Φόρτωση Text-to-Speech…
Η –απολύτως αναμενόμενη– ανακοίνωση της χωροθέτησης θαλάσσιων πάρκων από την Τουρκία στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο δεν αλλοιώνει με κάποιον τρόπο την τρέχουσα ισορροπία στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, που εκ των πραγμάτων διανύουν μια περίοδο ασάφειας, καθώς επί της ουσίας οι επαφές επαναλαμβάνονται χωρίς κάποια πρόοδο, με μοναδικό σταθερό στοιχείο των τελευταίων δυόμισι ετών την απουσία έντασης στο πεδίο. Ως προς τις ανακοινώσεις του Σαββάτου, η απόφαση για τη χωροθέτηση θαλάσσιων πάρκων που ανακήρυξε η Τουρκία αντιμετωπίζεται από την Αθήνα με σκεπτικισμό. Είναι σαφές ότι η Τουρκία (όπως και κάθε άλλη χώρα στον υπόλοιπο κόσμο) δεν έχει δικαίωμα να ανακηρύξει ζώνες απόλυτης περιβαλλοντικής προστασίας σε περιοχή που βρίσκεται σε διεθνή ύδατα, πολύ περισσότερο σε περιοχή που δεν υπάρχει καν συμφωνία οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).
Η Τουρκία (όπως και κάθε άλλη χώρα στον υπόλοιπο κόσμο) δεν έχει δικαίωμα να ανακηρύξει ζώνες απόλυτης περιβαλλοντικής προστασίας σε περιοχή που βρίσκεται σε διεθνή ύδατα.
Στην Αθήνα είναι απολύτως προφανές ότι η Αγκυρα προωθεί μια ατζέντα πολιτικής στόχευσης με πρόσχημα περιβαλλοντικά ζητήματα. Ενώ, επιπλέον, στην Αθήνα γνωρίζουν πολύ καλά ότι η Αγκυρα από το δόγμα εξωτερικής πολιτικής της περί αναλογικότητας σε όλα τα ζητήματα δεν μπορούσε παρά να προχωρήσει και στη δική της –πολλαπλά προβληματική– οριοθέτηση θαλάσσιων πάρκων. Ειδικά ο χάρτης που αφορά τη χωροθέτηση θαλάσσιου πάρκου στο Βορειοανατολικό Αιγαίο, συγκεκριμένα των διεθνών υδάτων ανάμεσα στη Λήμνο και τη Σαμοθράκη, πρακτικά δεν μπορεί να εφαρμοστεί.
Δεν τίθεται ζήτημα αιφνιδιασμού, καθώς η χωροθέτηση θαλάσσιων πάρκων από την Αθήνα είχε ουσιαστικά προαναγγελθεί από τον Απρίλιο του 2024 και εν συνεχεία τον Ιούνιο του 2025 από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη Νίκαια. Ενώ κανονικά είχε προχωρήσει και η ανακοίνωση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) τον ίδιο μήνα.
Ως προς τις τακτικές επαφές, σε χαμηλότερο επίπεδο δεν έχουν σταματήσει ποτέ (πολιτικός διάλογος, θετική ατζέντα, Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης). Ωστόσο, πέρα από αυτές τις επαφές στο πλαίσιο του δομημένου διαλόγου, και τις –κατά καιρούς– συναντήσεις των δύο υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, ιδιαίτερες εξελίξεις δεν θα πρέπει να αναμένονται ούτε τον Σεπτέμβριο. Ο κ. Μητσοτάκης θα έχει κάποια συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη (10 έως 24 Σεπτεμβρίου), που ενδεχομένως να σηματοδοτήσει και κάποιες εξελίξεις προς την κατεύθυνση χρονικής διευθέτησης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) Ελλάδας – Τουρκίας, το οποίο τους τελευταίους μήνες μετατίθεται διαρκώς. Βέβαια, το τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν έχει τη δική του αυτόνομη αξία, ωστόσο υπενθυμίζεται ότι η επικείμενη 80ή Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ θα είναι σημαντική καθώς στο επίκεντρό της θα βρεθούν οι αναγγελίες σημαντικών ευρωπαϊκών κρατών, όπως η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, να αναγνωρίσουν παλαιστινιακό κράτος. Υπενθυμίζεται ότι Αθήνα και Αγκυρα στο συγκεκριμένο ζήτημα βρίσκονται σε διαφορετικά στρατόπεδα, κάθε μία, φυσικά, για εντελώς διαφορετικούς λόγους.
Με δεδομένες τις υφιστάμενες εκκρεμότητες και, κυρίως, την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου, η οποία πρακτικά έχει «παγώσει» από τον Ιούλιο του 2024, αλλά και την προσπάθεια της Τουρκίας να δημιουργήσει περαιτέρω τετελεσμένα στην Ανατολική Μεσόγειο, είτε μέσω της προσέλκυσης της Ανατολικής Λιβύης προς το τουρκολιβυκό, είτε με την προσπάθεια να οριοθετηθεί ΑΟΖ με τη Συρία, είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθεί αν υπάρχει πραγματικό περιθώριο για πραγματοποίηση ενός ΑΣΣ που θα οδηγούσε και σε κάποιες συμφωνίες.
