Eνα γάβγισμα ακούστηκε πίσω από την κλειστή πόρτα σε διάδρομο του δημαρχιακού μεγάρου της πλατείας Κοτζιά. Ο Περικλής φρόντισε να επιβεβαιώσει αμέσως τις πληροφορίες για την ύπαρξή του στην πλατεία Κοτζιά. Πρόκειται για ένα μικρό κανελί κανίς. Πριν από δυόμισι μήνες, κάποιοι φίλοι του Χάρη Δούκα και της συζύγου του, Γεωργίας Πολυτάνου, τους έκαναν δώρο τον Περικλή, τον οποίο φωνάζουν «Πέρι».
Ο «Πέρι» συχνά επισκέπτεται το γραφείο των γραμματέων, αλλά διαθέτει ειδικό μαξιλάρι και πιάτο με σκυλοκροκέτες στο ευρύχωρο και καλαίσθητο γραφείο του δημάρχου, που δεν έχει αλλάξει σχεδόν καθόλου από την εποχή του Κώστα Μπακογιάννη. Μια αλλαγή είναι ότι ο Χάρης και ο Πέρι τρατάρουν τους επισκέπτες τους μικροσκοπικά σοκολατάκια και μακαρόν, κάτι που δεν ίσχυε στην προηγούμενη διοίκηση, η οποία δεν διέθετε ούτε μακαρόν ούτε σκύλο.
Ο πύργος ελέγχου
Μια άλλη αλλαγή είναι ότι τώρα δουλεύει στο φουλ η γιγαντοοθόνη, όπως μπαίνεις δεξιά, μπροστά από το τραπέζι συσκέψεων. «Αυτός είναι ο πύργος ελέγχου μου», λέει ο δήμαρχος και εξηγεί ότι ανέπτυξε πλήρως μια εφαρμογή (την οποία βρήκε από τον Μπακογιάννη) και πλέον μπορεί να παρακολουθεί την εξέλιξη όλων των δραστηριοτήτων του δήμου.
Βλέπουμε μια οθόνη με τα αιτήματα πολιτών, η επεξεργασία των οποίων πραγματοποιείται κάθε πρωί στις οκτώ σε ειδική σύσκεψη. «Εχουμε χιλιάδες αιτήματα και απαντάμε σε αυτά το αργότερο μέσα σε τρεις μέρες».
Τα περισσότερα (περίπου 18.000 εντός του 2025) αφορούν τη δημοτική αστυνομία (τραπεζοκαθίσματα και άλλα συναφή) και πλέον τα λιγότερα (περίπου 9.000) αφορούν την καθαριότητα. «Πέρυσι ήταν το αντίθετο, υπερίσχυε η καθαριότητα».
Μα, τι είναι όλα αυτά, κύριε Δήμαρχε; Εμείς νομίζαμε ότι δεν ασχολείστε με την Αθήνα, αλλά μόνο με το ΠΑΣΟΚ. «Θα έρθει η ώρα να σας πω για το ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν σας ενδιαφέρει να μάθετε κάτι παραπάνω για το έργο μας;».
Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε την αίσθηση ότι γίνεται κάποιο συγκλονιστικό έργο στην Αθήνα, αν και για να είμαστε ειλικρινείς μάλλον έχει κοπάσει η μεγάλη γκρίνια περί της καθαριότητας. Μπορεί τα πεζοδρόμια, ιδιαίτερα στις γειτονιές, να φοβάσαι να τα πατήσεις από τη συσσωρευμένη λίγδα και τις πατημένες τσίχλες, αλλά αυτό είναι (και) μια ευθύνη των κατοίκων. Στην επαρχία οι άνθρωποι πλένουν τακτικά τους δρόμους και τα πεζοδρόμιά τους, στην Αθήνα όχι.
Ανθρωποι και ποντίκια
Η συγκέντρωση ελεύθερων απορριμμάτων ανά τετραγωνικό μέτρο, πάντως, έχει μειωθεί από πέρυσι το καλοκαίρι, έστω κι αν υπάρχει περιθώριο περαιτέρω βελτίωσης. «Προσλάβαμε τριακόσιους εργαζομένους και κάναμε αρκετές αλλαγές στις θέσεις ευθύνης».
