Ένα χρόνο μετά την ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ σχεδόν οι μισοί Ευρωπαίοι τον χαρακτηρίζουν πλέον «εχθρό», σύμφωνα με τη δημοσκόπηση που διεξήγαγε σε εννέα χώρες η πλατφόρμα Le Grand Continent με έδρα το Παρίσι.
Η δημοσκόπηση περιλαμβάνει ακόμα σειρά ερωτήσεων για το τι πιστεύουν οι πολίτες για τις σχέσεις της Ε.Ε. με άλλα κράτη, για το αν θεωρούν πιθανό έναν πόλεμο με τη Ρωσία, και για το πώς βλέπουν το μέλλον της Ένωσης.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία σε συνδυασμό με την «πολεμική τάση» που έχουν υιοθετήσει οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και τις αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις στον πλανήτη έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα ανασφάλειας που φαίνεται πως επηρεάζει και τους ευρωπαίους πολίτες.
«Η Ευρώπη δεν αντιμετωπίζει μόνο αυξανόμενους κινδύνους, αλλά υφίσταται και έναν μετασχηματισμό του ιστορικού, γεωπολιτικού και πολιτικού της περιβάλλοντος. Η συνολική εικόνα της έρευνας αποτυπώνει μια Ευρώπη ανήσυχη, βαθιά συνειδητοποιημένη για τις ευαλωτότητές της και που δυσκολεύεται να προβάλλει μια θετική εικόνα για το μέλλον της», είπε στον Guardian o Ζαν Ιβ Ντορμαζέν, καθηγητής πολιτικής επιστήμης και ιδρυτής του φορέα δημοσκοπήσεων Cluster17.
Εχθρός της Ευρώπης ο Τραμπ
Σε σχέση με τον αμερικανό πρόεδρο το 48% των ερωτηθέντων βλέπει τον Τραμπ ως αντίπαλο, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2024 που οι απόψεις ήταν μοιρασμένες. Τα ποσοστά βέβαια διαφοροποιούνται ανά χώρα όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα, γεγονός που συνδέεται και με τις ιδιαίτερες πολιτικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε ευρωπαϊκό κράτος.
Θεωρείτε ότι ο Τραμπ είναι φίλος ή εχθρός της Ευρώπης;
Με το μπλέ καταγράφονται όσοι απαντούν ότι τον θεωρούν φίλο, με το κόκκινο όσοι τον θεωρούν εχθρό, με το κίτρινο όσοι λένε ότι δεν είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο και με το γκρι όσοι απαντούν ότι δεν γνωρίζουν/ δεν απαντούν
Στο ερώτημα για το ποια πρέπει να είναι η στάση της Ευρώπης απέναντι σε ΗΠΑ και Κίνα η πλειοψηφία εκτιμά ότι η καλύτερη επιλογή για την Ένωση είναι να τηρήσει μία στάση ισορροπίας απέναντι στις Μεγάλες Δυνάμεις από το να συνταχθεί με μία από τις δύο πλευρές.
Ποια πρέπει να είναι η στάση της Ευρώπης απέναντι στις Μεγάλες Δυνάμεις;
Πρώτη στήλη: Σχέσεις με τις ΗΠΑ κόντρα στην Κίνα.
Δεύτερη στήλη: Σχέσεις με την Κίνα κόντρα στις ΗΠΑ.
Τρίτη στήλη: Ίσες αποστάσεις ανάμεσα σε Κίνα και ΗΠΑ
Τέταρτη στήλη: Καμία συμμαχία με καμία από τις δύο χώρες.
Πέμπτη στήλη: Δεν ξερω/ Δεν απαντώ
Σχέσεις με ΗΠΑ
Αναφορικά με τις σχέσεις με την αμερικανική κυβέρνηση οι περισσότεροι απαντούν ότι το καλύτερο είναι η Ευρώπη να επιδιώξει τον συμβιβασμό, αν και η επιλογή της σύγκρουσης εμφανίζεται ενισχυμένη ιδίως στη Γαλλία, την Ισπανία και την Ολλανδία.
Ποια πρέπει να είναι η στάση της Ένωσης απέναντι στην αμερικανική κυβέρνηση;
Με το κίτρινο: συμβιβασμός
Με το κόκκινο: αντιπαράθεση
Με το μπλε: ευθυγράμμιση
Υψηλός ο κίνδυνος πολέμου με τη Ρωσία
Η δημοσκόπηση σε Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Κροατία, Βέλγιο και Ολλανδία διαπίστωσε επίσης ότι μια σχετική πλειοψηφία (51%) πιστεύει ότι ο κίνδυνος ανοιχτού πολέμου με τη Ρωσία τα επόμενα χρόνια είναι υψηλός, με ένα 18% να τον θεωρεί πολύ υψηλό.
