Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέττε Φρέντερικσεν, άνοιξε τις επίσημες διαδικασίες της συνόδου των Ευρωπαίων ηγετών στην Κοπεγχάγη, με κεντρικά ζητήματα τις επιθέσεις drones κατά των κρατών της Ευρώπης, την άμυνα και την Ρωσία.
Δηλώσεις έκαναν οι Ευρωπαίοι ηγέτες λίγο πριν την επίσημη συζήτηση.
Τι ανέφερε η Φρέντερικσεν για την Ρωσία
Πλαισιωμένη από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, και τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, η Φρέντερικσεν δήλωσε:
«Τους τελευταίους μήνες, έχει γίνει πολύς λόγος για την ειρήνη στην Ουκρανία, με συναντήσεις, προ-συναντήσεις και ενημερώσεις σχετικά με τις συναντήσεις, ενώ την ίδια ώρα η Ρωσία συνεχίζει τις βίαιες επιθέσεις της. Πρέπει να είναι πλέον σαφές σε όλους: η Ρωσία δεν θα σταματήσει μέχρι να αναγκαστεί να το κάνει».
Πρόσθεσε ακόμα, όπως αναφέρει ο Guardian, ότι «έχουμε ένα σημαντικό καθήκον μπροστά μας: πρέπει να κάνουμε την κοινή μας Ευρώπη τόσο ισχυρή ώστε ο πόλεμος εναντίον μας να γίνει αδιανόητος, και πρέπει να το κάνουμε τώρα».
Η Φρέντερικσεν επαίνεσε επίσης τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αναφερόμενη στην δυναμική προσπάθεια της Ουκρανίας για την «υπεράσπισή της ενάντια στην ανελέητη, πλήρους κλίμακας ρωσική επιθετικότητα».
Η Μέτε Φρέντερικσεν. Thomas Traasdahl/Ritzau Scanpix/via REUTERS
«Έχετε κάνει αυτό που κανείς δεν πίστευε ότι ήταν δυνατό και έχετε την αμέριστη υποστήριξή μας», τόνισε.
Στη συνέχεια, όμως, η Φρέντερικσεν στράφηκε προς τους άλλους ηγέτες, προειδοποιώντας:
«Γνωρίζω ότι για ορισμένους από εσάς, η απειλή από τη Ρωσία είναι πολύ σαφής και σταθερά παρούσα. Για άλλους, φαίνεται ακόμα πιο μακρινή, αλλά κανένας από εμάς δεν μπορεί πλέον να είναι αφελής. Ο πόλεμος δεν αφορούσε ποτέ μόνο την Ουκρανία. Αφορά την Ευρώπη, όλα τα έθνη μας, όλους τους πολίτες μας, τις αξίες μας και την ελευθερία μας».
«Αυτό που κάνουμε στην Ουκρανία δεν είναι φιλανθρωπία, είναι άμεση υπεράσπιση της ηπείρου μας».
«Η Ρωσία μετατρέπεται τώρα σε πολεμική οικονομία, χρησιμοποιώντας κάθε μέσο, κάθε ευκαιρία, για να μας εκφοβίσει, να μας απειλήσει και να μας διαιρέσει, δυστυχώς με τη βοήθεια της Κίνας, με στρατιώτες από τη Βόρεια Κορέα και drones από το Ιράν, και δεν βλέπω κανένα σημάδι ότι ο Πούτιν και ο αυτοκρατορικός πυρετός της Ρωσίας θα σταματήσουν στην Ουκρανία», συμπλήρωσε.
Δήλωσε πως «αυτό που κάνουμε στην Ουκρανία δεν είναι φιλανθρωπία, είναι άμεση υπεράσπιση της ηπείρου μας».
Διακυβεύεται το διεθνές δίκαιο στον πόλεμο στην Ουκρανία
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, συνεχάρει, στην αρχή, τη Μολδαβία και την πρόεδρό της, Μαία Σάντου, για τη νίκη των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων στις κοινοβουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Συνεχάρει επίσης τους ηγέτες της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν για την πρόσφατη ειρηνευτική συμφωνία που συνήψαν.
