Του Σταύρου Παπαντωνίου
Να βάλει το θέμα στη «σωστή του βάση» επιχειρεί η κυβέρνηση από χθες με αφορμή την κατάθεση του χάρτη, από τουρκικής πλευράς, που δείχνει το Αιγαίο διχοτομημένο και εστάλη από την Αγκυρα στην UNESCO. Η κυβέρνηση ένα 24ωρο μετά την πρωτοβουλία της Τουρκίας σε σχέση με τον δικό της θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό κρατάει στάση χαμηλών τόνων, με αρμόδιες κυβερνητικές πηγές να λένε πως δεν εξεπλάγησαν από την κίνηση, η οποία όμως «δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα».
Χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης επανήλθε, σχολιάζοντας το θέμα πάνω σε δύο άξονες: ο πρώτος αφορά το τι έχει κάνει η Αθήνα. «Η Ελλάδα έχει κατοχυρώσει τα απώτατα δυνητικά όρια της χώρας με την ευρωπαϊκή σφραγίδα», κάτι που, όπως είπε, «είναι επίσημο, σε αρμόδιο φορέα που είναι η Ε.Ε.» και «το οποίο δεν έγινε για ολόκληρες δεκαετίες και έχει γίνει από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη». Επιπλέον ο κ. Μαρινάκης είπε πως η κίνηση της Τουρκίας δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα, καθώς «καταθέτει έναν σχεδιασμό σε έναν φορέα που δεν είναι αρμόδιος να προβεί σε μια τέτοια ενέργεια». Ο κ. Μαρινάκης έκανε λόγο για μια προσπάθεια της Αγκυρας «να καπηλευτεί, να σφετεριστεί περιοχές που δεν της ανήκουν, και αυτό είναι προφανές και ενάντια στο Διεθνές Δίκαιο και στην ίδια την πραγματικότητα».
Στο μικροσκόπιο
Στην κυβέρνηση, πάντως, παρά το γεγονός πως υποβαθμίζουν το θέμα, δεν σημαίνει ότι δεν παρακολουθούν στενά την κινητικότητα της Αγκυρας και δεν θα καταγγείλουν στα διεθνή forum την πρωτοβουλία της γείτονος χώρας. Στις κλειστές συσκέψεις του Μεγάρου Μαξίμου άπαντες συμφωνούσαν πως η Ελλάδα έχει βάλει ευρωπαϊκή σφραγίδα στον δικό της χάρτη και «αυτό έχει πραγματική ισχύ», τονίζοντας πως η αντίδραση της Τουρκίας είναι «σπασμωδική». Την ίδια ώρα, κυβερνητικές πηγές θύμιζαν «το μείζον» που είναι η αμυντική ενίσχυση της χώρας σε όλα τα επίπεδα. Χθες, τουρκικές πηγές επανήλθαν στο θέμα κατηγορώντας την Αθήνα για την αντίδρασή της. Από το Μαξίμου μέχρι αργά χθες το βράδυ επέλεξαν να μην απαντήσουν και να τροφοδοτήσουν έτσι ένταση μέσω ανταλλαγής διαρροών, επιλέγοντας να μιλήσουν «με θεσμικό τρόπο, όταν πρέπει».
Η κίνηση της Αγκυρας «δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα», αναφέρουν αρμόδιες πηγές, ενώ προσθέτουν πως ο ελληνικός θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός έχει τη σφραγίδα της Ε.Ε.
Από την αντιπολίτευση το θέμα σχολίασε πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ, με τον εκπρόσωπο του κόμματος κ. Γιώργο Καραμέρο να αναφέρει δηκτικά πως ο χάρτης της Αγκυρας «είναι αποτέλεσμα του περιθωρίου που άφησαν οι κυβερνητικές πρακτικές», κατηγορώντας την κυβέρνηση πως «έχει αποδείξει ότι χειρίζεται την εξωτερική πολιτική και τα ελληνοτουρκικά χωρίς εθνική στρατηγική με αρχή, μέση και τέλος, χωρίς σχέδιο για τις τουρκικές προκλήσεις, με μόνο γνώμονα τις εσωκομματικές μικροπολιτικές της επιδιώξεις».
