Στο λυκόφως της πρώτης προεδρικής θητείας του, στις 6 Ιανουαρίου του 2021, ο Ντόναλντ Τραμπ αρνήθηκε να αναπτύξει την Εθνοφρουρά στην πρωτεύουσα Ουάσινγκτον, ενόσω το φανατισμένο πλήθος MAGA υποστηρικτών του εισέβαλε στο «ναό» της αμερικανικής δημοκρατίας, το Καπιτώλιο, απειλώντας ευθέως τη συνταγματική τάξη στις ΗΠΑ.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, αντίθετα, στη απαρχή της δεύτερης προεδρικής θητείας του, στέλνει χωρίς δεύτερη σκέψη 4.000 στρατιώτες της Εθνοφρουράς και 700 πεζοναύτες στο Λος Άντζελες, χαρακτηρίζοντας «εξέγερση» τις διαδηλώσεις κατά του πογκρόμ συλλήψεων σε συνοικίες ισπανοφώνων, στο πλαίσιο των επιδρομών της ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων, γνωστής ως ICE.
Έγινε χωρίς αίτημα ή έστω τη συγκατάθεση του Δημοκρατικού κυβερνήτη της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσομ.
Δεν υπήρξε συντονισμός, καμία διαβούλευση, κανένας κοινός σχεδιασμός.
Το υπουργείο Δικαιοσύνης της Καλιφόρνιας μηνύει τώρα τον Λευκό Οίκο για «υπέρβαση της εξουσίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης» και κατά συνέπεια, παραβίαση της 10ης Τροπολογίας του αμερικανικού Συντάγματος, η οποία επί της ουσίας προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτειών.
«Δεν αφορά τη δημόσια ασφάλεια. Πρόκειται για το χάιδεμα του “εγώ” ενός επικίνδυνου προέδρου», έγραψε στο Χ ο Νιούσομ, που μέχρι τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές στην Καλιφόρνια θεωρούνταν ο πιθανότερος προεδρικός υποψήφιος των Δημοκρατικών το 2028.
Τώρα στο φόντο είναι μια σειρά εν εξελίξει αποτυχιών στις πολιτικές του Τραμπ: στην οικονομία, τους εμπορικούς πολέμους, τη διπλωματία, ακόμη και το αποτυχημένο DOGE και η μετωπική σύγκρουσή του με τον τεχνο-ολιχάρχη Έλον Μασκ.
Στον αντίποδα, ο Αμερικανός πρόεδρος ανάγει το μεταναστευτικό και την υποταγή ΜΜΕ, πανεπιστημίων, ακόμη και των δικαστών ως προτεραιότητες της δεύτερης διακυβέρνησής του, σε μια κλιμακωτή επίδειξη ισχύος.
Πριν καν συμπληρώσει πέντε μήνες από την επάνοδό του στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ υιοθετεί ρητορική και πρακτικές αυταρχικού ηγέτη, ωθώντας τις ΗΠΑ στο χείλος της συνταγματικής κρίσης και μιας ανησυχητικά εντεινόμενης αντιδημοκρατικής εκτροπής.
Ως «κερασάκι στην τούρτα», δε, οργανώνει αυτό το Σάββατο στρατιωτική παρέλαση στην Ουάσιγκτον.
I think the Olympics and the World Cup should be relocated now. Aside from the obvious safety issues, it gives Trump propaganda value. NO KINGS! pic.twitter.com/LyQsD7VFdA
— Radical Rhymes (@RhymesRadical) June 9, 2025
To Λος Άντζελες ως «πεδίο δοκιμής»;
Με την κινητοποίηση της Εθνοφρουράς της Καλιφόρνιας και την ανάπτυξη πεζοναυτών με προεδρική εντολή στο Λος Άντζελες -ήτοι επί αμερικανικού εδάφους- πολλοί φοβήθηκαν ότι κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος στις ΗΠΑ.
Δεν έχει συμβεί. Τουλάχιστον όχι ακόμη…
Όμως η απόφαση Τραμπ σηματοδοτεί την πρώτη φορά εδώ και περίπου 60 χρόνια που ένας Αμερικανός πρόεδρος λαμβάνει τέτοια μέτρα χωρίς τη συγκατάθεση ενός κυβερνήτη -η τελευταία ήταν το 1965 στην Αλαμπάμα, αν και τότε ο Λίντον Τζόνσον το έπραξε με εντελώς διαφορετικά κίνητρα, προστατεύοντας τις κινητοποιήσεις για τα πολιτικά δικαιώματα στη νοτιοανατολική πολιτεία.
Το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ για το Λος Άντζελες βασίζεται, αντίθετα, σε μια ανορθόδοξη χρήση ομοσπονδιακού νόμου που αποσκοπεί στην καταστολή εξέγερσης ή εισβολής ξένης δύναμης στις ΗΠΑ.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Αμερικανός πρόεδρος κάνει «λάστιχο» τους νόμους.
Το έχει κάνει κατά κόρον στις μαζικές απελάσεις μεταναστών.
