Χρειάζονται κατάλληλα κριτήρια ώστε οι δαπάνες της ΕΕ για την άμυνα να κατευθυνθούν προς ευρωπαϊκά παραγόμενο αμυντικό εξοπλισμό, δηλώνει ο Φιλίπ Ερερά, πρώην πρεσβευτής της Γαλλίας στο ΝΑΤΟ, ο οποίος συμμετείχε στη σύνταξη της έκθεσης «Μια νέα διατλαντική συμφωνία: η υπόθεση για την οικοδόμηση ενός ισχυρού ευρωπαϊκού πυλώνα», που εκπονήθηκε υπό το Belfer Centre του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.
«Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να δαπανήσουν περισσότερα για την άμυνα και να δαπανήσουν ευρωπαϊκά»
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος για τη διεθνή ανάπτυξη και τις κυβερνητικές σχέσεις της γαλλικής πολυεθνικής εταιρείας αεροδιαστημικής, άμυνας και ασφάλειας Safran επισημαίνει επίσης ότι είναι ενθαρρυντικό ότι Ελλάδα και Γαλλία εμβαθύνουν περαιτέρω τη συνεργασία τους στην άμυνα.
Η Ευρώπη βασίζεται στις αμυντικές ικανότητες των ΗΠΑ, όπως σε στρατηγικούς enablers. Ανησυχείτε δεδομένων των πολιτικών του Τραμπ;
Η Γαλλία ακολουθεί σταθερά μια πολιτική βασιζόμενη στις δικές της ικανότητες, έχει επίσης υποστηρίξει ότι η Ευρώπη και οι ευρωπαίοι εταίροι και σύμμαχοί της θα πρέπει να αναπτύσσουν όλο και περισσότερο τις δικές τους ικανότητες, ώστε να είναι ισχυρότεροι εταίροι των ΗΠΑ όταν ενεργούμε μαζί και επίσης να μπορούμε να ενεργούμε μόνοι μας όταν πρέπει.
Στην πραγματικότητα ανταποκρίνεται στην πολιτική, που ακολουθούν οι ΗΠΑ πολλά χρόνια, σχετικά με την απαραίτητη αύξηση των ευρωπαϊκών ικανοτήτων. Δεν θα μπορέσουμε να αντικαταστήσουμε τις ικανότητες των ΗΠΑ από τη μια μέρα στην άλλη, ιδίως όσον αφορά τους στρατηγικούς enablers, αλλά είναι επιτακτική ανάγκη να επιταχυνθεί ο ρυθμός με τον οποίο το κάνουμε και αυξάνεται ο αριθμός ευρωπαϊκών χωρών που συμμερίζονται αυτήν την άποψη.
Ο πρόεδρος Τραμπ τοποθετεί τα αμερικανικά συμφέροντα πρώτα και δεν συμμερίζεται την ίδια άποψη για την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ με τους προκατόχους του. Αυτό είναι κάτι στο οποίο πρέπει να προσαρμοστούμε.
Ο Φιλίπ Ερερά
Αρκεί το ReArm Europe ή χρειαζόμαστε περισσότερα εργαλεία για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, καθώς ορισμένες χώρες δεν ενδιαφέρονται για το SAFE και άλλες βλέπουν ότι με την ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής θα αυξηθεί το χρέος τους;
Το SAFE είναι ένα ευπρόσδεκτο βήμα προς τα εμπρός, αλλά ενδιαφέρει ιδιαίτερα το υποσύνολο των χωρών που αποφάσισαν να δαπανήσουν περισσότερα για την άμυνα, που χρειάζονται ή επιθυμούν να δανειστούν για να το κάνουν και μπορούν να δανειστούν με καλύτερα επιτόκια μέσω της Κομισιόν. Αρα δεν μπορεί να είναι η μόνη απάντηση στην τρέχουσα κατάσταση.
Το ReArm περιλαμβάνει επίσης τη δυνατότητα ενίσχυσης των παραγωγικών ικανοτήτων, των κοινών προμηθειών, κάτι που είναι θετικό. Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει οπωσδήποτε να δαπανήσουν περισσότερα και να δαπανήσουν ευρωπαϊκά.
Η ύπαρξη κατάλληλων κριτηρίων για την ευρωπαϊκή προτίμηση και επιλεξιμότητα είναι σημαντική, ιδίως όσον αφορά το συνολικό περιεχόμενο του εξοπλισμού και την επονομαζόμενη «αρχή σχεδιασμού», τη δυνατότητα, δηλαδή, να χρησιμοποιεί κανείς τον εξοπλισμό που αγοράζει όπως κρίνει κατάλληλο.
