Ο πόλεμος αλλάζει με δραματικούς ρυθμούς και η Ελλάδα, όπως και οι δυτικές χώρες στο σύνολό τους, οφείλει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Η επίθεση κορεσμού των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών, που κατάφεραν να θέσουν εκτός μάχης πολλά από τα πανάκριβα στρατηγικά βομβαρδιστικά της Ρωσίας χρησιμοποιώντας ασήμαντης αξίας drones, αποδεικνύει ότι οι παραδοσιακές τακτικές έχουν ξεπεραστεί και η σύγχρονη τεχνολογία δημιουργεί ένα νέο, εντελώς διαφορετικό, πεδίο επιχειρήσεων.
Πριν από λίγες ημέρες, το υπουργείο Αμυνας του Ισραήλ αποκάλυψε ότι κατά τη διάρκεια της επιχείρησης «Σιδερένια Ξίφη» προέβη στην επιτυχημένη δοκιμή όπλων τεχνολογίας λέιζερ για να αναχαιτίσει εισερχόμενα πυρά, και συγκεκριμένα ρουκέτες, όλμους, πυραύλους και drones που εκτοξεύθηκαν από τη Γάζα.
Εκτός από το γνωστό πλέον Iron Beam που αναμένεται να τεθεί σε επιχειρησιακή λειτουργία εντός του 2025, οι Ισραηλινοί ανέπτυξαν περιορισμένης ισχύος αλλά κυρίως μικρότερου κόστους «οπλικά συστήματα κατευθυνόμενης ενέργειας» ή αλλιώς «λέιζερ», στα οποία πιστώνεται ένας εντυπωσιακός αριθμός αναχαιτίσεων.
Τα αποτελέσματα των όπλων λέιζερ στο πεδίο της μάχης δεν άφησαν ασυγκίνητη την Αθήνα που έχει ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για ορισμένα από αυτά, στο πλαίσιο του σχεδιασμού της «Ασπίδας του Αχιλλέα», του «θόλου» που θα προστατεύει τα νησιά και την ενδοχώρα από εναέριες, υποβρύχιες και απειλές επιφανείας.
Καινοτομία
Τον σχεδιασμό και την κατασκευή των όπλων λέιζερ ανέλαβε η διεύθυνση αμυντικής έρευνας και ανάπτυξης (DDR&D) του ισραηλινού υπουργείου Αμυνας, σε συνεργασία με την πολεμική αεροπορία και ιδιωτικές εταιρείες. Ενα ανάλογο σχήμα επιχειρεί να δημιουργήσει και το ελληνικό υπουργείο Αμυνας με το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) ώστε οι ανάγκες των γενικών επιτελείων να μετουσιώνονται σε συστήματα σχεδιασμένα και κατασκευασμένα από την εγχώρια αμυντική βιομηχανία.
«Επρεπε να αντιμετωπίσουμε μια επείγουσα ανάγκη», αναφέρει στην «Κ» ο ταξίαρχος Γιεχούντα Ελμακάγιες, επικεφαλής της αρμόδιας διεύθυνσης του ισραηλινού υπουργείου Αμυνας. «Τα μικρά drones που πετούν κοντά στο έδαφος με χαμηλές ταχύτητες είναι δύσκολο να εξουδετερωθούν από τα κοινά αντιαεροπορικά όπλα αλλά είναι εύκολοι στόχοι για τα λέιζερ. Ετσι, πήραμε τα υπό ανάπτυξη συστήματα λέιζερ και τα στήσαμε στο πάρκινγκ του κτιρίου που εργαζόμασταν ώστε να τα δοκιμάσουμε στην πράξη. Κατά τη διάρκεια του πολέμου αναχαιτίσαμε δεκάδες drones», υπογραμμίζει.
Σύμφωνα με τον ταξίαρχο Ελμακάγιες, τα μεσαίου και μικρού μεγέθους συστήματα λέιζερ είναι κατάλληλα για την προστασία των συνόρων, του προσωπικού κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων, ακόμη και των ναυτικών μονάδων από επιθέσεις με drones, ρουκέτες ή κατευθυνόμενα όπλα. «Η χρήση του συστήματος είναι σχετικά απλή και στηρίζεται σε τεχνολογίες που έχουμε αναπτύξει. Για τη λειτουργία του λέιζερ αρκεί μια γεννήτρια ρεύματος ή σύνδεση στο δίκτυο ηλεκτρισμού. Ξεπεράσαμε τις ατμοσφαιρικές παρεμβολές με προσαρμοστικά οπτικά και σε αντίθεση με τα περισσότερα λέιζερ φασματικής δέσμης, τα συστήματά μας χρησιμοποιούν συνεκτική δέσμη», εξηγεί ο κ. Ελμακάγιες.
Προς το παρόν, το Iron Beam, όπως και τα μικρότερης ισχύος λέιζερ αναχαιτίζουν έναν στόχο ανά ριπή και δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν ικανοποιητικά σε επιθέσεις κορεσμού από σμήνη drones. Παρ’ όλα αυτά, ο ρυθμός βολής βελτιώνεται συνεχώς, όπως και ο χρόνος αναχαίτισης των στόχων. Οι Ισραηλινοί αναπτύσσουν παράλληλα και τη ναυτική έκδοση των συστημάτων για εγκατάσταση σε κορβέτες, φρεγάτες ή και μεγαλύτερα πλοία.
Πρώτη γνωριμία
Τα συγκεκριμένα συστήματα έχουν ήδη επιδειχθεί σε Ελληνες αξιωματικούς και δεν αποτελεί μυστικό ότι υπάρχει ενδιαφέρον από την Αθήνα για την απόκτηση όπλων λέιζερ που θα αποτελούν μέρος του αντιαεροπορικού θόλου.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, τα ισραηλινά λέιζερ καλύπτουν πολλές από τις επιχειρησιακές απαιτήσεις που θέτει η ελληνική πλευρά, ωστόσο η τιμή τους παραμένει απαγορευτική. Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι στις συζητήσεις με την ισραηλινή πλευρά έχει τεθεί και το ενδεχόμενο συμπαραγωγής, όταν και αν η Ελλάδα αποφασίσει να προχωρήσει σε αγορά συστημάτων.
Διευκρινίζεται πάντως, ότι παρόλο που τα συστήματα λέιζερ δεν είναι φθηνά, το κόστος χρήσης τους είναι σημαντικά μικρότερο από ένα «παραδοσιακό» αντιαεροπορικό όπλο. Ενδεικτικά, ένας πύραυλος Tamir, το βλήμα που χρησιμοποιεί το Iron Dome, κοστίζει περίπου 40.000 δολάρια, τιμή που θεωρείται χαμηλή καθώς πρόκειται για συμπαραγωγή Ισραήλ – ΗΠΑ. Αν αναλογιστεί κανείς ότι σε καθημερινή βάση εκτοξεύονται δεκάδες Tamir, ο «λογαριασμός» μπορεί να φτάσει ακόμη και σε επταψήφια ποσά, όταν το αντίστοιχο κόστος για ένα όπλο λέιζερ είναι σχεδόν μηδαμινό.