Ποιος έχει λησμονήσει τα ποντίκια στο Σύνταγμα δύο εβδομάδες πριν από τις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ; Η σύμπτωση δεν οφειλόταν σε κάποιο συντροφικό σαμποτάζ του Νίκου Ανδρουλάκη, αλλά στο γεγονός ότι υπερχείλισαν κάποια λαγούμια του Εθνικού Κήπου από τα πρωτοβρόχια και τα τρωκτικά βγήκαν στην επιφάνεια για να διασωθούν, όμως τελικά είχαν δραματικό τέλος διότι μαγνήτισαν τις «γάτες» των καναλιών και της δημοτικής αρχής που έσπευσε με θανάσιμες ποντικοπαγίδες. «Εστελνα τον αντιδήμαρχο [Γιώργο Αποστολόπουλο] κάθε μέρα για να εξασφαλίσει ότι δεν θα ξαναβγούν τα ποντίκια».
Μια που μιλάμε για έργο, τι γίνεται με τη δέσμευση ότι θα μειωθεί η θερμοκρασία της Αθήνας κατά 5 βαθμούς Κελσίου; Ασπονδοι φίλοι του γελούν πίσω από την πλάτη του όταν θυμούνται ότι το υποσχέθηκε, αλλά ο ίδιος ανοίγει αμέσως έναν ψηφιακό χάρτη στο λάπτοπ του και μας διαβεβαιώνει ότι σύμφωνα με έγκυρες μετρήσεις, έχει επιτευχθεί μείωση 2-3 βαθμών στον Κολωνό, στα Σεπόλια, στους Αμπελοκήπους και στο Παγκράτι. Δυσπιστούμε, αλλά ο δήμαρχος επιμένει. «Αυτό οφείλεται στα 6.500 δέντρα που έχουμε φυτέψει ώς τώρα, όχι στην τύχη, αλλά σε συγκεκριμένα σημεία». Προσθέστε και το μικροδάσος στην Κυψέλη που χρηματοδότησε η L’Οreal, ενώ άλλα δύο μικροδάση (που δημιουργούνται βάσει μιας ιαπωνικής μελέτης) ζητούν να χρηματοδοτήσουν η ΔΕΗ και το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία».
Στρίβειν διά του Στρέφη
Στα μικροδάση είναι καλοί οι ιδιώτες, αλλά στον λόφο του Στρέφη δεν ήταν; Ως γνωστόν η παχυλή χορηγία ιδιωτικής εταιρείας για την ανάπλαση του λόφου ακυρώθηκε από τη νέα δημοτική αρχή. «Το έργο είχε αποτύχει πριν αναλάβουμε. Αποφασίσαμε να το πραγματοποιήσει ο δήμος για να υποχωρήσουν οι εντάσεις». Το περασμένο Σάββατο, μια συναυλία στου Στρέφη εξελίχθηκε σε φωτιές και επεισόδια στην οδό Καλλιδρομίου στα Εξάρχεια. Επιστρέφουμε στα ωραία χρόνια του «επαναστατικού τουρισμού»;
«Πρέπει να μιλήσουμε στον κόσμο με ριζοσπαστισμό και με μια πρόταση που να δείχνει τον άλλο δρόμο. Και όχι να είμαστε συμπληρωματικοί».
«Η άδεια για το διήμερο φεστιβάλ υπέρ της Παλαιστίνης δόθηκε στον αθλητικό σύλλογο Αστέρα Εξαρχείων έπειτα από ψηφοφορία στο δημοτικό συμβούλιο, όπου το αίτημα υποστηρίχθηκε από όλες τις παρατάξεις». Ο Δούκας δεν αποδέχεται ότι ακολουθεί πολιτική κατευνασμού των κάθε λογής ακροτήτων και «συλλογικοτήτων». «Ηδη έχουμε κάνει έργο, έχουμε φυτέψει 300 δέντρα, θα τοποθετηθούν και τα φώτα και φυσικά θα ανοίξει και το ιστορικό ουζερί “Εξωστρεφής”. Δεν δέχομαι ότι έχω εγκαταλείψει τον Λόφο του Στρέφη».
Θα μπορούσε η συζήτηση να στραφεί στη Βασιλίσσης Ολγας στο Ζάππειο, αιτία της πρώτης σύγκρουσης του δημάρχου με την κυβέρνηση, αλλά μας αιφνιδιάζει με την πληροφορία για «καλή συνεργασία» με την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. Ο δήμαρχος επέμενε ότι «θα ανοίξει την Ολγας», αλλά σταδιακά αποδέχθηκε τη μία ανοιχτή λωρίδα.
