Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έκανε πράξη την προεκλογική του υπόσχεση να δημοσιοποιήσει τα μυστικά αρχεία για τη δολοφονία του Τζον Κένεντι το 1963, μια υπόθεση που συνεχίζει να διχάζει την Αμερική και να εμπνέει θεωρίες συνομωσίας 60 χρόνια μετά.
Περίπου 80.000 αποχαρακτηρισμένα έγγραφα άρχισαν από την Τρίτη να εμφανίζονται στον ιστότοπο των Εθνικών Αρχείων των ΗΠΑ, μια διαδικασία που αναμένεται να πάρει καιρό καθώς οι δικηγόροι του υπουργείου Άμυνας αναζητούν και ελέγχουν το υλικό.
Τα ψηφιοποιημένα έγγραφα προσφέρουν μια σπάνια ματιά στο κλίμα φόβου που επικρατούσε εκείνη την εποχή μετά την πυραυλική κρίση της Κούβας που λίγο έλειψε να οδηγήσει σε πυρηνικό πόλεμο με τη Σοβιετική Ένωση.
Ιστορικοί σχολίασαν ότι τα νέα έγγραφα είναι απίθανο να προσφέρουν νέα στοιχεία για τη δολοφονία του λαοφιλούς Κένεντι. Παρόλα αυτά, οι αποκαλύψεις είναι πιθανό να απασχολήσουν τους ανθρώπους που συναρπάζονται από ένα δραματικό κεφάλαιο της ιστορίας.
Δημοσκοπήσεις δείχνουν εξάλλου ότι πολλοί Αμερικανοί συνεχίζουν να πιστεύουν ότι η δολοφονία του Κένεντι ήταν αποτέλεσμα συνωμοσίας.


Υπάλληλοι του υπουργείου Δικαιοσύνης χτένισαν τα ομοσπονδιακά αρχεία για να εντοπίσουν τα επίμαχα έγγραφα (Reuters)
Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ
Πολλά από τα έγγραφα, αναφέρει το Reuters, αφορούν τις προσπάθειες των ερευνητών να μάθουν περισσότερα για τον Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ, τον πεζοναύτη και αυτοαποκαλούμενο μαρξιστή που πυροβόλησε τον Κένεντι την ώρα που η αυτοκινητοπομπή του περνούσε από την πλατεία Ντίλι του Ντάλας στις 22 Νοεμβρίου 1963.
Τα έγγραφα περιγράφουν τις προσπάθειες να ιχνηλατηθούν οι κινήσεις του Όσβαλντ μετά το ταξίδι του στην ΕΣΣΔ και τους μήνες που προηγήθηκαν της δολοφονίας. Αναφέρονται επίσης στον γάμο του Όσβαλντ με την Μαρίνα Όσβαλντ, μια γυναίκα από τη Σοβιετική Ένωση.
Ωστόσο ένας πρώτος έλεγχος των εγγράφων δεν αποκαλύπτει παρεκκλίσεις από το επίσημο αφήγημα.


Ο Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ ποζάρει με όπλο και κομμουνιστικά κείμενα έξω από το σπίτι του στο Ντάλας το 1963
Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, ανιψιός του Τζον Κένεντι και νυν υπουργός Υγείας, έχει δηλώσει πεπεισμένος ότι η CIA είχε ανάμειξη στη δολοφονία του θείου του.
Ο Τραμπ έδωσε την προεκλογική υπόσχεση για δημοσίευση των εγγράφων λίγο αφότου εξασφάλισε τη στήριξη του Ρόμπερτ Κένεντι για την υποψηφιότητά του στις εκλογές.
Ο Κένεντι δεν απάντησε στις ερωτήσεις του Reuters την Τρίτη.
O Φρέντρικ Λόγκβαλ, ιστορικός του Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου για τον Κένεντι «JFK: Coming of Age in the American Century 1917-56», δήλωσε ότι ο αποχαρακτηρισμός των εγγράφων είναι σημαντικός για τους ιστορικούς, είναι όμως απίθανο να προσφέρει σημαντικά νέα στοιχεία.
«Είναι χρήσιμο να βγουν όλα τα έγγραφα [..] Δεν περιμένω όμως κάποια δραματική αποκάλυψη που αλλάζει θεμελιωδώς όσα γνωρίζουμε για το συμβάν» είπε.


Ένα λευκό «Χ» δείχνει το σημείο όπου πυροβολήθηκε ο Κένεντι στο Ντίλι Πλάζα του Ντάλας (Reuters)
Ο Κένεντι και ο Κάστρο
Το υλικό που αναρτήθηκε στα Εθνικά Αρχεία περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων έγγραφα του υπουργείου Άμυνας που καλύπτουν τις ψυχροπολεμικές εξελίξεις της δεκαετίας του 1960 και την αμερικανική ανάμειξη στη Λατινική Αμερική, όταν η Ουάσιγκτον προσπαθούσε να διακόψει τη στήριξη που προσέφερε ο Φιντέλ Κάστρο σε κομμουνιστικές δυνάμεις άλλων χωρών.
Τα έγγραφα υπονοούν ότι ο Κάστρο δεν θα έφτανε στο σημείο να προκαλέσει πόλεμο με τις ΗΠΑ ή να κλιμακώσει την κατάσταση στο σημείο «που θα απειλούσε άμεσα και ευθέως το καθεστώς Κάστρο».
«Δείχνει ποιο πιθανό ότι ο Κάστρο θα μπορούσε να εντείνει τη στήριξή του σε ανατρεπτικές δυνάμεις εντός της Λατινικής Αμερικής» γράφει ένα έγγραφο.
Ένα άλλο έγγραφο του Ιανουαρίου του 1962 περιγράφει λεπτομέρειες για την άκρως απόρρητη «Επιχείρηση Μαγκούστα», ένα πρόγραμμα μυστικών επιχειρήσεων και δολιοφθοράς εις βάρος της Κούβας, το οποίο είχε εγκρίνει ο Κένεντι το 1961 με στόχο την ανατροπή του Κάστρο.
Η Άλις Τζορτζ, ιστορικός και συγγραφέας του βιβλίου The Assassination of John F. Kennedy, δήλωσε ότι το πέπλο μυστικότητας γύρω τα επίμαχα έγγραφα εντείνει την αίσθηση ότι «πρέπει να υπάρχουν σημαντικά πειστήρια κρυμμένα σε αυτά τα έγγραφα».
«Αμφιβάλλω όμως ότι θα υπάρξουν μεγάλες αποκαλύψεις» πρόσθεσε. «Είναι πολύ πιο δύσκολο να βρεις την αλήθεια όταν οι περισσότεροι εμπλεκόμενοι είναι πλέον νεκροί».
Εκτός από τα έγγραφα για τον Κένεντι, ο Τραμπ έχει επίσης υποσχεθεί να αποχαρακτηρίσει το απόρρητο υλικό για τις δολοφονίες του ηγέτη των πολιτικών δικαιωμάτων Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και του γερουσιαστή Ρόμπερτ Κένεντι, οι οποίοι σκοτώθηκαν το 1968.