Θα μπορούσατε να επιβιώσετε από μια πυρηνική επίθεση στην Ευρώπη – και πώς θα ήταν η ζωή σας μετά την έκρηξη; Πρόκειται για ένα τρομακτικό ερώτημα, αλλά σε ένα όλο και πιο τεταμένο παγκόσμιο κλίμα, οι ειδικοί αρχίζουν να το λαμβάνουν πιο σοβαρά υπόψη τους.
Η σύντομη απάντηση; Η επιβίωση εξαρτάται αποκλειστικά από το πού βρίσκεστε όταν συμβεί – και ακόμη και τότε, καμία χώρα δεν θα γλίτωνε εντελώς από τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις ενός πυρηνικού πολέμου.
Τι συμβαίνει τις πρώτες ώρες μετά από μια πυρηνική επίθεση;
Εάν εκτοξευόταν ένας πυρηνικός πύραυλος, η άμεση περιοχή θα καταστρεφόταν από ένα ωστικό κύμα που θα εκτεινόταν έως και αρκετά χιλιόμετρα, ακολουθούμενο από έντονες πυρκαγιές και θανατηφόρα ακτινοβολία.
Αλλά η καταστροφή δεν θα σταματούσε εκεί. Το νέφος – ο αόρατος δολοφόνος – θα γινόταν σύντομα η μεγαλύτερη απειλή. Τα ραδιενεργά σωματίδια που θα μεταφέρονταν από τον άνεμο θα μπορούσαν να μολύνουν το έδαφος, τον αέρα και το νερό εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά.
Αυτό σημαίνει ότι τα σύνορα προσφέρουν ελάχιστη προστασία, και ακόμη και χώρες που δεν έχουν πληγεί άμεσα θα αισθάνονταν τον καταστροφικό αντίκτυπο.
Τι θα σήμαινε ένας πυρηνικός χειμώνας για την επιβίωση
Όταν πυροδοτούνται τα πυρηνικά όπλα, η άμεση καταστροφή που προκαλούν είναι μόνο η αρχή. Οι πυρκαγιές σε πόλεις και βιομηχανικές ζώνες θα στείλουν τεράστιες ποσότητες αιθάλης στη στρατόσφαιρα, εμποδίζοντας το ηλιακό φως και ψύχοντας δραματικά τον πλανήτη – ένα φαινόμενο που οι επιστήμονες ονομάζουν «πυρηνικό χειμώνα».
Οι θερμοκρασίες θα μπορούσαν να πέσουν σε πάνω από -6 βαθμούς Κελσίου σε ορισμένες περιοχές, διαταράσσοντας τις βροχοπτώσεις και τις καλλιεργητικές περιόδους.
Αυτό το κλιματικό σοκ θα αποδεκατίσει τη γεωργία. Το σιτάρι, το ρύζι, η σόγια και το καλαμπόκι – βασικές παγκόσμιες καλλιέργειες – θα μαραζώσουν στο κρύο.
Η αλιεία, που είναι ήδη ευαίσθητη στις αλλαγές της θερμοκρασίας, θα δει σημαντικές μειώσεις. Οι ζωοτροφές θα μειώνονταν και οι εξαγωγές τροφίμων θα σταματούσαν, καθώς τα έθνη θα κατανάλωναν τους δικούς τους πόρους. Για πολλές χώρες, η έλλειψη θερμίδων που θα προέκυπτε θα ήταν καταστροφική.
Οι πιο ευάλωτες χώρες στην Ευρώπη
Η Γερμανία, η Πολωνία και η Ιταλία θεωρούνται ζώνες υψηλού κινδύνου, κυρίως λόγω της κεντρικής τους θέσης και της στρατηγικής τους σημασίας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Εάν η επίθεση είχε σχεδιαστεί για να παραλύσει τον οικονομικό και στρατιωτικό πυρήνα της Ευρώπης, αυτές οι χώρες θα ήταν πιθανότατα ο πρώτος στόχος.
Ένα χτύπημα προερχόμενο από την Ρωσία, για παράδειγμα, πιθανότατα θα επικεντρωνόταν στις χώρες της Βαλτικής, βάζοντάς τες στο στόχαστρο νωρίς – και με καταστροφικές συνέπειες.
Αντίθετα, μια εκτόξευση από τη Μέση Ανατολή θα έθετε σε άμεσο κίνδυνο την περιοχή της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Και αν ο στόχος ήταν το ΝΑΤΟ; Τότε σχεδόν κανένα κράτος – ούτε καν ουδέτερες χώρες όπως η Αυστρία και η Ελβετία – δεν θα ήταν απολύτως ασφαλές από τις επιπτώσεις ή τις πολιτικές συνέπειες.
Οι ασφαλέστερες χώρες στο χειρότερο σενάριο
Οι περιφερειακές χώρες της Ευρώπης, όπως η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, θα μπορούσαν να προσφέρουν τις καλύτερες πιθανότητες να αποφύγουν το κύριο βάρος μιας πυρηνικής επίθεσης. Η απόστασή τους από πιθανούς στρατιωτικούς στόχους μπορεί να τους επιτρέψει να αποφύγουν τα άμεσα πλήγματα και να καθυστερήσουν την έκθεση στο ραδιενεργό νέφος.
Ακόμη και η Ισπανία, λόγω της νότιας θέσης της και των περιορισμένων γεωπολιτικών εμπλοκών της, θα μπορούσε να δει σχετικά χαμηλότερα επίπεδα μόλυνσης – ανάλογα με την πορεία των ανέμων και της ακτινοβολίας.
Παρόλα αυτά, οι ειδικοί προειδοποιούν: «Κανένα μέρος δεν είναι πραγματικά ασφαλές». Ο πραγματικός κίνδυνος δεν έγκειται μόνο στην έκρηξη, αλλά και στις αλυσιδωτές συνέπειες που ακολουθούν – δηλητηριασμένο νερό, κατεστραμμένες καλλιέργειες, ραδιενεργός αέρας και ένας πληθυσμός που μένει να αντιμετωπίσει τα επακόλουθα.