Η επικοινωνία με την κυβέρνηση
Εκεί που περιμέναμε στρακαστρούκες του «οικολογικού και σοσιαλιστικού ΠΑΣΟΚ» από την Κοτζιά κατά του νεοφιλελεύθερου Κυριάκου Μητσοτάκη, ο ∆ούκας με μεγάλη άνεση δηλώνει ότι οι σχέσεις του με την κυβέρνηση είναι καλές. «Επιδιώκω να έχω καλή συνεργασία με την κυβέρνηση και τις πιο πολλές φορές την έχω».
Και όχι μόνο στην Ολγας. «Εχω σύμμαχο τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη για την Ιεροθέου». Η οδός Ιεροθέου δίπλα στον ΟΣΕ έχει εξελιχθεί σε μια απογευματινή-νυχτερινή «λαϊκή αγορά» ναρκωτικών, όπου επικρατεί συνωστισμός από θλιβερές φιγούρες που θυμίζουν μορφές του Τζιακομέτι. Μαθαίνουμε ότι σε συνεργασία με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη θα ενεργοποιηθεί σχέδιο για τη μεταφορά της συνολικής «κατάστασης» σε χώρο ελεγχόμενης χρήσης έξω από τον αστικό ιστό. Κατόπιν αιτήματος του δημάρχου εξελίσσεται μια διυπουργική συνεργασία για το θέμα αυτό υπό τον Ακη Σκέρτσο, στην οποία συμμετέχουν υπουργοί όπως ο Μάκης Βορίδης και ο Αδωνις Γεωργιάδης και βουλευτές της Α΄ Αθηνών, όπως ο Αγγελος Συρίγος.
Θα μπορούσε να συναγάγει κανείς ότι ο Δούκας θα υποστήριζε τη μεταφορά του καλού μοντέλου συνεργασίας του δήμου με την κυβέρνηση σε ένα μελλοντικό κυβερνητικό σχήμα του ΠΑΣΟΚ με τη Ν.Δ., αλλά κάτι τέτοιο δεν συζητείται καν. Για τους ολίγους που μπορεί να αμφέβαλλαν, ο δήμαρχος παραδέχεται ότι δεν έχει εγκαταλείψει τις πολιτικές φιλοδοξίες του. Γιατί όχι; Αλλωστε, το 2027 θα είναι μόλις 47 ετών. «Με ενδιαφέρει το ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν έχω εγκαταλείψει τον δήμο, όπως με κατηγορούν κάποιοι. Αντίθετα, θέλω μέσα από τον δήμο να δώσω ένα απτό παράδειγμα του τι θα έκανε το ΠΑΣΟΚ αν ήταν κυβέρνηση». Ξαφνικά ανοίγει η πόρτα και εμφανίζεται ο Χρήστος Πρωτόπαπας. Μοιράζει πασχαλινές ευχές και αποχωρεί με την ίδια ταχύτητα.
Τι θα έκανε, δηλαδή, το ΠΑΣΟΚ του Δούκα αν ήταν στην κυβέρνηση; Μήπως θα απελευθέρωνε ακόμη περισσότερο τα πατίνια; Ο δήμαρχος ομολογεί ότι έχει θυμώσει με τα ηλεκτρικά πατίνια, που βγήκαν εκτός ελέγχου. «Πολλοί τα παρατούν όπου να ‘ναι». Προτίθεται να τα «μαζέψει». Υπενθυμίζει όμως κάτι σοβαρό που υποδεικνύει τη δυνητική «αξιακή» και πολιτική δύναμη του ΠΑΣΟΚ: Το Συμβούλιο της Επικρατείας απαγόρευσε τις δεκαώροφες πολυκατοικίες κατόπιν προσφυγής (και) του Δήμου Αθηναίων. Και πώς θα χτιστούν βιοκλιματικά κτίρια που δεν θα είναι ζημιογόνα; «Πρέπει να προχωρήσουμε σε μεγάλες αναπλάσεις και όχι να τιγκάρουμε στο τσιμέντο μια ήδη επιβαρυμένη πόλη». Πολύ γενική απάντηση. Αλλά οι γενικές απαντήσεις ποτέ δεν έβλαψαν το ΠΑΣΟΚ…
Το πέτο και τα τραβήγματα
Ας μιλήσουμε επιτέλους για τον ελέφαντα στο δωμάτιο, που είναι η «ανάπλαση του ΠΑΣΟΚ». Στον μικρόσκοσμο του σοσιαλισμού, αίσθηση έχει προκαλέσει η τιμωρία της Κατερίνας Μπατζελή με στέρηση της κομματικής της ιδιότητας για ένα χρόνο λόγω κάποιων ακαταλαβίστικων υπαινιγμών της ότι ο πρόεδρος Ανδρουλάκης δέχεται κάποιοι να τον τραβούν από το δεξί πέτο(!). «Η εσωκομματική δημοκρατία πιστοποιείται από το πώς διαχειρίζεσαι μια διαφωνία. Αν τη διαχειρίζεσαι ενωτικά ή αν τη διαχειρίζεσαι εκδικητικά και με ποινές».