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στο θέμα της Ουκρανίας, τονίζοντας τη σημασία της υποστήριξης του Κιέβου, καθώς, όπως λέει, αυτό που διακυβεύεται εκεί «δεν είναι μόνο το δικαίωμα της Ουκρανίας να είναι μια ελεύθερη και κυρίαρχη χώρα, αλλά και το διεθνές δίκαιο», συμπεριλαμβανομένης της θεμελιώδους μεταπολεμικής πεποίθησης ότι τα σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν με τη βία.
Να διαιρέσει την Ευρώπη επιθυμεί η Ρωσία, ανέφερε ο Ζελένσκι
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι απευθύνθηκε στους ηγέτες λέγοντάς τους ότι «βρισκόμαστε όλοι τώρα σε μια νέα πραγματικότητα και νομίζω ότι όλοι το καταλαβαίνουν, ακόμη και εκείνοι που δεν θέλουν να το παραδεχτούν».
Προειδοποίησε ότι «τα πρόσφατα περιστατικά με τα drones σε όλη την Ευρώπη είναι ένα σαφές σημάδι ότι η Ρωσία εξακολουθεί να αισθάνεται αρκετά τολμηρή ώστε να κλιμακώσει αυτόν τον πόλεμο» και θέλει «να διαιρέσει την Ευρώπη, να πυροδοτήσει διαμάχες, να μας εμποδίσει να βρούμε κοινό έδαφος».
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ida Marie Odgaard/Ritzau Scanpix/via REUTERS
«Αν οι Ρώσοι τολμήσουν να εξαπολύσουν drones εναντίον της Πολωνίας ή να παραβιάσουν τον εναέριο χώρο των χωρών της Βόρειας Ευρώπης, αυτό σημαίνει ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί οπουδήποτε – στη Δυτική Ευρώπη, στο Νότο – και χρειαζόμαστε γρήγορη και αποτελεσματική αντίδραση», είπε.
«Η ενέργεια από τις ΗΠΑ και άλλους εταίρους μπορεί να καλύψει το κενό στην ευρωπαϊκή αγορά».
Προέτρεψε τους ηγέτες να επιταχύνουν την υιοθέτηση του 19ου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας και τους ζητά να «υποστηρίξουν την έκκληση του Προέδρου Τραμπ να σταματήσουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο εδώ, εδώ στην Ευρώπη».
Σε μια άμεση επίθεση εναντίον του Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας, δήλωσε, όπως αναφέρει ο Guardian: «και οι άνθρωποι από την Ουγγαρία πρέπει να το ακούσουν αυτό», καθώς προσθέτει ότι είναι βέβαιος ότι «η ενέργεια από τις ΗΠΑ και άλλους εταίρους μπορεί να καλύψει το κενό στην ευρωπαϊκή αγορά».
«Θα κάνουμε ό,τι πρέπει να κάνουμε», τόνισε ο Μακρόν
Ο Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας δηλώνει ότι «βρισκόμαστε σε μια στιγμή όπου η Ρωσία σαφώς δεν επιτυγχάνει τον κύριο στόχο της», καθώς η «ειδική επιχείρηση» της δεν κατάφερε να φτάσει στο Κίεβο ή να αλλάξει το καθεστώς στην Ουκρανία.
«Νομίζω ότι η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη σήμερα από ό,τι ήταν στην αρχή του έτους… [όταν] ο φόβος μας ήταν να έχουμε μια πολύ γρήγορη ειρήνη και είχαμε κάποιες αμφιβολίες για το επίπεδο υποστήριξης των Ηνωμένων Πολιτειών», είπε.
Αποδίδει το εύσημο για αυτό στο έργο της Συμμαχίας των Προθυμών και τονίζει την επιτυχία της «επανένταξης [στο ζήτημα] των Ηνωμένων Πολιτειών», καθώς σημειώνει ότι οι πρόσφατες δηλώσεις του Τραμπ δείχνουν «μια τεράστια αλλαγή».
Ο Εμανουέλ Μακρόν και η Μέτε Φρέντερικσεν. Ritzau Scanpix/Mads Claus Rasmussen via REUTERS
«Είναι πολύ σημαντικό, γιατί για μένα είναι ένα συγκεκριμένο παράδειγμα αντιμετώπισης της παραπληροφόρησης που διαδίδει η Ρωσία. Όχι, η Ρωσία δεν κερδίζει. Όχι, η Ουκρανία δεν χάνει αυτόν τον πόλεμο, και η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική», τόνισε.
