Πριν από λίγες εβδομάδες ο πρόεδρος της Σομαλίας Χασάν Σεΐκ Μοχαμούντ επισκέφθηκε επισήμως την Αγκυρα. Η επίσκεψη από μόνη της δεν συνιστά είδηση, καθώς η κυβέρνηση του Μογκαντίσου αποτελεί στην πραγματικότητα «πελάτη» της Αγκυρας, η οποία έχει αναπτύξει στην πρωτεύουσα της Σομαλίας στρατιωτική βάση εκπαίδευσης για τον στρατό της χώρας.
Ωστόσο, η επίσκεψη του Μοχαμούντ στην Αγκυρα έγινε εσπευσμένα και έπειτα από πρόσκληση του προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.
Οι δύο άνδρες συζήτησαν για την ταχύτατη πρόοδο της αντάρτικης ισλαμιστικής ομάδας Αλ Σαμπάαμπ, η οποία από τον περασμένο Φεβρουάριο έχει φθάσει στα 30 χιλιόμετρα από το Μογκαντίσου, στο Αφγκόγιε, και 60 χιλιόμετρα από το Αντάλε, πόλη στρατηγικής σημασίας για τον έλεγχο της Σομαλιλάνδης.
Το Αντάλε (150 χλμ. βόρεια του Μογκαντίσου) είναι μια πόλη στην οποία οι Τούρκοι έχουν επενδύσει προκειμένου να διαμορφώσουν ένα κέντρο δοκιμών βαλλιστικών πυραύλων, αλλά και μελλοντικά διαστημικό κέντρο. Ενώ στο Χόμπιο, 500 χλμ. βορειότερα από το Μογκαντίσου, η Τουρκία έχει επενδύσει για την κατασκευή λιμανιού το οποίο σχεδιάζεται να εξυπηρετήσει την προσπάθεια εμπορικής διείσδυσης της Αγκυρας στο Κέρας της Αφρικής (περιλαμβανομένης της Αιθιοπίας), αλλά και τη δημιουργία ναυτικής βάσης η οποία θα εξυπηρετεί και στρατιωτικές μονάδες.
Στην Αθήνα καταφθάνουν εκτιμήσεις περί του ενδεχομένου η Τουρκία να αποστείλει για πρώτη φορά χερσαίες, μάχιμες δυνάμεις στη Σομαλία, πέρα από αυτές που ήδη είναι ανεπτυγμένες εκεί.
Οι υφιστάμενες δυνάμεις διαθέτουν κάποιες δυνατότητες, ωστόσο δεν είναι ικανές να απωθήσουν τις δυνάμεις των ανταρτών. Για τον λόγο αυτό φαίνεται ότι σχεδιάζεται να αποσταλούν άνδρες των ειδικών δυνάμεων του τουρκικού στρατού (300 έως 500). Σύμφωνα με κάποιες τουρκικές πηγές, ήδη ορισμένοι από αυτούς έχουν καταφθάσει στη Σομαλία, δίχως βεβαίως να είναι σαφές αν έχουν εμπλακεί σε κάποιες επιχειρήσεις.
Στη Σομαλία ήδη έχουν παραδοθεί από την Αγκυρα 2-4 μη επανδρωμένα αεροχήματα τύπου Akinci, τα οποία δύνανται να φέρουν βαρύ οπλισμό και να επιτύχουν πλήγματα κατά των ισλαμιστών ανταρτών. Σομαλοί πιλότοι εκπαιδεύονται επίσης σε ελικόπτερα τουρκικής κατασκευής (και ιταλικού σχεδιασμού) τύπου ΑΤΑΚ-129, δίχως ωστόσο να είναι σαφές αν αυτά έχουν επιτύχει οποιοδήποτε αποτέλεσμα στο έδαφος.
Σενάριο για αποστολή στελεχών των ειδικών δυνάμεων – Η Αγκυρα έχει επενδύσει στη χώρα προκειμένου να διαμορφώσει κέντρο δοκιμών βαλλιστικών πυραύλων και για την κατασκευή λιμανιού.
Τουρκική εμπλοκή
Η πιθανή πιο ενεργή εμπλοκή της Τουρκίας στο σομαλικό έδαφος σχετίζεται και με τη μειούμενη διεθνή υποστήριξη στην κυβέρνηση της Σομαλίας. Οι Αμερικανοί δεν κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους για την κυβέρνηση του Μοχαμούντ, γι’ αυτό και έχουν περικόψει δραστικά τη χρηματοδότηση της ταξιαρχίας Ντανάμπ, μιας δύναμης περίπου 2.000 μαχητών που εκπαιδεύεται από την αμερικανική ιδιωτική εταιρεία Bancroft Global Development σε πρώην σοβιετική αεροπορική βάση. Επιπλέον, έχει μειωθεί και το μέγεθος της ειρηνευτικής αποστολής που έχει συγκροτηθεί από την Αφρικανική Ενωση (AUSSOM). Από σχεδόν 20.000, η συγκεκριμένη αποστολή αναμένεται να φθάσει σε περίπου 12.000 στρατιώτες, ένδειξη και της γενικότερης δυσκολίας που υπάρχει στην εξεύρεση πόρων αλλά και προθύμων να στηρίξουν την κυβέρνηση Μοχαμούντ, η οποία έχει υπογράψει και ενεργειακές συμφωνίες με την Τουρκία.
Ο τουρκικός βολονταρισμός είναι εξ ορισμού παρορμητικός, ωστόσο εδράζεται σε μια αρχική παραδοχή, εκείνη της ανάγκης να προστατευθούν –τουλάχιστον– οι περιοχές στις οποίες η Αγκυρα έχει ήδη επενδύσει χρόνο και χρήμα. Εν ολίγοις εκτιμάται ότι πρωταρχικός στόχος της Τουρκίας είναι να προστατευθεί κατ’ αρχάς το πολιτικό κέντρο, δηλαδή το Μογκαντίσου, και παράλληλα οι παράκτιες περιοχές στις οποίες η Τουρκία έχει αναπτύξει δυνάμεις και έχει δαπανήσει πόρους για τη δημιουργία υποδομών. Η Σομαλία είναι πάντως μία ακόμα χώρα που βρίσκεται σε συνθήκες εμφυλίου, ωστόσο η διαφορά με τη Λιβύη και τη Συρία, όπου οι τουρκικές επεμβάσεις απέδωσαν, είναι η τεράστια απόσταση και η δυσκολία διατήρησης αποτελεσματικών γραμμών ανεφοδιασμού.
