Φόρτωση Text-to-Speech…
Να μη διαταράξει τις πολύ λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στην κατά το δυνατόν απρόσκοπτη συνέχιση της στρατηγικής σχέσης με την Αίγυπτο και τη διαφύλαξη του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Ορος Σινά επιχειρεί η Αθήνα, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη καμπή. Υπό μια ευρύτερη οπτική γωνία, η Αίγυπτος αποτελεί από τους πλέον σημαντικούς εταίρους της Ελλάδας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και Βόρειας Αφρικής, που –παρά την προσέγγιση– κρατά μια σχετικά επιφυλακτική στάση έναντι των επεκτατικών βλέψεων της Αγκυρας, ενώ ως χώρα είναι και αυταπόδεικτα σημαντική ως το πληθυσμιακό κέντρο βάρους του αραβικού κόσμου.
Τουρκία και Λιβύη
Εκ των πραγμάτων η σχέση με την Αίγυπτο μπαίνει σε μια πολύ ευρύτερη εξίσωση, η οποία συνδέεται κυρίως με τον τρόπο που δραστηριοποιείται η Αγκυρα στο πεδίο της Ανατολικής Μεσογείου. Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία τμηματικής οριοθέτησης ΑΟΖ ανάμεσα σε Ελλάδα και Αίγυπτο αποτελεί την πιο ισχυρή νομική βάση για την αμφισβήτηση των αιτιάσεων της Αγκυρας όπως αυτές αποτυπώνονται στην Ανατολική Μεσόγειο. Και, βεβαίως, η Αίγυπτος έχει κινηθεί αναλόγως και πολύ νωρίτερα, οριοθετώντας με την Κυπριακή Δημοκρατία τα θαλάσσια σύνορά της.
Η Αθήνα είναι, επίσης, συντονισμένη με το Κάιρο στα ζητήματα που σχετίζονται με τη Λιβύη, όπου η Αίγυπτος εξακολουθεί να διατηρεί σημαντική επιρροή, ειδικά στο ανατολικό σκέλος της χώρας, στις περιοχές που ηγεμονεύει ο στρατάρχης Χαλίφα Χαφτάρ και οι υιοί του.
Για ποιους λόγους η Αθήνα δεν επιθυμεί να προκληθούν εντάσεις με το Κάιρο εξαιτίας της κρίσης στη μονή.
Η υπόθεση της Μονής Σινά, όπως έχει φανεί από την πρώτη στιγμή της απόφασης του δικαστηρίου της Ισμαηλίας, αποτελεί αγκάθι στις ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις και η Αθήνα επιχειρεί να τη διαχειριστεί με τρόπο που δεν θα προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά στη συνεργασία της με το Κάιρο.
Οι τελευταίες εξελίξεις στη μονή, ειδικά μετά τις συγκρούσεις ανάμεσα στον Αρχιεπίσκοπο Δαμιανό και στους αμφισβητίες του, έχουν αναδείξει και τη δυσχερή θέση της Ελλάδας, η οποία στην πραγματικότητα δεν μπορεί να προσφέρει διαβεβαιώσεις προς καμία κατεύθυνση και επαφίεται και σε αυτή την περίπτωση στην καλή και στενή συνεργασία με τις αιγυπτιακές αρχές, που διαθέτουν την πρωτοβουλία των κινήσεων και, βεβαίως, τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης στην ίδια τη μονή. Βέβαια, σε ένα άλλο επίπεδο, εκείνο που προκύπτει ανάγλυφα είναι και η αδυναμία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων (όπου υπάγεται η μονή) να ασκήσει οποιαδήποτε επιρροή σε όλα όσα εκτυλίσσονται στο Σινά.
Σε αυτό το πλαίσιο διατήρησης των ισορροπιών αναμένεται να κινηθεί η Αθήνα και σε ζητήματα που έχουν διακριτό συμβολισμό, όπως για παράδειγμα η στάση που θα τηρήσει στην επικείμενη ψηφοφορία για την ανάδειξη νέου γενικού διευθυντή της UNESCO, όπου η υποψηφιότητα του Αιγυπτίου Κάλεντ Αχμέντ ελ Aνάνι για τη θέση έχει πάρα πολύ σημαντικές πιθανότητες να εγκριθεί σύντομα, αρχικά από το εκτελεστικό συμβούλιο του Οργανισμού τον Οκτώβριο και εν συνεχεία από την ολομέλεια τον Νοέμβριο.