Λέει ότι είναι πλέον σαφές ότι τα σχόλια του Πούτιν σχετικά με τη συμμετοχή σε μια ειρηνευτική διαδικασία «δεν ήταν απόλυτα ειλικρινής δέσμευση».
Προσθέτει ότι τα επόμενα βήματα πρέπει να επικεντρωθούν στα συστήματα αεροπορικής άμυνας, τα drones και τους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς της Ουκρανίας.
Ο Μακρόν ζητά επίσης την ταχεία υιοθέτηση του 19ου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας και καλεί να «ενταθεί» η πίεση στον σκιώδη στόλο της Ρωσίας.
«Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αυξηθεί η πίεση σε αυτόν τον σκιώδη στόλο, διότι αυτό θα μειώσει σαφώς την ικανότητα χρηματοδότησης αυτού του [πολέμου]», λέει, προτρέποντας τους Ευρωπαίους να «καταστρέψουν το επιχειρηματικό μοντέλο» «κρατώντας, έστω και για ημέρες ή εβδομάδες, αυτά τα πλοία και αναγκάζοντάς τα να οργανωθούν διαφορετικά».
Ο Μακρόν αναφέρθηκε επίσης στις πρόσφατες προκλήσεις κατά της Πολωνίας, της Εσθονίας και άλλων χωρών.
Διαβεβαιώνει την αλληλεγγύη της Γαλλίας και δηλώνει ότι η απάντηση της συμμαχίας ήταν σαφής.
«Θα κάνουμε ό,τι πρέπει να κάνουμε για να διατηρήσουμε την ακεραιότητα του εναέριου χώρου και την εδαφική μας ακεραιότητα».
Στη συνέχεια, πρόσθεσε ότι «είναι πολύ σημαντικό… να ολοκληρωθεί η έρευνα για τα γεγονότα που συνέβησαν στη Δανία», όπου drones διακόψαν τη λειτουργία του αεροδρομίου.
Στη συνέχεια, παρουσιάζει το σχέδιό του για το μέλλον:
«Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να έχουμε ένα σαφές μήνυμα. Τα drones, τα οποία παραβιάζουν τα εδάφη μας, απλώς αναλαμβάνουν μεγάλο ρίσκο. Μπορούν να καταστραφούν, τελεία και παύλα. Δεν είμαστε εδώ για να δώσουμε πλήρη προειδοποίηση. Θα κάνουμε ό,τι πρέπει να κάνουμε για να διατηρήσουμε την ακεραιότητα του εναέριου χώρου και την εδαφική μας ακεραιότητα».
Εντός πολεμικής κατάστασης θεωρεί ότι βρίσκεται η Ευρώπη, ο Τουσκ
Ο Πολωνός ορωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ προειδοποίησε τους ηγέτες ότι η Ευρώπη δεν βρίσκεται πλέον σε προπολεμική περίοδο, αλλά αντιμετωπίζει έναν πόλεμο.
«Είναι απολύτως προφανές ότι πρέπει να σταματήσουμε κάθε είδους ψευδαισθήσεις. Η πρώτη ψευδαίσθηση ήταν και είναι ότι δεν υπάρχει πόλεμος. Μερικοί από εμάς προτιμούμε αυτούς τους [πιο ήπιους] ορισμούς, όπως πλήρης επιθετικότητα ή περιστατικά ή πρόκληση. Όχι, είναι πόλεμος – ένας νέος τύπος πολέμου, πολύ περίπλοκος, αλλά είναι πόλεμος».
«Βλέπουμε νέα περιστατικά στην περιοχή μας, στη Βαλτική Θάλασσα, κάθε εβδομάδα. Σχεδόν κάθε μέρα».
Στη συνέχεια αποκάλυψε ότι η Πολωνία έχει βιώσει περισσότερα περιστατικά ασφαλείας τις τελευταίες ημέρες, με το τελευταίο να έχει συμβεί κοντά στο λιμάνι του Szczecin πριν από λίγες ημέρες.