Πυρά στην αντιπολίτευση
Ο κ. Μαρινάκης κληθείς να σχολιάσει το πώς κινείται η αντιπολίτευση εξαπέλυσε τα πυρά του: «Αν το πρόβλημα της αντιπολίτευσης και κάποιων κριτών της πολιτικής μας είναι ο διάλογος, να πω πως ο διάλογος δεν έχει απομειώσει ούτε κατ’ ελάχιστον την ελληνική θέση και αντιθέτως έχει οδηγήσει στο να έχουμε και κάποια θετικά», προσθέτοντας πως «η Τουρκία αυτές τις θέσεις δεν τις απέκτησε τώρα. Τις έχει για ολόκληρες δεκαετίες. Το casus belli είναι ενεργό πάνω από 30 χρόνια και δεν ήταν αυτό λόγος να μη γίνουν διμερείς συναντήσεις μεταξύ του εκάστοτε Ελληνα πρωθυπουργού και του αντίστοιχου ηγέτη της Τουρκίας».
Πολύ σκληρή επίθεση στην Τουρκία εξαπέλυσε το κυπριακό υπουργείο Εξωτερικών κάνοντας λόγο «για άλλη μία επιβεβαίωση της απροκάλυπτα προκλητικής και κατά συρροήν παραβατικής συμπεριφοράς της Αγκυρας, η οποία επιλέγει να συνεχίσει να απομακρύνεται με γοργά βήματα από τη διεθνή νομιμότητα».
Η αντίδραση της Αγκυρας
Του Μανώλη Κωστίδη
Κωνσταντινούπολη-Ανταπόκριση. Η Τουρκία επιμένει στις θέσεις της για τον χάρτη του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, ενώ ενημέρωσε και την UNESCO, με τις τουρκικές διπλωματικές πηγές να δηλώνουν ότι το εν λόγω σχέδιο καταρτίστηκε σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και τους σχετικούς διεθνείς κανόνες.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Turkiye, οι ανωτέρω πηγές χαρακτήριζαν την αντίδραση της Ελλάδας «αδικαιολόγητη και περιττή προσπάθεια δημιουργίας έντασης». Οι ίδιες πηγές δήλωσαν πως το νέο θαλάσσιο χωροταξικό σχέδιο της Τουρκίας «δεν βασίζεται μόνο σε νομικά, αλλά σε στρατηγικά και οικονομικά κριτήρια. Το σχέδιο αυτό έχει κρίσιμη σημασία σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, από τις δραστηριότητες εξερεύνησης φυσικού αερίου έως την αλιεία, τις θαλάσσιες μεταφορές και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα».
Οι ίδιοι Τούρκοι αξιωματούχοι τόνισαν ότι το να καθίσουν στο τραπέζι (σ.σ. των διαπραγματεύσεων) σύμφωνα με τα κοινά συμφέροντα και των δύο χωρών είναι απαραίτητο για την περιφερειακή ειρήνη, ενώ εξέφρασαν την αποφασιστικότητά τους να διατηρήσουν ανοιχτό τον διπλωματικό δίαυλο στο Αιγαίο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επόμενο βήμα που αναμένεται να κάνει η Αγκυρα είναι να κοινοποιήσει τον σχετικό χάρτη στον ΟΗΕ.
Εν τω μεταξύ, στην τουρκική πρωτεύουσα περιμένουν να δουν τις λεπτομέρειες του χάρτη του θαλάσσιου πάρκου το οποίο σχεδιάζει να δημιουργήσει η Αθήνα «στις νότιες Κυκλάδες», όπως έχει δηλώσει o Κυριάκος Μητσοτάκης. Πληροφορίες αναφέρουν πως η Τουρκία αφού δει τις λεπτομέρειες του χάρτη θα εκτιμήσει τον τρόπο της πιθανής αντίδρασής της, αν και αναλυτές τονίζουν πως πολλές περιοχές των Δωδεκανήσων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αντιδράσεις δεν περιλαμβάνονται στα αρχικά σχέδια της Ελλάδας.
Μεταξύ της Αθήνας και της Αγκυρας παραμένει η εκκρεμότητα του καθορισμού της ημερομηνίας της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στην τουρκική πρωτεύουσα, αλλά υπάρχει η ελπίδα του καθορισμού της οριστικής ημερομηνίας μετά την πιθανή συνάντησή τους στο πλαίσιο της συνόδου του ΝΑΤΟ που θα διεξαχθεί στη Χάγη στις 24 και 25 Ιουνίου.
