Η εισβολή σε ένα κράτος είναι παράνομη, όπως και να έχει. Το ίδιο ισχύει και με τη ρωσική το 2022 στην Ουκρανία. Επειδή όμως στη πραγματική ζωή το Διεθνές Δίκαιο δεν αρκεί, αλλά χρειάζεται και διπλωματία, το Κίεβο λησμόνησε την τελευταία. Και όμως, σήμερα η Ουκρανία θα μπορούσε να είναι μια «αρτιμελής» χώρα αν ακολουθούσε τον δρόμο που επέλεξε η… Αυστρία.
Σήμερα, ο ουκρανικός στρατός δίνει μάχη νύχια και με δόντια να κρατήσει το Ποκρόβσκ, μια πόλη στρατηγική σημασίας. Την ίδια στιγμή το Κίεβο εάν δεν λάβει βοήθεια θα μείνει δίχως χρήματα μέχρι τον Φεβρουάριο του 2026. Οι πολίτες υποφέρουν και η περίπτωση νίκης είναι μηδαμινή.
Παρ΄ όλα αυτά το Κίεβο, αλλά και Δυτικοί επιμένουν στην ενταξιακή πορεία της Ουκρανίας στο NATO. «Η επίσημη θέση του ΝΑΤΟ από τη Σύνοδο του 2024 είναι ότι υπάρχει μη αναστρέψιμη πορεία της Ουκρανίας προς το ΝΑΤΟ. Όμως η ιδιότητα μέλους δεν συζητείται τώρα∙ συζητούνται εγγυήσεις ασφάλειας τύπου “Άρθρου 5”» είχε δηλώσει στα τέλη του καλοκαιριού ο Μαρκ Ρούτε, γ.γ. του NATO.
Υπενθυμίζεται ότι η επέκταση του NATO προς ανατολάς όλο και γιγάντωνε τα διλήμματα ασφαλείας της Ρωσίας, ώσπου ήρθε η σειρά της Ουκρανίας. Η Ρωσία όμως «καταστήσει σαφές ότι θα διεξαγάγει παρατεταμένο πόλεμο για να αποτρέψει την ένταξη της Ουκρανίας στη συμμαχία» όπως σημείωσε στην Telegraph ο πρώην Αμερικανός πρέσβης, Ντέιβιντ Ράντελ.
Όντως, αυτή ήταν η θρυαλλίδα για την ρωσική εισβολή. «Δεν είναι προφανές γιατί μια αμιγώς αμυντική συμμαχία όπως το ΝΑΤΟ χρειάζεται να επεκτείνει τη συμμετοχή της ή πώς η προσθήκη αδύναμων και ευάλωτων νέων μελών ενισχύει την ασφάλεια των υφιστάμενων μελών του ΝΑΤΟ» προσέθεσε ο Ράντελ.
Η διακήρυξη ουδετερότητας της Αυστρίας το 1955 (Wikipedia)
Και όμως, υπάρχει όμως το παράδειγμα της Αυστρίας, η οποία βρέθηκε σε παρόμοια θέση πριν πολλά χρόνια και όμως τα κατάφερε άριστα.
Υπενθυμίζεται ότι η Αυστρία στην πραγματικότητα είχε καταληφθεί από τη ναζιστική Γερμανία τη δεκαετία του 1930. Μετά τον Β’ ΠΠ, η χώρα βίωσε την κατοχή από ΕΣΣΔ, ΗΠΑ, Ην. Βασίλειο και Γαλλία, το διάστημα 1945-1955. Τον Μάιο του 1955 λοιπόν, εκδόθηκε εκουσίως η διακήρυξη ανεξαρτησίας ς από τη Δημοκρατία της Αυστρίας, καθώς απαλλάχθηκε με τη Συνθήκη Κράτους της Αυστρίας από την 4μερή κατοχή.
Κάτι τέτοιο όμως δεν θα είχε γίνει πραγματικότητα εάν δεν συμφωνούσε η ΕΣΣΔ, η οποία εκείνη την περίοδο βίωνε μεγάλες αλλαγές με την ανάληψη της εξουσίας από τον Νικήτα Χρούτσεφ. Για να δώσε το πράσινο φως λοιπόν το Κρεμλίνο έθεσε ως προϋπόθεση να δεσμευθεί η Αυστρία να κηρύξει ουδετερότητα μετά την αποχώρηση των συμμαχικών δυνάμεων από τη χώρα και να μην μπει ποτέ στο NATO.
Έκτοτε η ουδετερότητα έχει εμπεδωθεί στη συλλογική αυστριακή ταυτότητα, ενώ πρόσφατη δημοσκόπηση του Μαρτίου 2022 έδειξε ότι το 76% τάσσεται υπέρ της παραμονής της Αυστρίας σε καθεστώς ουδετερότητας. Μόνο ένα 18% ήθελε να ενταχτεί η χώρα στο ΝΑΤΟ.
Γιατί όχι και η Ουκρανία;
Κάτι τέτοιο όμως δεν εμπόδισε την Αυστρία να ενταχτεί στην ΕΕ το 1995, έπειτα από δημοψήφισμα για την προσχώρηση.
Η Ουκρανία θα μπορούσε κάλλιστα να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο
«Ο τερματισμός αυτού του πολέμου θα απαιτήσει διαπραγματεύσεις για δύο θεμελιώδη ζητήματα: την ουδετερότητα της Ουκρανίας και τα σύνορά της» λέει ο Ράντελ και θυμίζει ότι «τα σοβιετικά στρατεύματα αποχώρησαν από την Αυστρία όταν αυτή δεσμεύτηκε στην ουδετερότητα. Η Αυστρία έχει ενταχθεί στην ΕΕ, αλλά έχει τιμήσει τη συνθήκη του 1955 και δεν έχει ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Θα μπορούσε η Ουκρανία να κάνει το ίδιο;»
Εξηγεί λοιπόν ότι το Ντονμπάς και η Κριμαία δεν είναι ιστορικά μέρος της Ουκρανίας. «Είναι ρωσόφωνες περιοχές που προσαρτήθηκαν στην Ουκρανία κατά τη σοβιετική εποχή για πολιτικούς λόγους. Πιθανότατα θα έπρεπε να έχουν επιστρέψει στη Ρωσική Ομοσπονδία όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση. Τουλάχιστον, οι κάτοικοί τους δικαιούνται τώρα ένα δημοψήφισμα υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για να αποφασίσουν αν επιθυμούν να παραμείνουν Ουκρανοί. Είναι λιγότερο άξιοι αυτοδιάθεσης από τους λαούς της Σκωτίας ή του Κεμπέκ;» λέει.
Για τη δε Ρωσία, ο Αμερικανός πρέσβης προσθέτει ότι θα μπορούσε να προσφερθεί «διεθνής πολιτική αποκατάσταση και άρση των οικονομικών κυρώσεων με αντάλλαγμα την αποδοχή ενός τέτοιου δημοψηφίσματος. Στην Ουκρανία θα μπορούσε να προσφερθεί σημαντική βοήθεια ανοικοδόμησης για να πράξει το ίδιο».