«Βλέπουμε νέα περιστατικά στην περιοχή μας, στη Βαλτική Θάλασσα, κάθε εβδομάδα. Σχεδόν κάθε μέρα», υποστήριξε.
Ανέφερε ότι, εξετάζοντας όλα τα είδη μέτρων, η Ευρώπη είναι πολύ ισχυρότερη από τη Ρωσία.
«Το μόνο [πλεονέκτημα] της Ρωσίας είναι το εξής: είναι έτοιμοι να πολεμήσουν. Είναι έτοιμοι να θυσιάσουν κάτι, είναι έτοιμοι να υποφέρουν, και αυτό το ψυχολογικό πλεονέκτημα είναι ο λόγος για τον οποίο μερικές φορές είμαστε… όχι αρκετά αποφασιστικοί».
Κλείνοντας προειδοποίησε:
«Όχι μόνο λόγω της ιστορίας μας, λόγω της γεωγραφίας μας… γνωρίζουμε κάτι για τις προθέσεις και τα σχέδια της Ρωσίας. Γνωρίζουμε ότι αν νικήσουν την Ουκρανία, τότε, στο μέλλον, θα είναι το τέλος της χώρας μου και της Ευρώπης, δεν έχω καμία αμφιβολία. Και γι’ αυτό πρέπει να είμαστε τόσο αποφασισμένοι όσο ο Βολοντίμιρ [Ζελένσκι] και ο λαός του και η Μάια [Σάντου] και ο λαός της».
Σημαντική η συλλογική ασφάλεια για τον Ρούτε
Δεδομένης της κατάστασης ασφάλειας στην Ευρώπη, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, συμμετέχει επίσης στις σημερινές συνομιλίες των ηγετών.
Κατά την άφιξή του, δήλωσε, σύμφωνα με τον Guardian, ότι είναι «σημαντικό να συγκεντρωθούμε» για να συζητήσουμε «όλα όσα συμβαίνουν τώρα σε σχέση με τη συλλογική μας ασφάλεια, πώς να διατηρήσουμε τον ουρανό μας ασφαλή, πώς να διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία θα παραμείνει όσο το δυνατόν πιο ισχυρή στον αγώνα, αλλά και να βρισκόμαστε στην καλύτερη δυνατή θέση όταν, ελπίζουμε, κάποια μέρα ξεκινήσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες».
Προσθέτει ότι οι συνθήκες επιτρέπουν στους ηγέτες «να έχουν αυτή τη μορφή για να συγκεντρωθούν, να χαράξουν μια πορεία, αλλά και να [διατηρήσουν] διάλογο σε μεγαλύτερη και μικρότερη κλίμακα».
Κεντρικά ζητήματα η μετανάστευση και η Ουκρανία για τον Στάρμερ
Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ, δήλωσε σε συνέντευξη τύπου ότι η παράνομη μετανάστευση και η Ουκρανία θα κυριαρχήσουν στις σημερινές συνομιλίες.
Ο Κιρ Στάρμερ. Thomas Traasdahl/Ritzau Scanpix/via REUTERS
«Σίγουρα συζητάμε για την παράνομη μετανάστευση και εξετάζουμε ποιες περαιτέρω επιλογές μπορούμε να λάβουμε από κοινού. Προφανώς, πάντα υποστήριζα ότι η συνεργασία με άλλες χώρες είναι πάντα μια ισχυρότερη απάντηση. Εξετάζουμε λοιπόν μια σειρά από επιλογές. Υπάρχει μεγάλη προθυμία για αυτό, πολλές χώρες θέλουν να συνεργαστούν μαζί μας και να δουν τι άλλο μπορούμε να κάνουμε. Θα το εξετάσουμε λοιπόν».
«Υπάρχει επίσης, φυσικά, το ζήτημα της Ουκρανίας και το πώς μπορούμε να προσφέρουμε περισσότερη υποστήριξη στην Ουκρανία και να ασκήσουμε πίεση στον Πούτιν. Τα δύο κυρίαρχα θέματα στις σημερινές συζητήσεις θα είναι λοιπόν η μετανάστευση και η Ουκρανία», ανέφερε.
