Ο Anthony Nezis είναι ένας 15χρονος ομογενής που ζει στη Μελβούρνη της Αυστραλίας. Η καθημερινότητά του δεν διαφέρει πολύ από αυτή των συνομηλίκων του. Του αρέσουν η γυμναστική και η Χημεία, ενώ στον ελεύθερό του χρόνο παίζει μπάλα με τους φίλους του και συμμετέχει σε μια τοπική ομάδα ποδοσφαίρου. Παρότι δεν είναι από τα παιδιά που περνούν ατελείωτες ώρες στα social media, περιμένει κι εκείνος με ανάμεικτα συναισθήματα αυτό που θα συμβεί στις 10 Δεκεμβρίου: την ημέρα εκείνη θα απαγορευτεί διά παντός η χρήση των social media για νέους ηλικίας κάτω των 16 ετών.
Μετά την Αυστραλία, μια σειρά κρατών – μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα – ανακοίνωσαν πρόθεση για περιορισμούς στα social
Κάπως έτσι η Αυστραλία γίνεται η πρώτη χώρα στον κόσμο που όχι απλώς αποφάσισε να μπλοκάρει την πρόσβαση σε εφήβους, αλλά επιπλέον εισήγαγε με νομοθεσία περισσότερους περιορισμούς στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Προκειμένου να καταστεί πιο αποτελεσματική η απαγόρευση, υποχρέωσε, με νόμο, τις εταιρείες να εφαρμόζουν, εκτός από την παραδοσιακή επαλήθευση ηλικίας με τη συμπλήρωση της ημερομηνίας γέννησης, και νέα φίλτρα μέσα από τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη και τα δεδομένα συμπεριφοράς, ώστε να εκτιμάται σωστά η ηλικία του χρήστη. Μετά την Αυστραλία, μια σειρά κρατών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να πράξουν το ίδιο.
Θα γίνει πιο δύσκολη η επικοινωνία
«Οταν έγινε γνωστή η απαγόρευση, δεν ήμουν καθόλου χαρούμενος» λέει στα «ΝΕΑ» ο Anthony Nezis, ο οποίος περιγράφει πώς φαντάζεται τη ζωή χωρίς μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Αυτό που όλοι θα χάσουμε είναι τις κοινωνικές τάσεις, κάτι που είναι πολύ σημαντικό για εμάς τα παιδιά. Τα social trends διαμορφώνουν την καθημερινότητά μας, το τι κάνουμε και το τι συζητούμε.
Πιστεύω ότι αν όλοι οι έφηβοι συμμορφωθούν με την απαγόρευση, θα υπάρξει απομόνωση από τον υπόλοιπο κόσμο και αυτό είναι πιθανώς πολύ τρομακτικό για ορισμένα παιδιά που βασίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για φιλίες και για να ξεφύγουν από τη μοναξιά. Σίγουρα θα είναι πιο δύσκολο να δημιουργήσουν φιλίες όσοι είναι ντροπαλοί και συνδέονται online. Θα γίνει πιο δύσκολη η επικοινωνία.
Για εμένα θα είναι πολύ πιο δύσκολο να επικοινωνήσω με συγγενείς στην Ελλάδα, καθώς χρησιμοποιώ το Messenger – αυτό είναι ένα μικρό πρόβλημα» λέει, ενώ αναφέρεται και στην πιθανότητα να εφαρμοστεί κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα. «Οταν έρχομαι στην Ελλάδα, βλέπω πολλά παιδιά, ειδικά κάτω των 10 ετών, που περνούν πολύ χρόνο στα κινητά. Νομίζω ότι η απαγόρευση είναι προς το καλύτερο, θα βοηθήσει στην προστασία τους» σημειώνει.
Οπως επισημαίνουν πρόσφατες έρευνες, οι μισοί έφηβοι στην Ελλάδα δηλώνουν ότι επικοινωνούν μέσω Internet καθημερινά με τους στενούς τους φίλους, με ποσοστό 7,2% να επικοινωνεί σε καθημερινή βάση με άτομα που γνώρισε μέσα από το Διαδίκτυο χωρίς να τα έχει συναντήσει νωρίτερα. Την ίδια στιγμή, ένας στους 10 εφήβους κάνει προβληματική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, με στοιχεία εθισμού. Το πρόβλημα είναι τόσο έντονο που το αναγνωρίζουν ακόμη και οι ανήλικοι χρήστες.
Για τον λόγο αυτόν, σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, ο αριθμός των παιδιών ηλικίας 12 έως 15 ετών που ακολουθούν περιόδους «διαλείμματος» από τα smartphones, τους υπολογιστές και τα iPads έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια φτάνοντας το 40%.
Οι έφηβοι μπορούν να «αποτοξινωθούν»
Σύμφωνα με την εφαρμογή που παρακολουθεί πόσο χρόνο ξοδεύει στα social media, ο Anthony είναι online περίπου μία ώρα την ημέρα. «Παρά την αρχική μου αντίδραση, όταν σκέφτηκα καλύτερα τον νόμο, συνειδητοποίησα ότι έχει ως στόχο να μας ωφελήσει. Νομίζω ότι για εμένα η απαγόρευση θα έχει θετικό αποτέλεσμα, ενδεχομένως όχι στην αρχή, γιατί πλέον μου έχει γίνει ένστικτο να ελέγχω τι «reels» μου έχουν στείλει οι φίλοι μου όταν επιστρέφω σπίτι. Πιστεύω, όμως, ότι μέσω της απαγόρευσης οι έφηβοι μπορούν να «αποτοξινωθούν» από τις προσδοκίες και τους εθισμούς που συνοδεύουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αυτό συνολικά θα βελτίωνε τη ζωή όλων» λέει.
Και πώς θα είναι, άραγε, μια μέρα χωρίς μέσα κοινωνικής δικτύωσης; «Σίγουρα διαφορετική από ό,τι τώρα» λέει ο Anthony Nezis.
«Εννοείται ότι το πρωινό ξύπνημα και η μετάβαση στο σχολείο θα γίνονται πολύ πιο γρήγορα, αφού δεν θα μας αποσπούν την προσοχή τα τηλέφωνά μας. Κατά τη διάρκεια του σχολείου, παρότι δεν επιτρέπονται τα κινητά τηλέφωνα στην τάξη – πολλοί εξακολουθούν να τα φέρνουν ούτως ή άλλως –, νομίζω ότι κάθε παιδί θα είναι πιο συγκεντρωμένο αφού κανείς μας δεν θα ελέγχει όλες τις ειδοποιήσεις από τα τηλέφωνα ή ακόμη και από τα laptops. Μετά το σχολείο θα έβγαινα έξω και θα έπαιζα πολύ περισσότερο, καθώς δεν θα κάνω scroll στο τηλέφωνό μου και δεν θα αποσπάται η προσοχή μου. Και όταν κάνω τις εργασίες του σχολείου μετά την προπόνηση, θα τελειώνω τη δουλειά πολύ πιο γρήγορα. Προσωπικά, δεν παίρνω το τηλέφωνό μου στο κρεβάτι, αλλά πολλά παιδιά κάνουν scroll πριν κοιμηθούν».
