Αντίποινα στους σαρωτικούς δασμούς τους οποίους ανακοίνωσε ο Nτόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση, την ώρα που το επιτελείο της ΕΕ προετοιμάζεται για συνεδρίαση ακόμη και εντός της εβδομάδας, αναφέρει το πρακτορείο Bloomberg, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα νέο σχέδιο μέτρων ως απάντηση σε περίπτωση που δεν υπάρξει τελικά επικείμενη συμφωνία με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, καθώς ο ίδιος έχει ανακοινώσει την πρόθεσή του να επιβάλει δασμούς 30% στις εισαγωγές από την ΕΕ, με ισχύ από την 1η Αυγούστου.
Kατά συντριπτική πλειοψηφία οι Ευρωπαίοι προτιμούν να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί αποτέλεσμα πριν από την προθεσμία, αναφέρει το Bloomberg.
Ωστόσο, οι προσπάθειες δεν έχουν ακόμη αποφέρει αποτέλεσμα μετά τις συνομιλίες στην Ουάσινγκτον την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με πηγές που έχουν γνώση επί του θέματος. Πάντως, οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να συνεχιστούν τις επόμενες δύο εβδομάδες.
Οι ΗΠΑ φαίνεται πλέον να επιδιώκουν έναν σχεδόν καθολικό δασμό άνω του 10% σε προϊόντα της ΕΕ, με ελάχιστες εξαιρέσεις που περιορίζονται στους τομείς της αεροπλοΐας, σε ορισμένα ιατρικά είδη και γενόσημα φάρμακα, σε ορισμένα αλκοολούχα ποτά, καθώς και σε συγκεκριμένο βιομηχανικό εξοπλισμό που είναι αναγκαίος για την αμερικανική οικονομία.
Πάντως, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που χειρίζεται θέματα εμπορίου στην ΕΕ, δήλωσε πως δεν υπάρχει σχόλιο για τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις.
Οι δύο πλευρές συζήτησαν επίσης ένα πιθανό ανώτατο όριο για ορισμένους τομείς, καθώς και ποσοστώσεις για τον χάλυβα και το αλουμίνιο και έναν τρόπο οριοθέτησης των αλυσίδων εφοδιασμού από πηγές που υπερπρομηθεύουν τα μέταλλα, ανέφεραν οι ίδιες πηγές. Μάλιστα, οι εν λόγω πηγές προειδοποίησαν ότι ακόμη και αν επιτευχθεί συμφωνία, θα χρειαστεί η έγκριση του Τραμπ – και η θέση του δεν είναι σαφής.
Η επιστολή Τραμπ
Ο Τραμπ έστειλε επιστολή στις αρχές του μήνα στην ΕΕ, προειδοποιώντας ότι από την 1η Αυγούστου η Ένωση θα βρεθεί αντιμέτωπη με δασμούς 30% για το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών της.
Εκτός από τον καθολικό δασμό, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ήδη επιβάλει επιβαρύνσεις 25% στα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά τους, ενώ έχει διπλασιάσει τους δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο.
Παράλληλα, έχει απειλήσει να στοχεύσει τα φάρμακα και τους ημιαγωγούς με νέους δασμούς από τον επόμενο μήνα, ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε επιβάρυνση 50% στον χαλκό. Συνολικά, η Κομισιόν υπολογίζει ότι οι υφιστάμενοι αμερικανικοί δασμοί καλύπτουν περίπου €380 δισ. ($442 δισ.), δηλαδή σχεδόν το 70% των ευρωπαϊκών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ.
Τι επιδιώκει η ΕΕ
Πριν από την επιστολή, οι Βρυξέλλες θεωρούσαν πως πλησίαζαν σε ένα αρχικό πλαίσιο συμφωνίας με δασμό 10% για μεγάλο μέρος των ευρωπαϊκών εξαγωγών, το οποίο θα επέτρεπε συνέχιση των διαπραγματεύσεων.
Η ΕΕ επιδιώκει ευρύτερες εξαιρέσεις από αυτές που προσφέρουν οι ΗΠΑ και προστασία από μελλοντικές στοχευμένες επιβαρύνσεις. Παρότι έχει αποδεχθεί ότι η συμφωνία θα είναι ασύμμετρη υπέρ των ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι εξετάζουν αν η τελική ισορροπία της συμφωνίας είναι αποδεκτή, πριν προχωρήσουν σε αντίμετρα. Οι χώρες μέλη διαφέρουν στο πόση ζημιά είναι διατεθειμένες να αποδεχθούν, με κάποιες να δέχονται υψηλότερους δασμούς αν εξασφαλιστούν επαρκείς εξαιρέσεις, ανέφεραν οι πηγές που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Επίσης, οποιαδήποτε συμφωνία θα αφορά τα μη δασμολογικά εμπόδια, τη συνεργασία σε θέματα οικονομικής ασφάλειας, τις διαβουλεύσεις για το ψηφιακό εμπόριο και τις στρατηγικές αγορές.
