Μικτής Μετανάστευσης του Δανικού Συμβουλίου Προσφύγων και βασίζονται σε συνεντεύξεις με χιλιάδες μετανάστες και εκατοντάδες λαθρέμπορους, έρχονται καθώς οι αξιωματούχοι ετοιμάζονται να συγκεντρωθούν την επόμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν τον καλύτερο τρόπο καταπολέμησης του λαθρεμπορίου.
Το κέντρο δήλωσε ότι είχε προγραμματίσει την κυκλοφορία προκειμένου να παράσχει στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής – οι οποίοι έχουν υιοθετήσει συνθήματα όπως το «συντρίψτε τις συμμορίες» της βρετανικής κυβέρνησης – στοιχεία που θα μπορούσαν να καθοδηγήσουν τις συζητήσεις.
Αντί να καταπολεμήσουν το λαθρεμπόριο ανθρώπων το ενισχύουν λέει η έκθεση
«Οι κυβερνήσεις λένε ότι θέλουν να «σπάσουν το επιχειρηματικό μοντέλο» των λαθρεμπόρων, ωστόσο τα δεδομένα μας δείχνουν ότι συμβαίνει το αντίθετο», δήλωσε σε ανακοίνωσή του ο Ρομπέρτο Φορίν, αναπληρωτής διευθυντής του κέντρου με έδρα τη Γενεύη.
Τα ευρήματα βασίζονται σε περισσότερες από 80.000 συνεντεύξεις με άτομα που μετακινούνταν σε όλο τον κόσμο μεταξύ του 2019 και του πρώτου εξαμήνου του 2025. Περισσότεροι από 50.000 από αυτούς δήλωσαν ότι είχαν χρησιμοποιήσει λαθρεμπόρους, με πολλούς από αυτούς να συνδέουν την απόφασή τους με την έλλειψη προσβάσιμων ευκαιριών για νόμιμη μετανάστευση.
Οι ερευνητές μίλησαν επίσης με 458 λαθρέμπορους στη δυτική και βόρεια Αφρική μεταξύ 2021 και 2025. «Πολλοί λαθρέμποροι μας είπαν ότι η αυστηρότερη επιβολή του νόμου στην πραγματικότητα τροφοδοτεί τη ζήτηση», δήλωσε η Κλόε Σίδνεϊ, επικεφαλής ερευνήτρια του κέντρου.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν οι 102 λαθρέμποροι που ερωτήθηκαν στην κεντρική μεσογειακή διαδρομή. Ακόμα και όταν οι παράτυπες αφίξεις στην Ιταλία μειώθηκαν το 2024, σχεδόν οι μισοί – 44% – των λαθρεμπόρων δήλωσαν ότι η ζήτηση για τις υπηρεσίες τους είχε αυξηθεί, εν μέρει λόγω των αυστηρότερων συνοριακών μέτρων, δήλωσε η Σίδνεϊ. «Αντί να διασπάσουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο, ενισχύεται».
Μεταξύ των λαθρεμπόρων που έδωσαν συνέντευξη, το 57% δήλωσε ότι είχε αυξήσει τις αμοιβές του, με το 78% εξ αυτών να συνδέει τις υψηλότερες τιμές με το αυξημένο ρίσκο που αναλάμβανε λόγω των σκληροπυρηνικών πολιτικών μετανάστευσης.
Με συνεργούς κρατικούς αξιωματούχους
Σχεδόν οι μισοί από τους λαθρέμπορους (49%) παραδέχτηκαν ότι είχαν επαφή με αξιωματούχους όπως συνοριοφύλακες, αστυνομικούς ή προσωπικό κράτησης, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι κρατικοί αξιωματούχοι ήταν συχνά συνεργοί σε επιχειρήσεις λαθρεμπορίου.
Παρά τους ευρέως διαδεδομένους ισχυρισμούς ότι οι λαθρέμποροι παρασύρουν ανθρώπους σε παράτυπη μετανάστευση, μόνο το 6% των μεταναστών που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι οι λαθρέμποροι είχαν επηρεάσει την απόφασή τους. Αντίθετα, οι περισσότεροι από αυτούς δήλωσαν ότι η απόφαση ήταν δική τους ή είχε επηρεαστεί από φίλους ή συγγενείς που βρίσκονταν ήδη στο εξωτερικό.
Η έκθεση εξέτασε επίσης ποιοι ήταν πιο πιθανό να χρησιμοποιήσουν τους λαθρέμπορους, διαπιστώνοντας ότι όσοι διέφυγαν από την ανασφάλεια, τις συγκρούσεις και τους περιορισμούς στα δικαιώματα και τις ελευθερίες τους το έκαναν συνήθως, όπως και όσοι ξεκινούσαν μεγαλύτερα και πιο επικίνδυνα ταξίδια.
Τα δεδομένα κατέστησαν σαφές ότι οι λαθρέμποροι δεν ήταν η αιτία της παράτυπης μετανάστευσης, δήλωσε ο Φόριν. Αντίθετα, επεσήμανε την έλλειψη ασφαλών και νόμιμων εναλλακτικών λύσεων για να εξηγήσει γιατί οι άνθρωποι καταφεύγουν σε παράτυπες διαδρομές.
Στην Ευρώπη, οι ακτιβιστές προειδοποιούν εδώ και καιρό ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ωθούν τους ανθρώπους προς τους λαθρέμπορους περιορίζοντας τις νόμιμες οδούς μετανάστευσης, όπως η οικογενειακή επανένωση. «Όταν οι νόμιμες οδοί συρρικνώνονται, ο ρόλος των λαθρεμπόρων αυξάνεται», δήλωσε ο Φορίν
«Εάν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν αντιμετωπίσουν τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι στρέφονται στους λαθρεμπόρους, καταλήγουν να ενισχύουν τα ίδια τα δίκτυα που προσπαθούν να σταματήσουν» είπε.
Με πληροφορίες από Guardian
