Υπάρχουν τρεις παράγοντες που πιστεύω ότι δημιουργούν εξαιρετικές φιλίες: εγγύτητα, συγχρονισμός και ενέργεια. Αυτοί οι πυλώνες είναι τα αόρατα θεμέλια πάνω στα οποία χτίζεται κάθε φιλία.
Όταν οι φίλοι απομακρύνονται, χάνουν επαφή ή οι παρέες διαλύονται, αυτό οφείλεται στο ότι τουλάχιστον ένας από αυτούς τους τρεις θεμελιώδεις πυλώνες έχει χαθεί. Τις περισσότερες φορές οι φιλίες των ενηλίκων σβήνουν όχι για προσωπικούς λόγους, αλλά εξαιτίας αυτών των τριών πυλώνων: της εγγύτητας, του συγχρονισμού και της ενέργειας. Η κατανόηση του ρόλου που παίζουν αυτοί οι τρεις παράγοντες θα σας βοηθήσει να εφαρμόσετε τη μέθοδο Αφήστε τους για να γίνετε πιο ευέλικτοι, συμπονετικοί και δυναμικοί στις φιλίες στην ενήλικη ζωή σας.
Advertisment
Ο πρώτος πυλώνας της φιλίας είναι η Εγγύτητα
Εγγύτητα σημαίνει πόσο συχνά είστε κοντά στον ίδιο φυσικό χώρο. Αυτό είναι σημαντικό γιατί, όταν βρίσκεστε κοντά σε κάποιον, είναι φυσιολογικό να περνάτε αρκετό χρόνο μαζί. Εάν δεν ζείτε πολύ κοντά, δεν πρόκειται να βλέπεστε πολύ συχνά. Θα χρειαστεί μεγαλύτερη προσπάθεια για να κρατήσετε επαφή. Εννοείται ότι δεν είναι ακατόρθωτο, όμως είναι πολύ πιο δύσκολο. Είναι ευκολότερο να νιώθετε πιο κοντά με ανθρώπους που τους βλέπετε συνέχεια. Και αυτό δεν είναι απλώς κοινή λογική. Είναι γεγονός.
Αυτή η έννοια της εγγύτητας έχει γίνει αντικείμενο έρευνας και έχει αποδειχθεί ότι έχει αντίκτυπο στο ποιους κάνετε φίλους σας και ποιους όχι. Και ο λόγος που αυτό έχει τόσο μεγάλη σημασία είναι ότι όσο περισσότερες φορές συναντάτε κάποιον διά ζώσης, τόσες περισσότερες ευκαιρίες έχετε να τον γνωρίσετε, να κάνετε παρέα μαζί του, να μοιραστείτε εμπει- ρίες, να δεθείτε και να δημιουργήσετε μια βαθύτερη φιλία.
Σύμφωνα με μια έρευνα του Πανεπιστημίου του Κάνσας, για να γίνετε ένας «περιστασιακός» φίλος κάποιου πρέπει να περάσετε 74 ώρες μαζί του. Και για να γίνετε «στενός» φίλος κάποιου, πρέπει να περάσετε 200 ώρες μαζί του. Ας βάλουμε αυτή την έρευνα στο γενικότερο πλαίσιο των φιλικών σχέσεων που είχατε σε μικρή ηλικία και στο κατά πόσο αυτές αλλάζουν όταν ενηλικιώνεστε.
Advertisment
Στο λύκειο περνούσατε 200 ώρες με φίλους κάθε πέντε με έξι εβδομάδες. Στο πανεπιστήμιο περνούσατε ακόμα πιο πολύ χρόνο με τους φίλους σας γιατί συγκατοικούσατε. Τρώγατε μαζί κάθε γεύμα. Περνούσατε μαζί τα Σαββατοκύριακα. Αυτή η εγγύτητα σας έδωσε τον χρόνο να ενισχύσετε τους δεσμούς σας και να μοιραστείτε άπειρες εμπειρίες και αναμνήσεις που σας επέτρεψαν να οικοδομήσετε εμπιστοσύνη στις σχέσεις σας. Εάν βρίσκεστε κοντά σε κάποιον, είτε γιατί μένετε απέναντί του είτε γιατί βρίσκεται στον ίδια εστία ή στην άλλη άκρη του διαδρόμου, ή γιατί κάθεται στο διπλανό γραφείο, ή γιατί τον βλέπετε κάθε Σαββατοκύριακο στον ποδοσφαιρικό αγώνα των παιδιών σας, είναι φυσιολογικό να περνάτε αρκετό χρόνο μαζί λόγω αυτής της εγγύτητας.
Αυτό έχει σημασία. Έχει πολύ μεγάλη σημασία. Εξηγεί επίσης γιατί ήταν πολύ πιο εύκολο να κάνετε φιλίες όταν ήσαστε νεότεροι. Ήσαστε πραγματικά διαρκώς κοντά σε ανθρώπους της ηλικίας σας. Επίσης, εξηγεί γιατί στην ενήλικη ζωή σας, όταν όλοι σκορπίζουν και ξαφνικά έχουν διαφορετικό πρόγραμμα, είναι δύσκολο να κάνετε καινούριους φίλους – επειδή το να καταφέρετε να περάσετε 200 ώρες με κάποιον είναι πολύς χρόνος.
Και σκεφτείτε και αυτό: Όταν είστε ενήλικος, δεν έχετε τόσο πολύ ελεύθερο χρόνο όπως όταν ήσαστε νεότερος για να κάνετε παρέα με κάποιον, επειδή εργάζεστε. Χάρη στην Αμερικανική Έρευνα Χρήσης Χρόνου*, που εξετάζει πώς και πού διαθέτουν οι Αμερικανοί τον χρόνο τους, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι από την ηλικία των 21 ετών μέχρι τα 60 θα περάσετε περισσότερο χρόνο με τους συναδέλφους σας παρά με την οικογένεια και τους φίλους σας συνολικά.
Κάτι που σημαίνει ότι η μόνη ευκαιρία που έχετε να κάνετε παρέα με τους φίλους σας είναι μετά τη δουλειά ή τα Σαββατοκύριακα. Σκεφτείτε πόσες φορές πρέπει να βγείτε για καφέ, πόσες βόλτες και μπάρμπεκιου να κάνετε για να φτάσετε τις διακόσιες ώρες με έναν καινούριο ενήλικο φίλο! Εφόσον όμως η εγγύτητα είναι τόσο σημαντική, μπορεί να αναρωτηθείτε γιατί δεν γίνεστε αυτομάτως πολύ καλοί φίλοι με όλους τους συναδέλφους σας, μιας και με αυτούς περνάτε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής σας;
Ο δεύτερος πυλώνας της φιλίας είναι ο Συγχρονισμός
Ο συγχρονισμός αναφέρεται στο κεφάλαιο της ζωής σας που βρίσκεστε αυτή τη στιγμή. Εάν δεν είστε στο ίδιο κεφάλαιο με κάποιον άλλο, τότε είναι πολύ δύσκολο να ταυτιστείτε μαζί του, γιατί έχετε λιγότερα κοινά στοιχεία. Και ο αντίκτυπος του συγχρονισμού είναι πιο εμφανής από οποιαδήποτε άλλη περίπτωση στις φιλίες με τους συναδέλφους. Όπως μόλις μάθατε, από τα 21 μέχρι τα 60 θα περάσετε περισσότερο χρόνο με τους συναδέλφους σας παρά με τους φίλους και τους συγγενείς σας συνολικά, όμως εδώ είναι η παγίδα: οι άνθρωποι στη δουλειά σας βρίσκονται σε διαφορετικά κεφάλαια στη ζωή τους. Αυτό σημαίνει ότι για πάνω από τέσσερις δεκαετίες η πλειονότητα των ανθρώπων στη δουλειά σας με τους οποίους περνάτε και τον περισσότερο χρόνο δεν βρίσκονται στην ίδια περίοδο της ζωής τους με εσάς.