Το σχέδιο
Καθώς οι προοπτικές ενός θετικού αποτελέσματος μειώνονται και η προθεσμία πλησιάζει, η ΕΕ αναμένεται να αρχίσει να προετοιμάζει ένα σχέδιο με το εμπορικό της «μπαζούκα» για να κινηθεί γρήγορα σε περίπτωση που δεν καταφέρει να καταλήξει σε συμφωνία, ανέφεραν οι πηγές. Οποιαδήποτε απόφαση για αντίποινα πιθανότατα θα χρειαστεί την πολιτική έγκριση των ηγετών του μπλοκ, επειδή τα διακυβεύματα είναι πολύ υψηλά, πρόσθεσαν οι πηγές.
Τα αντίμετρα οποιασδήποτε ουσίας πιθανότατα θα προκαλούσαν μια ακόμη ευρύτερη διατλαντική εμπορική ρήξη, δεδομένων των προειδοποιήσεων του Τραμπ ότι τα αντίποινα κατά των αμερικανικών συμφερόντων θα προκαλέσουν μόνο αυστηρότερες τακτικές από την κυβέρνησή του.
Η ΕΕ έχει ήδη εγκρίνει πιθανούς δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 21 δισ. ευρώ, οι οποίοι θα μπορούσαν να εφαρμοστούν άμεσα ως απάντηση στους δασμούς μετάλλων που επέβαλε ο Τραμπ. Στοχεύουν πολιτικά ευαίσθητες αμερικανικές πολιτείες και περιλαμβάνουν προϊόντα όπως η σόγια από τη Λουιζιάνα, πατρίδα του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Μάικ Τζόνσον, άλλα γεωργικά προϊόντα, πουλερικά και μοτοσικλέτες.
Η ΕΕ έχει επίσης καταρτίσει έναν κατάλογο δασμών σε επιπλέον αμερικανικά προϊόντα αξίας 72 δισ. ευρώ, σε απάντηση στους λεγόμενους αμοιβαίους δασμούς και τους δασμούς του Τραμπ στην αυτοκινητοβιομηχανία. Θα στοχεύουν βιομηχανικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των αεροσκαφών της Boeing Co., των αυτοκινήτων που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ και του ουίσκι μπέρμπον. Επιπλέον, εξετάζει πιθανά μέτρα που υπερβαίνουν τους δασμούς, όπως οι έλεγχοι των εξαγωγών και οι περιορισμοί στις δημόσιες συμβάσεις.
Το όπλο Anti-Coercion
Όπως αναφέρει το Bloomberg, όλο και περισσότερα κράτη μέλη ζητούν την ενεργοποίηση του ισχυρότερου εργαλείου εμπορικής άμυνας της ΕΕ – του λεγόμενου Anti-Coercion Instrument (ACI) – σε περίπτωση που αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις και ο Τραμπ υλοποιήσει τελικά τις απειλές του για τους δασμούς.
Η νομοθεσία, γνωστή ως μηχανισμός κατά του εξαναγκασμού (ACI), έχει ως στόχο να λειτουργεί αποτρεπτικά για τρίτες χώρες που στοχοποιούν την ΕΕ ή τα κράτη μέλη της. Το ACI δίνει στην ΕΕ την εξουσία να προτείνει αντίμετρα, όπως ειδική φορολογία σε αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς, περιορισμούς σε επενδύσεις ή αποκλεισμό πρόσβασης σε τμήματα της ευρωπαϊκής αγοράς και δημόσιες συμβάσεις στην Ευρώπη.
Όμως, παρόλο που το ACI σχεδιάστηκε κυρίως ως μέσο αποτροπής, μπορεί να λειτουργήσει και ως άμεση απάντηση σε χώρες που προσπαθούν να επηρεάσουν τις κυρίαρχες πολιτικές επιλογές της ΕΕ μέσω εμπορικών πιέσεων. Η απόφαση για την ενεργοποίησή του ανήκει στα κράτη μέλη, ενώ σε όλη τη διαδικασία η ΕΕ δεσμεύεται να αναζητά λύση με το «εξαναγκαστικό» κράτος μέσω διαλόγου.
Πάντως, σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα των Financial Times, οι Βρυξέλλες είναι διατεθειμένες να αποδεχτούν προσωρινούς δασμούς 10%, αλλά επιδιώκουν την κατάργηση των επιπλέον τομεακών δασμών 25% στα αυτοκίνητα, καθώς και εξαίρεση από μελλοντικούς δασμούς σε φάρμακα και ημιαγωγούς.
Σημειώνεται ότι η Κομισιόν ανέβαλε μέχρι τις 6 Αυγούστου την απόφαση για ξεχωριστό πακέτο δασμών ύψους 21 δισ. ευρώ που προοριζόταν ως απάντηση στις αρχικές επιβαρύνσεις του Τραμπ στις εισαγωγές χάλυβα, αλουμινίου και αυτοκινήτων.