Οι απόψεις διαφέρουν έντονα ανάλογα με το πώς έχουν διαμορφωθεί οι σχέσεις της κάθε χώρας με τη Ρωσία τα τελευταία χρόνια με τον πόλεμο στην Ουκρανία αλλά και η προϊστορία των κρατών με τη Μόσχα.
Ενδεικτικό είναι ότι το 77% των ερωτηθέντων στην Πολωνία θεωρούν τον κίνδυνο πολέμου υψηλό, σε σύγκριση με 54% στη Γαλλία, 51% στη Γερμανία, 39% στην Πορτογαλία και 34% στην Ιταλία.
Θα μπορούσε η χώρα σας να εμπλακεί σε ανοιχτό πόλεμο με τη Ρωσία τα επόμενα χρόνια;
Πρώτη στήλη: Πολύ υψηλός κίνδυνος
Δεύτερη στήλη: Υψηλός κίνδυνος
Τρίτη στήλη: Χαμηλός κίνδυνος
Τέταρτη στήλη: Δεν υπάρχει κίνδυνος
Πέμπτη στήλη: Δεν ξέρω
Για τις στρατιωτικές ικανότητες της Ευρώπης
Η εμπιστοσύνη στις εθνικές στρατιωτικές ικανότητες είναι χαμηλή σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη που συμμετείχαν στην έρευνα, με το 69% των ερωτηθέντων στις εννέα χώρες να λένε ότι πιστεύουν πως η χώρα τους «δεν είναι πραγματικά» ή «καθόλου» ικανή να αμυνθεί απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα.
Οι Γάλλοι ερωτηθέντες ήταν οι πιο αισιόδοξοι, αλλά παρέμεναν μειοψηφία στο 44%. Στην Πολωνία, η οποία συνορεύει με τη Ρωσία, το 58% δεν εμφανίζεται αισιόδοξο.
Η χώρα σας θα ήταν ικανή να ανταπεξέλθει στρατιωτικά σε μια ρωσική επίθεση;
Πρώτη στήλη: Οπωσδήποτε ναι
Δεύτερη στήλη: Μάλλον ναι
Τρίτη στήλη: Μάλλον όχι
Τέταρτη στήλη: Καθόλου
Πέμπτη στήλη: ΔΓ/ΔΑ
Έκτη στήλη: συγκεντρωτικές θετικές απαντήσεις
Έβδομη στήλη: συγκεντρωτικές αρνητικές απαντήσεις
Αναφορικά με την Κίνα και το Ιράν οι Ευρωπαίοι δεν φαίνεται να αισθάνονται κάποια πολεμική απειλή, καθώς σε όλες τις χώρες η μεγάλη πλειοψηφία απαντά ότι δεν θεωρεί να υπάρχει κίνδυνος.
Ανασφάλεια
Ένα άλλο στοιχείο είναι ότι είναι διαδομένο ένα αίσθημα ευαλωτότητας για μια σειρά από λόγους, όπως στρατιωτικούς, τεχνολογικούς, επισιτιστικούς ή ενεργειακούς. Μόλις ένα 12% των ερωτηθέντων απαντά ότι δεν αισθάνεται ιδιαίτερη απειλή.
Η συχνότερα αναφερόμενη απειλή είναι η τεχνολογική και ψηφιακή ασφάλεια (28%).
Για ποιον από τους παρακάτω τομείς αισθάνεστε μεγαλύτερη ανασφάλεια;
Πρώτη στήλη: Τεχνολογική και ψηφιακή ασφάλεια
Δεύτερη στήλη: Στρατιωτική ασφάλεια
Τρίτη στήλη: Ενεργειακή ασφάλεια
Η δέσμευση για ένταξη στην ΕΕ παραμένει δημοφιλής: το 74% των ερωτηθέντων θέλει η χώρα τους να παραμείνει στο μπλοκ, ενώ το 19% προτιμά να φύγει. Η Γαλλία είναι η χώρα όπου η επιθυμία για παραμονή στο μπλοκ είναι η πιο αδύναμη, με περισσότερο από το ένα τέταρτο (27%) του πληθυσμού να θέλει να φύγει, ενώ το 12% δηλώνει αναποφάσιστο.
Θέλετε η χώρα σας να μείνει ή να φύγει από την Ε.Ε;
Με το μπλε: Να μείνει
Με το κόκκινο: Να φύγει
Με το γκρι: ΔΓ/ΔΑ