Ο αιγυπτιολόγος και πρώην υπουργός Τουρισμού Ελ Ανάνι, ο οποίος αποχώρησε από τη θέση του το 2022 και έκτοτε πραγματοποιεί μεγάλη καμπάνια για την εκλογή του στην UNESCO, έχει ήδη εξασφαλίσει την υποστήριξη σημαντικών χωρών και η ανάδειξή του σχεδόν προεξοφλείται. Η Ελλάδα, σε ανύποπτο χρόνο, έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να στηρίξει την υποψηφιότητα του Ελ Ανάνι, πολύ προτού προκύψει η υπόθεση της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Ορος Σινά. Η εκλογή Ελ Ανάνι θα φέρει Αραβα για πρώτη φορά στη θέση γενικού διευθυντή της UNESCO και είναι σαφές ότι η Αθήνα είχε κινηθεί με σκοπό, τότε, να ενισχύσει τα ερείσματά της στον αραβικό κόσμο, δίχως πάντως να δεσμευτεί για την τελική στάση. Η θητεία είναι τετραετής με δυνατότητα ανανέωσης για μία ακόμα φορά, ως εκ τούτου ο νέος γενικός διευθυντής μπορεί να μείνει στο συγκεκριμένο πόστο έως το 2033.
Μπορεί να επηρεάσει η υπόθεση της Μονής στο Ορος Σινά τη στάση της Ελλάδας και σε αυτό το θέμα; Δεδομένου ότι οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και ασύμμετρες, δεν θα πρέπει να αποκλείεται τίποτα. Πάντως, η Αίγυπτος αποτελεί μια χώρα που έχει στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς συνολικά επτά μνημεία, και ένα από αυτά είναι η Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης και απολαύει ιδιαίτερης εκτίμησης στα Ηνωμένα Εθνη.
Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων καλεί Δαμιανό για εξηγήσεις
Της Δώρας Αντωνίου
Να παρουσιασθεί στα Ιεροσόλυμα προκειμένου να δώσει εξηγήσεις για παραπτώματα στα οποία ελέγχεται ότι υπέπεσε καλεί τον αρχιεπίσκοπο Σινά κ. Δαμιανό το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Παράλληλα, στην ανακοίνωση του Πατριαρχείου αναφέρεται ότι ο αρχιεπίσκοπος Σινά «εντέλλεται» να ανοίξει τις πύλες της μονής και να απομακρύνει κάθε φυσικό πρόσωπο που έχει εγκατασταθεί εκεί «και προκαλεί σκάνδαλα και ταραχή». Καλούνται, δε, οι μοναχοί που βρίσκονται έξω από τη μονή να επιστρέψουν στο εσωτερικό της και να μεριμνήσουν για την ομαλή λειτουργία της «ενόψει των προσεχών εξελίξεων».
Η χθεσινή εξέλιξη έρχεται σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς πρόσωπο που βρίσκεται πολύ κοντά σε όσα έχουν συμβεί τους τελευταίους μήνες υπογραμμίζει ότι «με τον έναν ή τον άλλον τρόπο πολύ σύντομα θα δοθεί ένα τέλος στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί αυτή τη στιγμή». Με αυτόν τον τρόπο προεξοφλεί γρήγορες εξελίξεις στη Μονή Σινά. «Το κρίσιμο είναι να φύγει από τη μέση η διαδοχή», προσθέτει. Και αν κανείς αναρωτιέται πώς μπορεί να φύγει η διαδοχή από τη μέση, η απάντηση που δίνεται είναι απόλυτη: είτε με παραίτηση του αρχιεπισκόπου Δαμιανού και συμφωνημένη διαδικασία ανάδειξης του διαδόχου του, είτε με ανάδειξη νέου αρχιεπισκόπου ακόμη και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του. Το δεδομένο είναι ότι μετά τα όσα συνέβησαν την Τρίτη και την άρνηση, την τελευταία στιγμή, του αρχιεπισκόπου Δαμιανού να προχωρήσουν όλα στη βάση μιας συμφωνημένης διαδικασίας διαδοχής, οι ισορροπίες έχουν μεταβληθεί. «Ολα τα “μεγάλα καράβια” στήριξαν τον Δαμιανό», επισημαίνει η ίδια πηγή και αυτή η αναφορά περιλαμβάνει και τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης και τη στήριξη που εκδηλώθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, από την Εκκλησία της Κύπρου και σιωπηρά από άλλες πλευρές. Πλέον, αυτή η στήριξη δεν υπάρχει.
