Για τρία σημαντικά προγράμματα των ενόπλων δυνάμεων γνωμοδότησε η αρμόδια επιτροπή εξοπλιστικών προγραμμάτων της Βουλής κατά τη συνεδρίαση της Πέμπτης.
Εκτός από την αναμενόμενη έγκριση εκσυγχρονισμού των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ του πολεμικού ναυτικού, η επιτροπή έδωσε το πράσινο «φως» για την υπογραφή δύο συμβάσεων εν συνεχεία υποστήριξης (FOS).
Η πρώτη αφορά στα ελικόπτερα ΝΗ-90 της αεροπορίας στρατού και η δεύτερη στην αγορά ανταλλακτικών για τα επιθετικά ελικόπτερα Apache από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Βελτιωμένη προσφορά
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ο εκσυγχρονισμός των φρεγατών ΜΕΚΟ «κλείδωσε» στα 290 εκατ. ευρώ, μειωμένος σχεδόν κατά 2/3 σε σχέση με την αρχική προσφορά των 900 εκατομμυρίων.
Στο πρόγραμμα έχουν γίνει αρκετές περικοπές σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό, όπως για παράδειγμα η αντικατάσταση των ψυγείων που είχαν προϋπολογιστεί στα 2,5 εκατ. ευρώ. Διατηρούνται, ωστόσο, αρκετές παρεμβάσεις κυρίως στα ηλεκτρονικά και το σύστημα μάχης, οι οποίες θα βελτιώσουν σημαντικά την ισχύ πυρός των πλοίων και θα επιμηκύνουν την υπηρεσιακή τους ζωή. Ανάμεσα σε αυτές, ξεχωρίζει η τοποθέτηση του αντί-drone «Κένταυρος» που κατασκευάζει η ΕΑΒ, η εγκατάσταση του συστήματος μάχης TACTICOS και το νέο ραντάρ AESA.
Το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού των τεσσάρων φρεγατών θα αναλάβει το ίδιο το πολεμικό ναυτικό, με τις κύριες εργασίες να γίνονται στον Ναύσταθμο της Σαλαμίνας. Οι φρεγάτες ΜΕΚΟ είναι οι πιο σύγχρονες που διαθέτει σήμερα σε υπηρεσία το πολεμικό ναυτικό, μέχρι την παράδοση των FDI, η οποία προγραμματίζεται να ξεκινήσει τον προσεχή Δεκέμβριο και να ολοκληρωθεί το φθινόπωρο του 2026. Εντός του έτους αναμένεται και η υπογραφή της σχετικής σύμβασης για την 4η «Belharra», η οποία θα πρέπει να περάσει από την ολομέλεια της Βουλής καθώς πρόκειται για τροποποίηση της αρχικής σύμβασης.
Υποστήριξη ελικοπτέρων
Αν και η παραγγελία των 20 ελικοπτέρων ΝΗ-90 της αεροπορίας στρατού δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, παρά το γεγονός ότι εκκρεμεί από το 2003, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας προχωρά την υπογραφή σύμβασης εν συνεχεία υποστήριξης (FOS) για τα πολύτιμα ελικόπτερα, τα οποία έχουν αξιοποιηθεί ελάχιστα μετά την παραλαβή τους. Ο λόγος είναι ότι δεν διαθέτουν σύμβαση υποστήριξης με αποτέλεσμα να καθηλώνονται μόλις συμπληρώσουν το ελάχιστο όριο των ωρών πτήσης.
Μετά από αρκετές «περιπέτειες» στο Ελεγκτικό Συνέδριο, η FOS των ΝΗ-90 ύψους 50 εκατ. ευρώ μπορεί πλέον να συμβασιοποιηθεί, δίνοντας «ανάσα» στην αεροπορία στρατού αλλά και τη διοίκηση ειδικών επιχειρήσεων. Συνολικά 18 ελικόπτερα έχουν παραληφθεί μέχρι σήμερα, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, τα δύο τελευταία αναμένεται να αποδοθούν εντός του καλοκαιριού. Μαζί με τα αμερικανικά Blackhawk, θα αναλάβουν το μεταφορικό έργο του στρατού αλλά και αποστολές με τμήματα της ΔΕΠ.
Ανταλλακτικά για Apache
Θετικές είναι οι εξελίξεις και για τα επιθετικά ελικόπτερα Apache, καθώς η επιτροπή της Βουλής γνωμοδότησε θετικά για την προμήθεια ανταλλακτικών από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Όπως είχε αποκαλύψει η «Κ», η πρόσφατη επίσκεψη του αρχηγού ΓΕΕΘΑ στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ουσιαστικά «κλείδωσε» το deal μεταξύ των δύο πλευρών και η ροή των πολύτιμων ανταλλακτικών αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι λόγω των εξαιρετικών διμερών σχέσεων και των επαφών σε επίπεδο στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας, η Ελλάδα πέτυχε σημαντική μείωση του κόστους προμήθειας ανταλλακτικών από 75 σε 50 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς να περιοριστεί ο αριθμός των εξαρτημάτων και των υλικών.
Είχε προηγηθεί, το 2022, η αποστολή μιας πρώτης – μικρής – παρτίδας ανταλλακτικών για τα Apache AH-64A, έναντι 5 εκατ. ευρώ. Η κίνηση αυτή έδωσε «ανάσα» ζωής στα ελληνικά επιθετικά ελικόπτερα, που πλησιάζουν τα 30 έτη υπηρεσίας, καθώς η κατασκευάστρια εταιρεία έχει σταματήσει να τα υποστηρίζει από το 2011 και η εξεύρεση ανταλλακτικών στην αγορά αποτελεί εξαιρετικά δύσκολη άσκηση.