ΤΟ ΘΕΜΑ
Η απειλή πολέμου σε περίπτωση που η Ελλάδα κάνει χρήση των δικαιωμάτων που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο στο Αιγαίο Πέλαγος (casus belli) αποτελεί ένα πολύ βασικό εμπόδιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων και πιο συγκεκριμένα στην εμβάθυνση των στρατιωτικών σχέσεων και αμυντικής συνεργασίας, ανέφεραν χθες διπλωματικές πηγές στον απόηχο της επίσκεψης του ΥΠΕΞ Γιώργου Γεραπετρίτη στην Κωνσταντινούπολη, ο οποίος χθες είχε και μια συνάντηση με δημοσιογράφους της «Μιλιέτ», της «Τζουμχουριέτ», του CNN Turk, A Haber και του πρακτορείου Αναντολού. Σύμφωνα με όσα μεταδίδει ο ανταποκριτής της «Κ» στην Κωνσταντινούπολη Μανώλης Κωστίδης, οι διπλωματικές πηγές προχωρούσαν στα συγκεκριμένα σχόλια, καθώς τις τελευταίες ημέρες έχει προκύψει μια δημόσια συζήτηση στην Τουρκία για το αν η Ελλάδα μπλοκάρει την πρόσβαση της Αγκυρας στα ευρωπαϊκά χρήματα που θα επενδυθούν τα επόμενα χρόνια για την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας.
Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ
Οι διπλωματικές πηγές αναφέρθηκαν, πάντως, και σε άλλες ελληνοτουρκικού χαρακτήρα διαφορές. Σημείωναν, χαρακτηριστικά, ότι ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) ήταν αδύνατον να μην υλοποιηθεί καθώς ήταν μια ευρωπαϊκή υποχρέωση της Ελλάδας και σχεδιάστηκε σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες και το διεθνές δίκαιο. Και πρόσθεταν ότι ο ΘΧΣ δεν αποτελεί μονομερή καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) ή υφαλοκρηπίδας, αλλά αντικατοπτρίζει τα ανώτατα δυνητικά όρια των ελληνικών θαλάσσιων ζωνών. Αν στο μέλλον υπάρχει κάποια συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, εξηγούσαν οι πηγές, ή οδηγηθεί το θέμα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, τότε μπορεί να αλλάξει το καθεστώς αυτό. Πρόσθεσαν, πάντως οι ίδιες πηγές ότι είμαστε μακριά από τη Χάγη, καθώς υπάρχουν διαφορές που δεν έχουν επιλυθεί για πολλά χρόνια και αρχικά οι δύο πλευρές θα πρέπει να συμφωνήσουν τι θα συζητήσουν. Και υπογράμμιζαν ότι δεν υπήρξε κάποια αναβολή επίσκεψης Eλληνα αξιωματούχου λόγω της κράτησης του Εκρέμ Ιμάμογλου, ενώ σημείωναν ότι γίνονται επαφές για τον καθορισμό ημερομηνίας του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας. Ανέφεραν ότι η Τουρκία πρέπει να παρέχει εγγυήσεις για δίκαιη δίκη και περισσότερες πειστικές αποδείξεις για ένα υψηλόβαθμο πολιτικό πρόσωπο.
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ
Τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες, από τότε δηλαδή που ανακοινώθηκε η ίδρυση Γενικής Γραμματείας Εθνικής Ασφαλείας, υπό τον εθνικό σύμβουλο Ασφαλείας Θάνο Ντόκο, έχει διαχυθεί μια φημολογία περί ενόχλησης του υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Δένδια (φωτογραφία). Αρμόδιες πηγές του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, μου διεμήνυαν ότι πρόκειται για μια αντίληψη η οποία απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Οι συγκεκριμένες πηγές μού υπογράμμιζαν ότι ο ίδιος ο κ. Δένδιας ήταν απολύτως σύμφωνος με τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού και εν συνεχεία τη θεσμοθέτηση της γ.γ. με προεδρικό διάταγμα. Και τούτο, διότι ο κ. Δένδιας πιστεύει ότι το υπουργείο Εθνικής Αμυνας πρέπει να έχει την ευθύνη του σχεδιασμού των εξοπλιστικών προγραμμάτων και της επιλογής του τύπου του συστήματος που χρειάζεται η χώρα για να εξυπηρετήσει τις αμυντικές της ανάγκες. Ωστόσο, ο κ. Δένδιας πιστεύει επίσης ότι ποιο συγκεκριμένο σύστημα θα επιλεγεί και από πού, αυτό πρέπει να γίνεται θεσμικά ως επιλογή της κυβέρνησης, μέσω ενός οργάνου όπως η Γενική Γραμματεία Εθνικής Ασφαλείας. Οι ίδιες πηγές παρέπεμπαν στη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 17Γ, που βρίσκεται στο προεδρικό διάταγμα 38/2025 που αναφέρει, μεταξύ πολλών άλλων, με αρκετή σαφήνεια ότι το αυτοτελές τμήμα θεμάτων ΚΥΣΕΑ της νέας γ.γ. έχει αντικείμενο και τα προγράμματα ανάπτυξης των αμυντικών ικανοτήτων και τα μείζονα προγράμματα εκσυγχρονισμού, προμήθειας και παραγωγής αμυντικών μέσων και υλικού.
Ο ΤΟΠΟΣ
Ο κ. Δένδιας, πάντως, χθες είχε και μια πιο σημαντική δουλειά. Είχε την πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία του με τον υπουργό Αμυνας των ΗΠΑ Πιτ Χέγκσεθ. Οι δύο άνδρες συνομίλησαν για τις στρατηγικές αμυντικές σχέσεις της Ελλάδας και των ΗΠΑ και για τις προκλήσεις ασφαλείας, διεθνείς και περιφερειακές. Δεν είναι μυστικό ότι η Αθήνα και η Ουάσιγκτον βλέπουν αρκετά πράγματα στην περιοχή με ένα παρόμοιο πρίσμα. Εξίσου γνωστό είναι και το γεγονός ότι η Αθήνα ανησυχεί για τον τρόπο με τον οποίο ξεδιπλώνονται οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας.
Η ΑΤΑΚΑ
«Πρέπει να ζητήσει και ο ίδιος την αναστολή της ιδιότητας του μέλους του κόμματος μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση». Αυτά ανέφερε (τ/σ Action 24) ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Βασίλης Κόκκαλης αναφερόμενος στον πρώην υπουργό και μέλος του κόμματος Χρήστο Σπίρτζη. Η δήλωση έχει τη σημασία της, καθώς πριν από ένα μήνα σε συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας ο Σωκράτης Φάμελλος δεν επέτρεψε στον Χρήστο Σπίρτζη να πραγματοποιήσει συνέντευξη Τύπου για τη σύμβαση 717 του ΟΣΕ. Είναι σαφές ότι επιχειρείται να κρατηθεί μια απόσταση από τον πρώην υπουργό, παρά το γεγονός πως τον στηρίζουν στην πρωτοβουλία που πήρε για σύσταση ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής για τον ίδιο.