Για παράδειγμα, αν όλοι οι συνάδελφοί σας είναι σαράντα χρόνια μεγαλύτεροι από εσάς, είναι πολύ δύσκολο να ταυτιστείτε μαζί τους. Μία από τις κόρες μου έλεγε ότι, κάθε φορά που βρισκόταν σε συσκέψεις της ομάδας της στη δουλειά, η ερώτηση της μέρας που «έσπαγε τον πάγο» ήταν του τύπου «πού παντρεύτηκες;» ή «ποιο είναι το συνταξιοδοτικό σου πρόγραμμα;». Ένιωθε ότι έπρεπε να πει ψέματα για τη ζωή της κάθε Δευτέρα πρωί που όλοι μοιράζονταν πώς πέρασαν με τα παιδιά τους το Σαββατοκύριακο, ενώ εκείνη είχε μεθύσει με τις φιλενάδες της και είχε καταλήξει να κάνει εμετό σε έναν σκουπιδοτενεκέ.
Αυτός είναι ο λόγος που είναι σημαντικός ο συγχρονισμός στη ζωή. Γιατί, παρά το γεγονός ότι περνούσε πολύ χρόνο με τους συναδέλφους της, και ήταν πραγματικά φιλική μαζί τους και συμπαθούσε αρκετούς από αυτούς, εκείνοι βρίσκονταν σε διαφορετικά στάδια στη ζωή τους. Αυτός είναι ο λόγος που ποτέ δεν έκαναν παρέα τα Σαββατοκύριακα και ποτέ δεν έβγαιναν για φαγητό μετά τη δουλειά – επειδή, με εξαίρεση τη δουλειά, δεν είχαν τίποτα άλλο κοινό μεταξύ τους.
Οι φιλίες έρχονται και παρέρχονται. Μπορεί να νιώσετε ότι είστε κοντά σε κάποιον και μετά να νιώσετε ότι έχετε απομακρυνθεί. Και τίποτε από όλο αυτό δεν είναι προσωπικό. Έχει να κάνει με την εγγύτητα και τον συγχρονισμό. Η μέθοδος Αφήστε τους με έχει βοηθήσει πραγματικά να επανεξετάσω την άποψη που έχω για τις φιλίες των ενηλίκων. Θα σας βοηθήσει να κάνετε το ίδιο, γιατί, όσο περισσότερο μεγαλώνετε, όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα έρχονται και θα φεύγουν από τη ζωή σας. Αφήστε τους.
Όταν πάψετε να προσδοκάτε να γίνουν όλοι οι καλύτεροί σας φίλοι ή να σας προσκαλούν σε κάθε εκδήλωση ή να σας συμπεριλαμβάνουν σε οτιδήποτε ή ότι θα κάνετε κλικ με όλους, τότε η φιλία θα γίνει πολύ πιο εύκολη. Χρησιμοποιώντας τη μέθοδο Αφήστε τους θα αντιμετωπίσετε με εντελώς διαφορετικό τρόπο τη φιλία των ενηλίκων, και αυτό θα κάνει τη ζωή σας πολύ πιο ικανοποιητική, υγιή και χαρούμενη.
Ο τρίτος πυλώνας της φιλίας είναι η Ενέργεια
Είτε ταιριάζετε με κάποιους ανθρώπους είτε όχι. Δεν μπορείτε να το εξηγήσετε, και ούτε εκείνοι μπορούν, όμως πρέπει να το εμπιστευτείτε. Η ενέργεια ανάμεσά σας είτε είναι καλή είτε όχι. Δεν υπάρχει κάποια επιστημονική εξήγηση για αυτό. Πρέπει απλώς να το εμπιστευτείτε. Και υπάρχει και άλλη μία σκληρή αλήθεια: οι ενέργειες ανάμεσα στους ανθρώπους αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Κάποιες φορές προς το χειρότερο, κάποιες φορές προς το καλύτερο. Και αυτό είναι καλό, γιατί σημαίνει ότι εσείς και οι άνθρωποι στη ζωή σας ωριμάζετε και εξελίσσεστε σε καινούριες εκδοχές του εαυτού σας.
