Μια έρευνα αποκάλυψε ότι ευρωπαϊκά «πράσινα» ταμεία κατέχουν επενδύσεις άνω των 33 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, παρά το γεγονός ότι τα ορυκτά καύσιμα είναι η βασική αιτία της κλιματικής κρίσης.
Ορισμένα από αυτά τα επενδυτικά ταμεία χρησιμοποιούν ονόματα όπως «Sustainable Global Stars» και «Europe Climate Pathway».
Η συμμετοχή στους μεγαλύτερους ρυπαντές του Πλανήτη
Πάνω από 18 δισεκατομμύρια δολάρια έχουν επενδυθεί στους πέντε μεγαλύτερους ρυπαντές: TotalEnergies, Shell, ExxonMobil, Chevron και BP.
Αυτές οι εταιρείες καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στην κατάταξη Carbon Majors 2023 για την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Άλλες επενδύσεις από κεφάλαια που ακολουθούν τους κανονισμούς της ΕΕ για τη δημοσιοποίηση πληροφοριών σχετικά με τη βιωσιμότητα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (SFDR) περιλαμβάνουν επενδύσεις στην αμερικανική εταιρεία υδραυλικής ρωγμάτωσης (fracking) Devon Energy και στην καναδική εταιρεία Suncor, σύμφωνα με έρευνα της Voxeurop και της Guardian.
Επιρροή στους κλιματικούς στόχους
Οι επενδυτές ισχυρίζονται ότι η κατοχή μεριδίου σε μια εταιρεία τους επιτρέπει να επηρεάσουν την επιδίωξη των κλιματικών στόχων της εταιρείας.
Ωστόσο, καμία μεγάλη εταιρεία παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου δεν έχει σχέδια που να συνάδουν με τους διεθνείς κλιματικούς στόχους, και πολλές από αυτές τις εταιρείες έχουν αποδυναμώσει τα σχέδιά τους κατά το τελευταίο έτος, σύμφωνα με έκθεση της Carbon Tracker τον Απρίλιο.
Οι επενδυτικές εταιρείες με τα μεγαλύτερα μερίδια σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων στα «πράσινα» κεφάλαιά τους ήταν οι JP Morgan, BlackRock και η DWS από τη Γερμανία.
Οι επενδυτικές εταιρείες δεν έχουν παραβιάσει τους κανόνες SFDR, οι οποίοι δεν αποκλείουν ρητά συμμετοχές σε ορυκτά καύσιμα.
Αντιδράσεις από ακτιβιστές
Ακτιβιστές δήλωσαν ότι απαιτούνται αλλαγές στους κανονισμούς για να αποφευχθεί η παραπλάνηση του κοινού.
Η Giorgia Ranzato, διευθύντρια βιώσιμης χρηματοδότησης στην Transport & Environment (T&E), δήλωσε:
«Για ένα ταμείο που ισχυρίζεται ότι είναι «πράσινο», η κατοχή επενδύσεων σε μεγάλες εταιρείες ορυκτών καυσίμων θα πρέπει να αποτελεί κόκκινη γραμμή. Δεδομένου ότι οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες δεν συμβάλλουν ουσιαστικά στην ενεργειακή μετάβαση, οποιαδήποτε επένδυση σε τέτοιες εταιρείες από ένα «πράσινο» ταμείο είναι ουσιαστικά πράσινο πλύσιμο».
Η T&E και άλλες οργανώσεις υποστηρίζουν μια ουσιαστική αναθεώρηση του SFDR για να περιοριστεί αυτό το φαινόμενο.
Ο Richard Heede, του Climate Accountability Institute, τόνισε ότι είναι «διαβολικό» οι τράπεζες και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων να επενδύουν δισεκατομμύρια σε μεγάλες εταιρείες ορυκτών καυσίμων υπό το πρόσχημα των «πράσινων επενδύσεων», όταν πρέπει να επιταχύνουμε τις επενδύσεις σε ενέργεια χωρίς ή με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, στην αποδοτικότητα του άνθρακα και στις τεχνολογίες απομάκρυνσης του άνθρακα.
Απαντήσεις των Εταιρειών
Ένας εκπρόσωπος της BlackRock δήλωσε:
«Τα κεφάλαια της BlackRock διαχειρίζονται σύμφωνα με τους επενδυτικούς τους στόχους, οι οποίοι αναφέρονται σαφώς στο ενημερωτικό δελτίο κάθε κεφαλαίου και στον ιστότοπο της BlackRock. Τα βιώσιμα κεφάλαιά μας διαχειρίζονται σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς που διέπουν τις βιώσιμες επενδύσεις. Για τους επενδυτές που έχουν επενδυτικούς στόχους χαμηλού άνθρακα, προσφέρουμε μια σειρά προϊόντων που παρέχουν τέτοια έκθεση».
Ένας εκπρόσωπος της εταιρείας Robeco δήλωσε ότι το ταμείο Sustainable Global Stars θα αφαιρέσει τον όρο «βιώσιμο» από την ονομασία του.
Το ταμείο είχε 20% καλύτερο αποτύπωμα CO2 από τον δείκτη της αγοράς και η εταιρεία είχε «παραγωγική και εντατική συνεργασία» με την TotalEnergies.
Η απαιτούμενη αναθεώρηση των κανονισμών
Η έρευνα καταδεικνύει την ανάγκη για αυστηρότερη αναθεώρηση των κανονισμών SFDR.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή για τα Χρηματιστήρια και τις Αγορές (Esma) εξέφρασε την ανάγκη για ριζικές μεταρρυθμίσεις, με νέες κατευθυντήριες γραμμές που θα αποτρέπουν το greenwashing και θα υποστηρίζουν πιο ουσιαστικές επενδύσεις στη βιωσιμότητα.
Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές, που θα ισχύσουν από την 21η Μαΐου 2025, απαιτούν από τις εταιρείες να αποδείξουν ότι οι επενδύσεις τους ακολουθούν «σαφή και μετρήσιμη πορεία προς την κοινωνική ή περιβαλλοντική μετάβαση».
Η TotalEnergies υποστήριξε ότι η στρατηγική της είναι συνεπής με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, ενώ η Shell αρνήθηκε να σχολιάσει και άλλες εταιρείες ορυκτών καυσίμων δεν απάντησαν στα αιτήματα για σχόλια.