Δείχνει να συμφωνεί με την εκτίμηση ότι η ποινή στο στέλεχος που ανήκει στο δικό του εσωκομματικό στρατόπεδο μπορεί να ισοδυναμεί με απόπειρα επιβολής σιωπητηρίου. «Το ΠΑΣΟΚ του 40% είχε πολλές τάσεις που συγκρούονταν σκληρά. Αν επιβληθεί σιωπητήριο, ο κόσμος του Κινήματος θα βρει άλλη έκφραση».
Προσθέτει ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ προφανώς δεν αμφισβητείται. «Σεβόμαστε την πορεία και τις αποφάσεις του Νίκου Ανδρουλάκη». Αποσαφηνίζει όμως ότι δεν πρόκειται να σιωπήσει. «Πρέπει να μιλήσουμε στον κόσμο με ριζοσπαστισμό και με μια πρόταση που να δείχνει τον άλλο δρόμο. Και όχι να είμαστε συμπληρωματικοί. Δεν με ενδιαφέρει να προκαλέσω αστάθεια, αλλά αν δω ότι το κόμμα κινείται σε λάθος κατεύθυνση, θα το πω. Κι όταν ένα στέλεχος που εκτιμώ φαίνεται ότι αδικείται, πάλι θα το πω».
Χτίζοντας ατζέντα
Μα, μπορεί το ΠΑΣΟΚ να γίνει π.χ. Πλεύση Ελευθερίας; Δεν έχουν δίκιο όσοι επιμένουν πως όταν το «κυβερνητικό» ΠΑΣΟΚ παριστάνει ότι είναι «κόμμα επαναστατικό», εγκαταλείπεται ταχύτερα;
Κι όμως, δεν δείχνει να διαφωνεί ιδιαίτερα. Η διαφωνία του δεν εντοπίζεται τόσο στη δοσολογία της «επαναστατικότητας», όσο σε κάτι πιο θεμελιώδες. «Το ΠΑΣΟΚ δεν χτίζει ατζέντα. Αυτό είναι το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ». Και για να χτίσεις ατζέντα, συνεχίζει, χρειάζονται τολμηρές κινήσεις. «Θέλουμε ένα κόμμα που να δείχνει ότι δεν κάνει πίσω». Παράδειγμα τολμηρής κίνησης; «Το ΠΑΣΟΚ θα έπρεπε να προτείνει πρώτο Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Θα έφερνε έτσι σε δύσκολη θέση τον Μητσοτάκη».
Υποψιαζόμαστε ότι βγαίνει όσο πιο συχνά μπορεί από την Κοτζιά γιατί φοβάται μήπως τον καταπιεί η γραφειοκρατία. «Ναι, δεν μπορώ να κάθομαι στο γραφείο. Με ενοχλεί να είμαι κλειδωμένος εδώ μέσα και να υπογράφω». Πρόσφατα βρέθηκε στην Αμμόχωστο και μετά στην Αγκυρα, όπου έκανε δηλώσεις συμπαράστασης υπέρ του φυλακισμένου δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου.
Την Κυριακή του Πάσχα θα την αφιερώσει εν μέρει στο γεύμα αγάπης αστέγων στο Ρουφ. Η αγάπη στο ΠΑΣΟΚ δεν ήταν ποτέ αρκετή, αλλά προς το παρόν προβλέπουμε σχετική ηρεμία, μια που ο Δούκας πετάει εντός της εβδομάδας στη Βοστώνη, όπου θα είναι ο τελετάρχης της παρέλασης της 25ης Μαρτίου (που πραγματοποιείται ένα μήνα μετά). Παράλληλα, θα γίνει η αδελφοποίηση της Αθήνας με τη Βοστώνη. Τον Μάιο ο Δούκας θα βρεθεί στη Σαγκάη για άλλη μία αδελφοποίηση. Κατά συνέπεια, οι καβγάδες ανάμεσα στον Πέρι και στα τσοπανόσκυλα της Χαριλάου Τρικούπη, που πολλοί αναμένουν, μάλλον θα καθυστερήσουν μερικές εβδομάδες.