Για παράδειγμα, συγκατοικούσατε με πέντε φίλους όταν σπουδάζατε και τους αγαπούσατε και ταιριάζατε, και αυτή ήταν η καλύτερη εμπειρία της ζωής σας. Στη συνέχεια, μετά την αποφοίτησή σας, δύο από εσάς αποφασίζετε να μείνετε στο ίδιο σπίτι και μέσα σε τέσσερις μήνες κάτι δεν πάει καλά. Αυτό είναι φυσιολογικό. Σημαίνει ότι και οι δύο σας ωριμάζετε και αλλάζετε, και δεν σημαίνει ότι έχει τελειώσει η φιλία σας. Το λάθος που κάνουμε είναι ότι αρχίζουμε να παθαίνουμε εμμονή για το τι έχει πάει στραβά, αντί να εστιάζουμε απλώς στην αποδοχή, την καλοσύνη και την εκτίμηση για το άλλο άτομο. Το ότι ήσαστε κολλητοί σε ένα στάδιο της ζωής σας δεν σημαίνει ότι θα παραμείνετε κολλητοί και στο επόμενο – και δεν πειράζει.
Μάλιστα, μιας και συζητάμε το θέμα, μισώ τον όρο «κολλητός». Ασκεί πολύ μεγάλη πίεση και δημιουργεί προσδοκίες για μια σχέση που πάντα θα χρειάζεται χώρο για να ωριμάσει και να εξελιχθεί. Καθώς οι άνθρωποι θα έρχονται και θα φεύγουν από τη ζωή σας, Αφήστε τους. Εμπιστευτείτε τον συγχρονισμό. Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που είναι γραφτό να είναι στη ζωή σας για μια περίοδο. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι γραφτό να είναι στη ζωή σας για έναν συγκεκριμένο λόγο. Και θα υπάρξουν άνθρωποι που θα είναι μαζί σας για μια ολόκληρη ζωή. Αυτό είναι φυσιολογικό. Κι όταν κάποιος χάσει επαφή ή αν οι ενέργειές σας δεν συντονίζονται, μην τον κάνετε εχθρό σας.
Μπορείτε να καταλάβετε πότε μια φιλία είναι βεβιασμένη και πότε η ενέργεια μεταξύ δύο ανθρώπων αλλάζει, γιατί αρχίζει να σας στραγγίζει συναισθηματικά. Οι συζητήσεις μεταξύ σας είναι αμήχανες. Θα αρχίσετε να αισθάνεστε ότι κάτι δεν πάει καλά ή ότι οι συζητήσεις είναι βεβιασμένες. Εμπιστευτείτε αυτή την αίσθηση. Έμαθα με τον δύσκολο τρόπο ότι το να κρατιέσαι από κάτι και να προσπαθείς να πιέσεις τα πράγματα απλώς χειροτερεύει την κατάσταση.
Έχουμε την τάση να κρατιόμαστε από πράγματα που βαθιά μέσα μας ξέρουμε ότι δεν είναι για μας, γιατί ξέρουμε ότι μόλις σταματήσουμε να εκβιάζουμε τις καταστάσεις η σχέση θα σβήσει. Αυτό ακριβώς συνέβη και σε μένα. Εντελώς ξαφνικά, ανακάλυψα ότι ήμουν έξω από την παρέα που νόμιζα ότι αποτελούνταν από τους στενότερους φίλους μου. Δεν ήξερα τι να κάνω, και σίγουρα δεν το χειρίστηκα καλά.
Απόσπασμα από το βιβλίο “Η μέθοδος Αφήστε τους” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. Δείτε περισσότερα εδώ
*American Time Use Survey (ATUS): Από το 2003 διεξάγεται ετησίως από το Γραφείο Απογραφής των Ηνωμένων Πολιτειών (United States Census Bureau) και χρηματοδοτείται από την Εθνική Στατική Υπηρεσία του Υπουργείου Εργα- σίας των ΗΠΑ (BLS). (ΣτΕ)