Αρχαία οστά που ανακαλύφθηκαν σε μια σπηλιά στο Βιετνάμ ενδέχεται να ανήκουν σε ένα από τα πρώτα θύματα ανθρωποκτονίας στον κόσμο. Η ανάλυση των οστών και των συνθηκών θανάτου υποδηλώνει ότι ο 35χρονος άνδρας, πέθανε από τα χέρια ενός άλλου ανθρώπου πριν από περίπου 12.000 χρόνια.
Τα οστά ανασκάφηκαν στον αρχαιολογικό χώρο ενός σπηλαίου που ονομάζεται Thung Binh 1 στην περιοχή Tràng An, που είναι Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, από ομάδα αρχαιολόγων με επικεφαλής τον Christopher Stimpson του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης μεταξύ Δεκεμβρίου του 2017 και Απριλίου του 2018.
Αν και το κρανίο του ήταν συνθλιμμένο στον τάφο του – ζημιά που προκλήθηκε μετά θάνατον – ο άνδρας, που ονομάστηκε TBH1, φαίνεται να ήταν ντόπιος και να πέθανε σε καλή υγεία, όπως υποδηλώνει η αρχική ανάλυση των οστών του. Η εξέταση του λαιμού του έκρυβε δύο εκπλήξεις: πρώτον, είχε αυχενική πλευρά, μια υπεράριθμη πλευρά που παρατηρείται σε περίπου 1% των ανθρώπων· και δεύτερον, υπήρχε ένα κομμάτι χαλαζία στο ίζημα στο οποίο ήταν θαμμένος ο άνδρας.
Το τραύμα από πολλαπλές γωνίες (αριστερά) και η αιχμή από χαλαζία (δεξιά)
Stimpson et al., Proc. R. Soc. B, 2025
Oι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτή η αιχμή από χαλαζία είχε κατασκευαστεί σκόπιμα, πιθανώς ως βλήμα. Επίσης, δεν ήταν καθόλου τοπική πέτρα, επισημαίνει το Science Alert.
«Δεν ταιριάζει με κανένα άλλο λίθινο εργαλείο από το Thung Binh 1 ή από κοντινές τοποθεσίες, γεγονός που δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με το ποιος το έφτιαξε και από πού προήλθε», λέει ο αρχαιολόγος Benjamin Utting του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Smithsonian των ΗΠΑ.
Εξετάζοντας πιο προσεκτικά τα οστά, οι ερευνητές κατάφεραν να συνθέσουν μια πιθανή ακολουθία γεγονότων. Η αυχενική πλευρά του άνδρα έδειχνε σημάδια κατάγματος, αλλά και λοίμωξης. Οι Stimpson και Utting πιστεύουν ότι ο άνδρας χτυπήθηκε στο λαιμό από ένα βλήμα με πέτρινη άκρη, το οποίο σφηνώθηκε εκεί. Στη συνέχεια, η πληγή μολύνθηκε και ο άνδρας αρρώστησε και πέθανε λίγες μέρες ή εβδομάδες μετά την επίθεση. Η σχετική μελέτη των αρχαιολόγων δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Proceedings of the Royal Society B.
Βία πολλών χιλιάδων ετών
Αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά περιστατικά στην μακρά ιστορία της βίας μεταξύ ανθρώπων. Όπως συμβαίνει με τα άτομα που θάφτηκαν στο νεκροταφείο Jebel Sahaba στα σύνορα Σουδάν και Αιγύπτου πριν από 13.000 χρόνια, ή τον Ότζι, τον Άνθρωπο των Πάγων που δολοφονήθηκε στις Ιταλικές Άλπεις πριν από 5.300 χρόνια. Η παλαιότερη υποψήφια περίπτωση δολοφονίας αφορά ένα προ-Νεάντερταλ ανθρωποειδές που πέθανε πριν από 430.000 χρόνια.
Αναμφίβολα υπάρχουν πολλά άλλα αρχαιολογικά ευρήματα όπου δεν είναι ξεκάθαρο αν πρόκειται για δολοφονία ή όχι, αλλά η περίπτωση του TBH1 φαίνεται να είναι αρκετά σαφής. «Τα στοιχεία του τραύματος μαζί με το αντικείμενο που το προκάλεσε είναι μια εξαιρετική ανακάλυψη για την περιοχή συγκεκριμένα και για αυτή την περίοδο γενικότερα», λέει ο Stimpson.
