Ο Μπαϊρού, μετά το σημερινό αποτέλεσμα, είναι ο τρίτος πρωθυπουργός που αποχωρεί σε διάστημα σχεδόν ενός έτους, και ο τέταρτος πρωθυπουργός με τη μικρότερη θητεία στην Πέμπτη Δημοκρατία. Τα βλέμματα όλων στρέφονται τώρα τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος καλείται να βρει αντικαταστάτη ή να προχωρήσει σε εκλογές.
Ειδικότερα σε σύνολο 573 βουλευτών, 364 βουλευτές καταψήφισαν, ενώ 194 ψήφησαν υπέρ – 15 απείχαν.
Όλα τα βλέμματα στον Μακρόν
O Μπαϊρού έχει τώρα συνταγματική υποχρέωση να υποβάλει την παραίτηση της κυβέρνησής του στον Εμανουέλ Μακρόν. Ο Μακρόν μπορεί, ωστόσο, να ζητήσει από τους υπουργούς να παραμείνουν προσωρινά στη θέση τους για να διασφαλιστεί η κανονική λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών. Αυτό συνέβη στη Γαλλία μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2024 μετά την παραίτηση της κυβέρνησης του Γκαμπριέλ Ατάλ και τον Δεκέμβριο 2024 μετά την πτώση της κυβέρνησης του Μισέλ Μπαρνιέ.
Ο Μακρόν θα πρέπει να βρει ένα όνομα που να είναι επαρκώς αδιαμφισβήτητο τουλάχιστον για ένα μέρος της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης, ώστε να μην τον ρίξουν αυτόματα.
Την ίδια στιγμή, ο Μακρόν δέχεται πιέσεις από ορισμένες πλευρές – κυρίως από τον Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν – για νέα διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και βουλευτικές εκλογές. Αλλά υπάρχουν επίσης ισχυρές φωνές που λένε ότι θα ήταν χάσιμο χρόνου, επειδή μια νέα ψηφοφορία είναι απίθανο να αλλάξει πολλά.
Από εκεί και πέρα υπάρχουν και φωνές -από την αριστερά αυτή τη φορά- που ζητούν την παραίτηση του Μακρόν – κάτι εξαιρετικά απίθανο να συμβεί.
Εάν επιλέξει να διορίσει νέο πρωθυπουργό (και να μην προχωρήσει σε εκλογές) το πρώτο σενάριο είναι να επιλεγεί και πάλι ένας πρωθυπουργός από το κεντρικό μπλοκ – Renaissance, MoDem, Horizons – ή και από το LR – με την πεποίθηση ότι αυτός είναι ο χώρος που είναι πιθανότερο να βρει πλειοψηφία, έστω και σχετική. Μετά την αποτυχία του Μπαρνιέ (LR) και του Μπαϊρού (MoDem), μια τέτοια επιλογή μοιάζει επικίνδυνη, αλλά ο πρόεδρος ίσως να είναι διατεθειμένος να προσπαθήσει και πάλι για τρίτη φορά.
Δεύτερο σενάριο: Αριστερά. Μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2024, ο Μακρόν μπορούσε να διορίσει στον Ματινιόν κάποιον από την αριστερή συμμαχία Nouveau Front Populaire (NFP). Εκείνος αρνήθηκε. Δεκατρείς μήνες αργότερα, και μετά την αποτυχία των Μπαρνιέ και Μπαϊρού, ο Μακρόν βρίσκεται και πάλι αντιμέτωπος με αυτή την επιλογή, την οποία, σύμφωνα με γαλλικά μέσα, δεν φαίνεται πλέον να αποκλείει εντελώς.
Τρίτο σενάριο: Νέο πρόσωπο, που δεν θα ανήκε σε κανένα πολιτικό κόμμα και ο οποίος θα προερχόταν από την κοινωνία των πολιτών ή τον επιχειρηματικό κόσμο.
Τέταρτο σενάριο: Νέα διάλυση της Εθνοσυνέλευσης. Σε συνέντευξή του στο Paris Match αυτό το καλοκαίρι, ο Μακρόν άφησε εμμέσως να εννοηθεί ότι δεν θα διαλύσει ξανά την Εθνοσυνέλευση. Σε περίπτωση, ωστόσο, διάλυσης και εκλογών.
Σύμφωνα δημοσκόπηση του ινστιτούτου ELABE για τον τηλεοπτικό σταθμό BFM, ως προς την πολιτική τοποθέτηση των ερωτηθέντων, το 39% απάντησε ότι δεν βρίσκεται κοντά σε κανένα κόμμα, το 20% ότι πρόσκειται στην ακροδεξιά, το 20% ότι πρόσκειται σε ένα από τα κόμματα της αριστεράς και το 17% ότι πρόσκειται σε ένα από τα κόμματα που στηρίζουν τον πρόεδρο Μακρόν. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τον Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν, το 33% θεωρεί ότι, αν κυβερνούσε, θα ήταν καλύτερα τα πράγματα, το 34% ότι θα ήταν το ίδιο και το 32% ότι θα ήταν χειρότερα.