Όμως στην περίπτωση του Λος Άντζελες -μιας πολιτείας που αποτελεί δημοκρατικό προπύργιο- νομικοί εμπειρογνώμονες διαβλέπουν μια προσπάθεια να μπουν οι βάσεις για εκτεταμένη χρήση του αμερικανικού στρατού στην καταστολή αντικυβερνητικών κινητοποιήσεων και κάθε φωνής διαμαρτυρίας.
Υπό αυτήν την έννοια, οι εξελίξεις στο Λος Άντζελες -σκόπιμα υποδαυλιζόμενες κατά τους τοπικούς αξιωματούχους- ερμηνεύονται ως μια ανησυχητική προειδοποίηση από έναν εκλεγμένο πρόεδρο προς τον λαό του.
Για την ακρίβεια, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε προειδοποιήσει προεκλογικά, σε συγκέντρωση στην Αϊόβα, ότι ήταν αποφασισμένος να στείλει στρατεύματα σε πόλεις που διοικούνται από τους Δημοκρατικούς για την επιβολή της τάξης.
Τώρα, καθώς στον ορίζοντα αχνοφαίνονται οι ενδιάμεσες εκλογές του 2026 -που θα επανακαθορίσουν τις πολιτικές ισορροπίες στο Κογκρέσο- υποστηρίζει ανοιχτά ακόμη και τη σύλληψη του Δημοκρατικού κυβερνήτη της Καλιφόρνιας: της πολυπληθέστερης, ισχυρότερης οικονομικά και πιο προοδευτικής πολιτείας των ΗΠΑ.
Όχι τυχαία ο Νιούσομ και άλλοι Δημοκρατικοί κυβερνήτες σε αμερικανικές πολιτείες καταγγέλλουν τον Λευκό Οίκο για «ανησυχητική κατάχρηση εξουσίας».
In America, we don’t do kings.
Our flag.
Our military.
Our country.
Not his.NO KINGS Protests— June 14. ❌👑
Find yours at https://t.co/MMP9Ri0y0v @IndivisibleTeampic.twitter.com/A4gOj8Qcf4— The Seneca Project (@senecaprojectus) June 7, 2025
Υπερδύναμη στα «χαρακώματα»
Με την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ δοκιμάζει συνεχώς τα όρια της προεδρικής εξουσίας.
Υπογράφει με καταιγιστικούς ρυθμούς διατάγματα, ενόσω επιχειρεί να περιθωριοποιήσει τη νομοθετική εξουσία και να ποδηγετήσει τη δικαστική.
Όμως αυτές οι πρακτικές δεν ανησυχούν πλέον μόνον τους πολιτικούς αντιπάλους του -ήτοι τους Δημοκρατικούς, που προσπαθεί τώρα να τους σκιαγραφήσει ως χαοτικούς, ανίκανους να ασκήσουν εξουσία.
Τα προειδοποιητικά βέλη του στρέφονται και παντός είδους αμφισβητιών του: είτε στο δικό του κόμμα, τους Ρεπουμπλικανούς, είτε από τη λεγόμενη τεχνο-δεξιά.
Στο μεσοδιάστημα, πάντως, οι διαδηλώσεις επεκτείνονται από το Λος Άντζελες σε άλλες πόλεις, συμπεριλαμβανομένων της Νέας Υόρκης, του Σικάγο, του Ντάλας και του Σαν Φρανσίσκο.
Ακτιβιστές σε όλες τις ΗΠΑ καλούν σε περισσότερες διαδηλώσεις κατά των επιχειρήσεων της ICE.
Στο «κάδρο» είναι ουσιαστικά οι πολιτικές της δεύτερης προεδρίας Τραμπ και η όλο και πιο έντονη αυταρχική εκτροπή της.
Ως «μητέρα» των αντικυβερνητικών κινητοποιήσεων προδιαγράφονται δε οι διαδηλώσεις της 14ης Ιουνίου.
Γενέθλιας ημέρας του Ντόναλντ Τραμπ -κλείνει τα 79- και ταυτόχρονα της 250ης επετείου του αμερικανικού στρατού, που ο ένοικος του Λευκού Οίκου θέλει να γιορτάσει με μια μεγάλη, πανάκριβη και δη παράταιρη για τα δεδομένα των ΗΠΑ στρατιωτική παρέλαση στην Ουάσιγκτον.
Η τελευταία είχε γίνει το 1991 προς τιμήν των στρατιωτών του Πολέμου του Κόλπου -η μεγαλύτερη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τώρα τα σχέδια του Τραμπ -που τα είχε «άχτι» από την πρώτη του θητεία- φαντάζουν στα μάτια πολλών Αμερικανών ως κήρυξη πολέμου εντός των ΗΠΑ.
Εξ ου και η πανεθνική ημέρα αντίστασης που οργανώνει αυτό το Σάββατο το κίνημα «No Kings», ελληνιστί «Όχι Βασιλιάδες».
Ήδη ο πρόεδρος Τραμπ απειλεί ότι «όσοι θέλουν να διαμαρτυρηθούν, θα αντιμετωπιστούν με πολύ μεγάλη δύναμη».
