Η πρόσφατη σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν σηματοδοτεί μια νέα, επικίνδυνη φάση αποσταθεροποίησης στη Μέση Ανατολή. Πέρα από τις προφανείς στρατιωτικές της διαστάσεις, εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τη διεθνή ασφάλεια, τη διπλωματία και την ενεργειακή επάρκεια — με άμεσες επιπτώσεις για την Ευρώπη, την Ανατολική Μεσόγειο και φυσικά την Ελλάδα.
Πρόκειται για την πρώτη φορά στη μεταψυχροπολεμική περίοδο που δύο κρατικά υποκείμενα στη Μέση Ανατολή, αμφότερα με στρατηγικές δυνατότητες και σημαντικό γεωπολιτικό βάθος, προχωρούν σε άμεσες, ανοιχτές στρατιωτικές ενέργειες μεταξύ τους. Το Ισραήλ, στοχεύοντας ιρανικές στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις, επιχείρησε έναν περιορισμό της ιρανικής απειλής. Το Ιράν, από την πλευρά του, απάντησε με τρόπο που υπογραμμίζει την αποφασιστικότητά του να διαφυλάξει την αποτρεπτική του ισχύ και την κρατική του υπόσταση.
Μέσα σε αυτό το εύφλεκτο σκηνικό, η Ελλάδα καλείται να σταθεί με σαφήνεια και υπευθυνότητα. Ούτε σιωπή, ούτε βιαστική ευθυγράμμιση. Η στάση μας πρέπει να καθορίζεται με γνώμονα το εθνικό συμφέρον, το διεθνές δίκαιο και τις θεμελιώδεις αρχές της ειρήνης και της σταθερότητας που παραδοσιακά πρεσβεύει η ελληνική εξωτερική πολιτική.
Η Ελλάδα έχει αναπτύξει στρατηγικές σχέσεις με κρίσιμους εταίρους, όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος και η Κύπρος, και διατηρεί παράλληλα διαύλους επικοινωνίας με τον αραβικό κόσμο και το Ιράν. Αυτή η ισορροπία αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα και δεν πρέπει να τεθεί σε διακινδύνευση.
Οφείλουμε να καταδικάσουμε απερίφραστα κάθε στρατιωτική κλιμάκωση και να απευθύνουμε έκκληση για άμεση αποκλιμάκωση μέσω διεθνών θεσμών, όπως τα Ηνωμένα Έθνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η χώρα μας μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά, όχι μόνο ως θεατής των εξελίξεων, αλλά ως δύναμη πρωτοβουλίας και διαλόγου, με σεβασμό στις αρχές της νομιμότητας και της ειρηνικής συνύπαρξης.
Η πολιτική ταύτιση με στρατιωτικές ενέργειες που δεν καλύπτονται από το διεθνές δίκαιο δεν υπηρετεί το εθνικό μας συμφέρον. Η Ελλάδα δεν πρέπει να καταστεί πεδίο διέλευσης ή άμεσης εμπλοκής. Ο ρόλος της είναι να διαφυλάξει τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, να ενισχύσει την περιφερειακή ασφάλεια και να προστατεύσει τα θεμελιώδη της συμφέροντα, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η ενεργειακή ασφάλεια, η απρόσκοπτη εμπορική ροή και η διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.
Η Ευρώπη οφείλει να αρθρώσει μια καθαρή και ενιαία φωνή. Και η Ελλάδα μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά σ’ αυτή την προσπάθεια, αξιοποιώντας το κύρος, τις σχέσεις και τη στρατηγική της θέση. Με νηφαλιότητα, αποφασιστικότητα και συνέπεια.
Αυτή είναι η αποστολή της ελληνικής διπλωματίας σήμερα. Και αυτή πρέπει να είναι η συμβολή μας στο κρίσιμο στοίχημα της ειρήνης.
*Ο κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος είναι βουλευτής της Ν.Δ., πρώην Ευρωπαίος επίτροπος.
