Το να ξεχνάτε λέξεις είναι μια συνηθισμένη εμπειρία – αλλά όταν η ομιλία σας αρχίζει να επιβραδύνεται, αυτό μπορεί να σημαίνει κάτι χειρότερο.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές άνοιας στο The Conversation, μια νέα μελέτη είχε διαπιστώσει ότι η επιβράδυνση της ομιλίας μπορεί να αποτελεί μεγαλύτερη πρώιμη ένδειξη άνοιας από τη δυσκολία στην εύρεση λέξεων.
Advertisment
Η νέα μελέτη, που διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τορόντο, έδειξε εικόνες μέσω βιντεοκλήσης σε 125 υγιείς ενήλικες με ευρύ ηλικιακό φάσμα μεταξύ 18 και 90 ετών και στη συνέχεια τους ζήτησε να περιγράψουν τις σκηνές που μόλις είχαν δει. Αυτές οι περιγραφές αναλύθηκαν στη συνέχεια με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης για να εντοπιστούν λεπτομέρειες όπως η ταχύτητα ομιλίας, η διάρκεια των παύσεων που έκαναν οι συμμετέχοντες μεταξύ των λέξεων και πόσες διαφορετικές λέξεις χρησιμοποίησαν.
Επίσης, μέσω βιντεοσυνομιλίας, οι ίδιοι 125 συμμετέχοντες στη μελέτη συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια που μετρούσαν εργασίες “εκτελεστικής λειτουργίας”, όπως η ικανότητά τους να συγκεντρώνονται, πόσο γρήγορα σκέφτονταν και πόσο καλά μπορούσαν να σχεδιάζουν και να εκτελούν εργασίες. Όπως φάνηκε, φάνηκε να υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της εκτελεστικής λειτουργίας και της ταχύτητας της ομιλίας τους – ειδικά στους μεγαλύτερους σε ηλικία συμμετέχοντες.
Ειδικότερα, οι δύο ερευνητές άνοιας του Πανεπιστημίου του Sussex που έγραψαν το κύριο άρθρο, κανένας από τους οποίους δεν συμμετείχε στην ίδια τη μελέτη του Τορόντο, δήλωσαν ότι αν και οι εργασίες περιγραφής εικόνων του πειράματος ήταν συναρπαστικές, τα ευρήματα που βασίζονται σε αυτή την εργασία μπορεί να μην αντικατοπτρίζουν την επεξεργασία της γλώσσας στον πραγματικό κόσμο.
Advertisment
Γνωστό ως “έργο συμπερασμού εικόνας-λέξης”, το πείραμα έδειξε φωτογραφίες αντικειμένων όπως μια σκούπα και στη συνέχεια έπαιξε ήχο είτε μιας άσχετης λέξης όπως “σφουγγαρίστρα” είτε μιας λέξης που ακούγεται παρόμοια, όπως “γαμπρός”.
“Είναι ενδιαφέρον ότι η μελέτη διαπίστωσε ότι η φυσική ταχύτητα ομιλίας των ηλικιωμένων ενηλίκων σχετιζόταν με την ταχύτητά τους στην κατονομασία εικόνων”, έγραψαν οι Claire Lancaster και Alice Stanton, οι ερευνητές του Sussex. “Αυτό υπογραμμίζει ότι μια γενική επιβράδυνση της επεξεργασίας μπορεί να κρύβεται πίσω από τις ευρύτερες γνωστικές και γλωσσικές αλλαγές με την ηλικία, παρά από μια συγκεκριμένη πρόκληση στην ανάκτηση της μνήμης για τις λέξεις”.
Στην καθημερινή ζωή, δεν είναι πιθανό να αντιμετωπίσει κανείς τέτοιου είδους τεστ στην καθημερινή ζωή. Οι ερευνητές του Τορόντο θα μπορούσαν, όπως πρότειναν οι ειδικοί του Sussex, να έχουν επιλέξει άλλες δοκιμασίες, όπως τα τεστ λεκτικής ευχέρειας που μετρούν αν οι άνθρωποι είναι σε θέση να ανασύρουν λέξεις που βρίσκονται στην “άκρη της γλώσσας τους”.
“Οι προσωπικές αναφορές για το “συναίσθημα” της προσπάθειας ανάκτησης λέξεων θα μπορούσαν να προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες που συμπληρώνουν τα [συμπεριφορικά] δεδομένα”, έγραψαν οι μη σχετιζόμενοι ερευνητές, “οδηγώντας ενδεχομένως σε πιο ισχυρά εργαλεία για την ποσοτικοποίηση και την ανίχνευση της πρώιμης γνωστικής παρακμής”.
