Του ανταποκριτή μας στην Κωνσταντινούπολη Μανώλη Κωστίδη. Ναι, συζητούσαμε, αλλά δεν είχαμε συμφωνήσει. Αυτή είναι η αντίδραση της Τουρκίας στη μαρτυρία του Χρήστου Ροζάκη στην «Καθημερινή» της περασμένης Κυριακής, σύμφωνα με την οποία «η Τουρκία το 2003 είχε αποδεχθεί τα 12 ν.μ. για όλες τις ηπειρωτικές ακτές της Ελλάδας, την Εύβοια και όλα τα νησιά δυτικώς του 25ου μεσημβρινού, όπως οι Σποράδες». Τουρκικές πηγές έλεγαν στην «Κ» ότι είχαν πράγματι γίνει συζητήσεις με την Ελλάδα για το Αιγαίο, ωστόσο αμφισβητούν ότι είχε υπάρξει οριστική συμφωνία για το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης. Με έμφαση τονίζουν ότι η Αγκυρα μέχρι σήμερα δεν έχει αποκαλύψει καμία λεπτομέρεια για το περιεχόμενο των συνομιλιών.
«Τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί, αν δεν υπάρχει συμφωνία σε όλα», είναι η χαρακτηριστική φράση έμπειρου αξιωματούχου της γειτονικής χώρας, απαντώντας στο ερώτημά μας αν υπήρξε κάποια συμφωνία με την Ελλάδα. «Ηταν ιδέες, σενάρια, απόψεις· όμως οι συνομιλίες σταμάτησαν και δεν προχώρησαν», ανέφερε χαρακτηριστικά, υπενθυμίζοντας τις διερευνητικές επαφές που έχουν γίνει μεταξύ των δύο χωρών.
«Οπως έχουμε συμφωνήσει, δεν σχολιάζουμε αυτά τα θέματα, καθώς όλες οι διαρροές μέχρι στιγμής προέρχονται από την ελληνική πλευρά», είπαν αξιόπιστες πηγές από την τουρκική πρωτεύουσα.
Πάντως, στη γειτονική χώρα επιβεβαιώνουν την πληροφορία ότι το 2003, επί κυβερνήσεως Κώστα Σημίτη, όπως και το 2010 με πρωθυπουργό τον Γιώργο Παπανδρέου, οι δύο χώρες είχαν πλησιάσει αρκετά. Τονίζουν πως ο κ. Ροζάκης αναφέρεται στο 2003, καθώς τότε συμμετείχε ενεργά στην προσπάθεια, ενώ προσθέτουν ότι και το 2010 οι δύο πλευρές είχαν εξετάσει αρκετά σενάρια προσέγγισης, φτάνοντας σε σημείο που θα μπορούσαν να γίνουν τα επόμενα βήματα.
Oπως μας αποκάλυψε πρώην Τούρκος διπλωμάτης, είχαν τεθεί και σενάρια για 3 – 6 – 12 μίλια στο Αιγαίο, χωρίς ωστόσο να αποκαλύπτει περισσότερες λεπτομέρειες. «Στις διερευνητικές επαφές συζητούνται όλες οι ιδέες και απόψεις· η κάθε πλευρά θέτει τις σκέψεις της και κάπου καταλήγουν ή δεν καταλήγουν. Eτσι έγινε και τότε», ανέφερε.
«Τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί, αν δεν υπάρχει συμφωνία σε όλα», απαντά έμπειρος Τούρκος αξιωματούχος στο ερώτημα αν υπήρξε κάποια συμφωνία με την Ελλάδα.
Στην Τουρκία επισημαίνουν ακόμη ότι η Ελλάδα στο παρελθόν έχει βρεθεί στο τραπέζι των διερευνητικών επαφών και έχει συζητήσει χωρίς να θέτει προαπαιτούμενα σχετικά με τις διμερείς σχέσεις. Τους προκαλεί εντύπωση, λένε, ότι σήμερα η Αθήνα ζητεί από την Αγκυρα την άρση του «casus belli» για την πιθανή επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων πέραν των 6 μιλίων, προκειμένου να δώσει τη συγκατάθεσή της στην ένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE.
Η πρόταση του υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό βήμα από την τουρκική πλευρά, καθώς δεν περιλαμβάνει καμία απειλή για το Αιγαίο, αλλά υπενθυμίζει τις διερευνητικές συνομιλίες που είχαν διεξαχθεί στο παρελθόν.
«Εγώ δεν αποδέχομαι τα 12 μίλια, εσύ δεν αποδέχεσαι τα 6 μίλια· μπορούν να συζητηθούν… σε ορισμένα σημεία. Αυτά συζητήθηκαν στις διερευνητικές επαφές, προχώρησαν σε κάποια σημεία. Το πρόβλημα στο Αιγαίο δεν είναι πρόβλημα που δεν μπορεί να επιλυθεί», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο κ. Φιντάν σε τηλεοπτική του συνέντευξη.
Ο κ. Ροζάκης ανέφερε πως «το κρίσιμο ζήτημα, προκειμένου να υπάρξει διαπραγμάτευση ή δικαστική επίλυση, ήταν τα όρια της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης. Για τον απλό λόγο ότι τα όρια αυτά αποτελούσαν τα εσωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας. Συνεπώς, ήταν απαραίτητα προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις και, κατά μείζονα λόγο, η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης».
Πριν από αρκετό καιρό, έμπειρη και έγκυρη τουρκική πηγή μάς είχε εξηγήσει τι εννοούν στην Aγκυρα όταν λένε ότι «πρέπει να έχουμε συμφωνήσει σε όλα»: «Για να προχωρήσουμε στο ζήτημα της υφαλοκρηπίδας, πρέπει να καταφέρουμε να βγάλουμε κάτι σαν μια πανοραμική φωτογραφία εκείνης της στιγμής στο Αιγαίο· να συμφωνήσουμε στην αιγιαλίτιδα ζώνη, η οποία όμως θα παραμείνει σταθερή, χωρίς μελλοντικές αλλαγές, ώστε να μπορούμε μετά να πάμε στα δικαστήρια για όσα διαφωνούμε σχετικά με την υφαλοκρηπίδα», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά.