Για μοτίβο έκανε λόγο ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας
Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Μιχόλ Μάρτιν επικεντρώθηκε στην κατάσταση ασφάλειας που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στα σχόλιά του, καθώς αναφέρθηκε σε ένα «πρότυπο» συμπεριφοράς της Ρωσίας στην Ανατολική Ευρώπη και προειδοποίησε για «ένα βαθμό αφέλειας στην Ιρλανδία σε σχέση με αυτό».
Δήλωσε:
«Είχαμε μια πολύ σοβαρή συζήτηση σχετικά με την απειλή που αποτελεί σήμερα η Ρωσία για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της, και ιδίως όσον αφορά την παραβίαση του εναέριου χώρου αρκετών ευρωπαϊκών κρατών μελών».
«Ο Πούτιν δεν δείχνει κανένα σημάδι ότι θέλει να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο».
Συμπλήρωσε ότι, «από όλα όσα έχουν συμβεί τις τελευταίες εβδομάδες και μήνες, όσον αφορά τις εισβολές με drones, τις θαλάσσιες δραστηριότητες γύρω από καλώδια και την υπονόμευση της πολιτικής και των πολιτικών σε διάφορα κράτη μέλη, διαφαίνεται ένα σαφές μοτίβο» και τόνισε ότι «μου φαίνεται ότι στην Ιρλανδία υπάρχει μια κάποια αφέλεια σε αυτό το θέμα. Σίγουρα τα κράτη μέλη και η ανατολική Ευρώπη, ιδίως οι χώρες της Βαλτικής, αισθάνονται αυτή την απειλή».
Αργότερα πρόσθεσε: «Ο Πούτιν δεν δείχνει κανένα σημάδι ότι θέλει να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο, παρά όλες τις εκκλήσεις και παρά τη συνάντηση στην Αλάσκα και ούτω καθεξής. Επομένως, η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή για την Ευρώπη και η ρωσική απειλή είναι πολύ σοβαρή».
Ξεχωριστά, ο Μάρτιν μίλησε επίσης για το στόλο της Γάζας που παρεμποδίστηκε από το Ισραήλ, τονίζοντας ότι λάμβανε ενημερώσεις για την κατάσταση και ότι η Ιρλανδία θα προσφέρει προξενική βοήθεια σε όλους τους πληγέντες.
Τόνισε:
«Πρόκειται για μια ανθρωπιστική αποστολή, που δεν αποτελεί απειλή για κανέναν, παρά μόνο για να αναδείξει και να προσφέρει ανθρωπιστική βοήθεια στον λαό της Γάζας, και υπογραμμίζει την απόλυτη αναγκαιότητα να παρασχεθεί ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα το συντομότερο δυνατόν υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και της Ερυθράς Ημισελήνου».
Οι αμφιβολίες του Βελγίου για την χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων
Οι χθεσινοβραδινές συζητήσεις για τη Ρωσία και την Ουκρανία επικεντρώθηκαν σε μεγάλο βαθμό στο ζήτημα της χρήσης των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση δανείων προς την Ουκρανία.
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός του Βελγίου Μπαρτ Ντε Βέβερ ηγείται μιας ομάδας χωρών που παραμένουν επιφυλακτικές ως προς την κίνηση αυτή, καθώς ανησυχούν για τις νομικές συνέπειες.
Υπογράμμισε ότι το Βέλγιο θα είναι έτοιμο να προχωρήσει με το σχέδιο μόνο εάν οι ερωτήσεις του απαντηθούν ικανοποιητικά.
Στις δηλώσεις του σήμερα το πρωί, ο Ντε Βέβερ ανέφερε ότι ζήτησε από τους άλλους ηγέτες να δώσουν ισχυρές εγγυήσεις ότι θα μοιραστούν τους κινδύνους σε περίπτωση που τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση δανείων προς την Ουκρανία.
Υπογράμμισε ότι το Βέλγιο θα είναι έτοιμο να προχωρήσει με το σχέδιο μόνο εάν οι ερωτήσεις του απαντηθούν ικανοποιητικά, κάτι που δεν έχει συμβεί μέχρι στιγμής.
