Αντίστροφα άρχισε ο Μάρτιος να μετρά το χρόνο μέχρι την πρώτη αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους το 2025, καθώς στις 7 Μαρτίου θα έχουμε τα πρώτα σημάδια για τις προοπτικές και τις τάσεις της νέας χρονιάς. Και μόλις επτά ημέρες αργότερα, στις 14 Μαρτίου, η «αυστηρή» Moody’s, ενδεχομένως να παρατείνει την αγωνία της κυβέρνησης, μη δίνοντας (εκτός απροόπτου) την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα.
Από όλες τις αξιολογήσεις της νέας χρονιάς, το «πετράδι στο στέμμα» της επενδυτικής βαθμίδας της Ελλάδας λείπει, καθώς η Moody’s είναι αυτή που θέλει να δει περισσότερα για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Περισσότερα όσον αφορά στη διαχείριση των «κληρονομιών» της κρίσης, καθώς τόσο σε δημοσιονομικό όσο και σε τραπεζικό επίπεδο η κανονικότητα έχει επέλθει.
Ο στόχος
Ο στόχος λοιπόν της χώρας είναι να πάρει μέσα στο έτος την επενδυτική βαθμίδα από την Moody’s, κάτι που ενδεχομένως έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να συμβεί στις 19 Σεπτεμβρίου. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του ΟΤ, η χρονική στιγμή της επόμενης αξιολόγησης θα έχει έρθει όταν σε μεγάλο βαθμό θα έχουν αποκρυσταλλωθεί οι νέες πολιτικές της αμερικανικής διοίκησης και οι επιπτώσεις αυτών στην ευρωπαϊκή οικονομία, και κατ’ επέκταση εμμέσως στην ελληνική.
Στις υπόλοιπες αξιολογήσεις μεγάλες αλλαγές δεν αναμένονται, αν και όπως επισήμανε πρόσφατα και ο οίκος DBRS η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών της Ευρώπης που έχουν θετικές προοπτικές, κάτι που σημαίνει ότι πιθανές αναβαθμίσεις δεν μπορούν να αποκλειστούν.
Σε κάθε περίπτωση, κάθε αξιολόγηση έχει την αξία της, δεδομένου ότι το σκεπτικό πίσω από αυτές αποτελούν έναν καλό οδηγό για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας.
Γι’ αυτό και το χρονοδιάγραμμα θα παρακολουθείται στενά από την κυβέρνηση και τις αγορές:
- 14 Μαρτίου η Moody’s (Ba1 με θετικό outlook)
- 18 Απριλίου η S&P (BBB- με θετικό outlook)
- 16 Μαΐου η Fitch Ratings (BBB- με σταθερό outlook)
- 30 Μαΐου η Scope Ratings (ΒΒΒ με σταθερό outlook)
- 5 Σεπτεμβρίου η DBRS
- στις 19 Σεπτεμβρίου η Moody’s
- 17 Οκτωβρίου η S&P
- 7 Νοεμβρίου η Scope Ratings
- 14 Νοεμβρίου η Fitch Ratings
Οι προκλήσεις
Αν και το κλίμα παραμένει θετικό, η διεθνής αβεβαιότητα και η αλλαγή των όρων της παγκόσμιας οικονομίας δεν αφαιρεί σε καμία περίπτωση ένα αρνητικό σενάριο από το 2025. Το αρνητικό σενάριο θα επέλθει σε περίπτωση δημοσιονομικών ανισορροπιών και προβλημάτων στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, τα οποία θα επηρεάσουν την οικονομική δραστηριότητα. Επίσης αρνητική θα είναι η αξιολόγηση εάν γεωπολιτικά και εξωτερικά σοκ επηρεάσουν την οικονομία περισσότερο από το αναμενόμενο.
Όπως έχει επισημάνει πρόσφατα και ο οίκος Standard & Poor’s, στα “αγκάθια” της Ελλάδας είναι το αυξημένο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, καθώς τα στοιχεία του 2024 έδειξαν ότι το έλλειμμα διευρύνθηκε στα 15,1 δισ. ευρώ, από 13,9 δισ. ευρώ το 2023, γεγονός που υποδηλώνει ότι, ενώ ανακάμπτει η οικονομία, η τάση στην εγχώρια μεταποίηση και σε άλλους επιχειρηματικούς τομείς δεν μεταφράζεται ακόμη σε βελτιωμένες εξαγωγές.
Παρά την πτωτική τροχιά, οι οίκοι λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπόψιν και το δημόσιο χρέος. Αξίζει να σημειωθεί πως σε απόλυτο μέγεθος, στο τέλος του 2024 το δημόσιο χρέος βρισκόταν στα 365 δισ. ευρώ ή 154% του ΑΕΠ, από 369 δισ. ή 164% του ΑΕΠ το 2023, ενώ το ελληνικό κράτος έδωσε φέτος περίπου 23,5 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή του ελληνικού δημοσίου χρέους.
Ένα επιπλέον ζήτημα το οποίο αντιμετωπίζει η Ελλάδα είναι και το δημογραφικό. Οι επίμαχοι δείκτες κάθε άλλο παρά θετικοί είναι για τη χώρα μας, κάτι το οποίο τίθεται και στο μικροσκόπιο των οίκων αξιολόγησης, οι οποίοι παρακολουθούν την Ελλάδα.
Σε κάθε περίπτωση όμως τα πρόσφατα δημοσιονομικά στοιχεία ήταν ενθαρρυντικά. Το πρωτογενές πλεόνασμα της κεντρικής κυβέρνησης είναι σταθερά πάνω από τον στόχο, χάρη στην ισχυρή αύξηση της είσπραξης των φόρων εισοδήματος και τη συγκράτηση των δαπανών, ωστόσο, υψηλής βαρύτητας μεταβλητή είναι η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων.