Η επίκληση της εμπειρίας στο ουκρανικό πεδίο προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα για την ιλιγγιώδη ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η πολεμική τεχνολογία είναι πλέον κοινός τόπος. Τις προηγούμενες ημέρες βρέθηκαν στην Αθήνα εκπρόσωποι της ουκρανικής εταιρείας Skyfall, η οποία έχει αναπτύξει ένα εξάπτερο drone, το «Vampire», που οι Ρώσοι αποκαλούν «Baba Yaga», από τον σλαβικό μύθο μιας επικίνδυνης γριάς μάγισσας. Η ίδια εταιρεία έχει αναπτύξει και μια σειρά από FPVs, των μικρών εκείνων drones που χρησιμοποιούνται καθημερινά κατά εκατοντάδες.
Ενας χειριστής του «Vampire» μπορεί να εκπαιδευθεί στον χειρισμό του drone σε λιγότερο από μία ώρα
Η Skyfall ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια σε ένα γκαράζ σε κάποια ουκρανική πόλη από τέσσερις μηχανικούς. Αν και στην έκθεση DEFEA, όπου συναντηθήκαμε με τους εκπροσώπους της εταιρείας, ήταν παρών και ένας από τους ιδρυτές, οι συζητήσεις που έγιναν για τις διάφορες δραστηριότητές της ζητήθηκε να γίνουν χωρίς την κοινοποίηση ονομάτων. Ως προς τον ιδρυτή, μου αναφέρθηκε ότι «δεν πρόκειται για δημόσιο πρόσωπο».
Οι τεχνικές λεπτομέρειες έχουν τη σημασία τους, αλλά η λειτουργία της Skyfall αποτελεί από μόνη της μια ακόμη ιστορία για το πώς ο πόλεμος αλλάζει θεμελιωδώς τις κοινωνίες. Οι τέσσερις φίλοι, όλοι μηχανικοί, ξεκίνησαν με σκοπό να προσφέρουν στην πολεμική προσπάθεια της χώρας τους, επισκευάζοντας υφιστάμενα drones.
Ωσπου, έχοντας αποκτήσει κάποια εμπειρία, πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να αναπτύξουν ένα δικό τους μοντέλο, με βασικό στοιχείο το χαμηλό κόστος και τη γρήγορη κατασκευή.
Η ταχύτητα είναι το βασικό στοιχείο σ’ αυτόν τον πόλεμο και αυτό προκύπτει ανάγλυφα από τον τρόπο που κινούνται οι Ουκρανοί. Ενας χειριστής του «Vampire» μπορεί να εκπαιδευθεί στον χειρισμό του drone σε λιγότερο από μία ώρα, αν και –όπως μας επισημαίνεται– μια συνδυαστική, πλήρης αποστολή απαιτεί μεγαλύτερη εκπαίδευση.
Η πλήρης αποστολή περιλαμβάνει και τη δυνατότητα του χειριστή να κινείται μακριά από περιοχές όπου υπάρχουν προϋποθέσεις ηλεκτρονικού πολέμου (EW), άρα εμπλοκής (jamming) και παραπλάνησης (spoofing) ενός drone. Το καθήκον δεν είναι εύκολο καθώς, όπως εξηγεί εκπρόσωπος της Skyfall, η ρωσική τεχνολογία στον ηλεκτρονικό πόλεμο έχει εξελιχθεί πάρα πολύ μέσα στα χρόνια του πολέμου. Οπως μας επισημαίνεται, πρόκειται για έναν αγώνα δρόμου, στον οποίο «απλά δεν μπορείς να μείνεις πίσω».
Οι μηχανικοί της εταιρείας εξηγούν στους φοιτητές –και σε κάποιες περιπτώσεις και σε μαθητές λυκείου– πώς λειτουργούν τα drones και, γενικά, μοιράζονται τις ειδικές γνώσεις τους πάνω στο θέμα.
Ενα ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει από τη συζήτηση είναι ο τρόπος επαφής μιας ιδιωτικής εταιρείας με τις ένοπλες δυνάμεις. Υπάρχει ο δίαυλος μέσω του υπουργείου Αμυνας της Ουκρανίας, ωστόσο οι διοικητές ταγμάτων και μεραρχιών έχουν τη δυνατότητα 24 ώρες το 24ωρο να μιλούν με τα στελέχη της εταιρείας ώστε να αναπληρώνουν πιθανές ανάγκες σε drones, να ζητούν τεχνικές συμβουλές και –εν τέλει– να συμβάλουν με αυτόν τον τρόπο στη διαρκή ανάγκη προσαρμογής στις νέες πραγματικότητες στο πεδίο της μάχης.
Τα drones, πέρα από αποστολές βομβαρδισμού θέσεων ή κορεσμού θέσεων με επιθέσεις αγέλης (swarm), κάνουν και αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας. Για παράδειγμα, όπως μας επισημάνθηκε, μέσω drones μεταφέρεται αίμα προς μετάγγιση στα χειρουργεία που βρίσκονται στο μέτωπο.
Στα πανεπιστήμια
Αυτές οι ιλιγγιώδεις τεχνολογικές εξελίξεις πρέπει να φτάνουν και στον πυρήνα της έρευνας στην Ουκρανία, δηλαδή στα πανεπιστήμια. Σ’ αυτό το πλαίσιο η Skyfall ανέπτυξε ένα πρόγραμμα το οποίο πιστοποιήθηκε από το υπουργείο Παιδείας της Ουκρανίας. Οι μηχανικοί της εταιρείας εξηγούν στους φοιτητές –και σε κάποιες περιπτώσεις και σε μαθητές λυκείου– πώς λειτουργούν τα drones και, γενικά, μοιράζονται τις ειδικές γνώσεις τους πάνω στο θέμα. Τέλος, τα drones μπορεί να χρησιμοποιηθούν, όπως μας εξηγεί ο εκπρόσωπος της εταιρείας, και για την αποναρκοθέτηση περιοχών, οι οποίες αυτή τη στιγμή λόγω των πολεμικών επιχειρήσεων είναι γεμάτες από νάρκες.