Τι προηγήθηκε
Ο Φρανσουά Μπαϊρού ξεκίνησε την ομιλία του στην Εθνοσυνέλευση, αιτιολογώντας την απόφασή του να προχωρήσει σε ψήφο εμπιστοσύνης, λέγοντας ότι “ήθελε” αυτή τη “δοκιμασία αλήθειας”, ενώ έκανε για μια τελευταία φορά έκκληση στα κόμματα να στηρίξουν τις περικοπές ύψους σχεδόν 44 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό λιτότητας, στην προσπάθειά του να διαχειριστεί το συσσωρευόμενο χρέος της χώρας, το οποίο βρίσκεται στο 114% του ΑΕΠ.
Στη συζήτηση που προηγήθηκε οι εκπρόσωποι των κομμάτων εξέφρασαν την έντονη κριτική τους στην κυβέρνηση αλλά και στον Εμανουέλ Μακρόν, με τους Σοσιαλιστές να δηλώνουν έτοιμοι “να κυβερνήσουν” σε μια συμμαχία “με την Αριστερά και τους οικολόγους”.
Από την πλευρά της η γαλλική ακροδεξιά (Εθνικός Συναγερμός), δια στόματος Μαρίν Λεπέν, επανέλαβε την έκκληση για διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και προκήρυξης βουλευτικών εκλογών, τονίζοντας ότι αν ο “λαός μας δώσει την τιμή της ξεκάθαρης εντολής, δηλαδή της απόλυτης πλειοψηφίας, θα πάμε στο Ματινιόν για να εφαρμόσουμε ένα πρόγραμμα εθνικής ανάκαμψης, χωρίς να περιμένουμε τις προεδρικές εκλογές”.
Η Ανυπότακτη Γαλλία (κόμμα Μελανσόν – LFI) επανέλαβε την έκκλησή της για παραίτηση του Εμανουέλ Μακρόν ενώ οι Οικολόγοι ζήτησαν από τον πρόεδρο να αποδεχθεί μια συμφωνία “συγκατοίκησης” με τον διορισμό ενός πρωθυπουργού του Εθνικού Λαϊκού Μετώπου (της συμμαχίας των κομμάτων της αριστεράς).
Η ΚΟ των Ρεπουμπλικανών (LR) καταδίκασε τον Ζαν-Λυκ Μελανσόν ενώ ζήτησε “συμβιβασμό” με “ανθρώπους που δεν μοιράζονται απαραίτητα τις ίδιες απόψεις”, καθώς επιθυμεί να βρεθεί μια διέξοδος από την πολιτική κρίση. Πρέπει να μιλήσουμε με “ανθρώπους με τους οποίους δεν μοιραζόμαστε απαραίτητα τις ίδιες απόψεις, αλλά πρέπει να καθίσουμε γύρω από το τραπέζι για να εκπονήσουμε ένα πρόγραμμα”, επιμένει ο πρόεδρος των βουλευτών του LR, κάνοντας έκκληση προς τους Σοσιαλιστές.
Όπως αναμενόταν, η ομάδα του MoDem (Δημοκρατικό Κίνημα) σηματοδότησε τη στήριξη της ΚΟ στον πρωθυπουργό και κατήγγειλε από το βήμα τους “σκεπτικιστές του ελλείμματος” ενώ ο επικεφαλής της ΚΟ Horizons έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τη δημοσιονομική κατάσταση της Γαλλίας, και τόνισε την ανάγκη για σοβαρότητα σχετικά με τον προϋπολογισμό.
Παίρνοντας το λόγο, ο επικεφαλής του Ensemble και πρώην πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ, διαβεβαίωσε ότι “η πτώση μιας κυβέρνησης είναι ένα πολιτικό κόστος που θα κοστίσει στη Γαλλία” και πρόσθεσε, αφού επανέλαβε τη διαφωνία του με την πρόταση Μπαϊρού για ακύρωση των δύο αργιών: “Κανένα από τα μέλη της ομάδας μου δεν θα ψηφίσει για να επικυρώσει τον προϋπολογισμό, αλλά τα μέλη της ομάδας μου θα ψηφίσουν πολύ απλά για το δημόσιο συμφέρον, για τη σταθερότητα, για να μην χαθεί, πάση θυσία, πολύτιμος χρόνος όταν χρειαζόμαστε έναν προϋπολογισμό”.
Πηγή:capital.gr