Φόρτωση Text-to-Speech…
Η Ελλάδα πρότεινε τη σύγκληση πενταμερούς διάσκεψης, προσαρμόζοντας προτάσεις που είχαν ακουστεί στο παρελθόν τόσο από τα χείλη Ευρωπαίων όσο και του Τούρκου προέδρου, εξαιρώντας σε πρώτη φάση το Ισραήλ, τον Λίβανο και τη Συρία. Τεχνικά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εφόσον υπάρχει η αναγκαία πολιτική βούληση η διπλωματία δεν μπορεί να λύσει το ζήτημα, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η εκπροσώπηση ή μη των Τουρκοκυπρίων, μιας οντότητας που δεν έχει κρατική υπόσταση, στη διάσκεψη. Εξίσου, θα πρέπει να διευκρινιστεί με ποιον τρόπο θα συμμετάσχει η Λιβύη και κυρίως από ποιους θα εκπροσωπηθεί. Στόχος της Αθήνας είναι και τα δύο μέρη αυτής να λάβουν μέρος στη διάσκεψη.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι επιπλέον πρόκληση για την ελληνική πλευρά αποτελεί το γεγονός ότι τόσο η Τουρκία όσο και η Λιβύη αλλά και η Αίγυπτος, όπως φάνηκε από τη χλιαρή μεν, αντίδρασή της δε στον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό της Ελλάδας, έχουν διαφορετική προσέγγιση στο ζήτημα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών, με θέσεις που συγκλίνουν περισσότερο. Ωστόσο δεν πρέπει να αγνοούμε ότι το Κάιρο έχει μονομερώς ανακηρύξει ΑΟΖ με μια λοξή γραμμή και σε μια περιοχή που οι Λίβυοι θεωρούν δικών τους κυριαρχικών δικαιωμάτων, ενώ παραμένει προσηλωμένο στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία, η οποία ως γνωστόν διεμβολίζει το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο. Είναι χρήσιμο για την Ελλάδα να βρίσκεται σε συνεχείς διαβουλεύσεις με τα εμπλεκόμενα μέρη, ειδικότερα δε με Αίγυπτο και Κύπρο.
Ως προς την τελευταία, οι εκλογές στα Κατεχόμενα έχουν δημιουργήσει προσδοκίες σε ένα κομμάτι του διεθνούς παράγοντα και παρά το ότι οφείλουμε να είμαστε πονηρεμένοι, δεν αποκλείεται ο Ερντογάν να θελήσει να καταδείξει ότι η Τουρκία μπορεί να στέρξει σε μία ακόμη προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Κρίσιμο ζητούμενο είναι ποιοι θα προσδιορίσουν τους όρους της όποιας διευθέτησης και κατά πόσον θα υπάρξει άμεση εμπλοκή των Αμερικανών και της ηγεσίας τους ή του υπουργού Εξωτερικών τους ή/και των πρέσβεων και προεδρικών απεσταλμένων. Αποψη για το θέμα εκ των πραγμάτων έχει πλέον και το Ισραήλ, το οποίο έχει πια σταθερή παρουσία στην Κύπρο. Ετσι, λοιπόν, η πενταμερής θα μπορούσε, υπό πολύ αυστηρές και συγκεκριμένες προϋποθέσεις, να προσφέρει μία πλατφόρμα διαλόγου και συνύπαρξης των δύο πλευρών σε πιο προστατευμένο περιβάλλον. Θα μπορούσε βέβαια να αποτελέσει επιπρόσθετη εστία αντιπαράθεσης επί του διαδικαστικού, αλλά εντέλει ουσιαστικού θέματος του τρόπου εκπροσώπησης.
* O κ. Κωνσταντίνος Φίλης είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων (IGA), καθηγητής του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος.