Τι πιστεύετε για τη συμμετοχή τρίτων χωρών; Η Ελλάδα ανησυχεί για πιθανή συμμετοχή της Τουρκίας.
Ο πρώτος στόχος είναι να αυξηθούν οι αγορές όπλων που παράγουν οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες, επειδή είναι ο μόνος τρόπος για να ενισχύσετε την αμυντική βιομηχανική βάση. Διαφορετικά, θα παραμείνετε σε κατάσταση εξάρτησης από χώρες που θα δέχονταν να εξάγουν ή όχι σε εσάς και, αφού έχετε τον εξοπλισμό, εξαρτάστε από αυτές για τον τρόπο χρήσης του. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν ήθελε να παράσχει στην Ουκρανία τη δυνατότητα μεγάλης εμβέλειας χτυπημάτων.
Η Γαλλία το έκανε επειδή έχει, από κοινού με το Ηνωμένο Βασίλειο, την «αρχή σχεδιασμού» του πυραύλου Scalp/Storm Shadow. Οι χώρες που διαθέτουν μόνο αμερικανικό εξοπλισμό δεν μπορούσαν να το παρέχουν στην Ουκρανία. Δεύτερον, μέρος της αποτρεπτικής σας ικανότητας βασίζεται όχι μόνο στο απόθεμα αλλά στην ικανότητά σας να αντέχετε μια μακροπρόθεσμη σύγκρουση, η οποία βασίζεται άμεσα στην αμυντική βιομηχανική βάση που έχετε αναπτύξει.
Η πραγματική υλοποίηση είναι πιο δύσκολη. Υπάρχουν χώρες που δεν είναι στην ΕΕ αλλά μοιράζονται τα συμφέροντά μας λόγω γεωγραφίας, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Νορβηγία, που διαθέτουν επίσης αμυντική βιομηχανία που μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της κοινής αμυντικής βιομηχανικής μας βάσης.
Από την άλλη πλευρά, αν βάζετε τρίτες χώρες στην ίδια βάση με τα κράτη – μέλη της ΕΕ, τότε θολώνετε ουσιαστικά τις γραμμές και είναι δύσκολο να υποστηρίξετε στον φορολογούμενο της ΕΕ ότι πρέπει να συμβάλει στη δημιουργία της αμυντικής βιομηχανίας χωρών που επέλεξαν να μην είναι στην ΕΕ. Το θέμα λοιπόν είναι πώς ορίζεις τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Ποιος είναι «Ευρωπαίος» στην «ευρωπαϊκή προτίμηση».
Υποθέτω ότι αυτό σημαίνει ότι είναι δύσκολο για την Τουρκία.
Δεν απευθύνεται στην Τουρκία. Υπάρχει συναίνεση ότι οι προϋποθέσεις για τα κριτήρια επιλεξιμότητας για τις βιομηχανικές οντότητες πρέπει να είναι οι ίδιες με αυτές του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αμυνας. Υπάρχουν επίσης προϋποθέσεις επιλεξιμότητας για το ίδιο το προϊόν. Εκεί υπάρχει ακόμη συζήτηση σχετικά με το SAFE και το EDIP.
Η Γαλλία πιστεύει ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα ελάχιστο ποσοστό περιεχομένου της ΕΕ, η θέση της γαλλικής βιομηχανίας όπως αποφασίστηκε το περασμένο καλοκαίρι είναι 80%, και να υπάρχει ευρωπαϊκή «αρχή σχεδιασμού» ως ένα από τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Στην τρέχουσα κατάσταση των διαπραγματεύσεων πιστεύουμε ότι θα ήταν καλός συμβιβασμός εάν διαθέτουμε κριτήρια επιλεξιμότητας που να προτείνουν σαφώς μια «αρχή σχεδιασμού» και ένα κατώτατο όριο 65% όσον αφορά το περιεχόμενο με τη δυνατότητα και τους πόρους να αυξηθεί.
Πώς θα διασφαλιστεί ότι θα ενισχυθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία συνολικά αντί κάθε χώρα να ενισχύει τη δική της βιομηχανία;
Οι περισσότεροι μεγάλοι όμιλοι ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας έχουν ήδη σημαντικές συνεργασίες με ομίλους σε άλλες χώρες της ΕΕ. Πολλοί όμιλοι είναι ήδη πολυεθνικοί στην Ευρώπη και αυτό μπορεί και πρέπει να αναπτυχθεί περεταίρω μεταξύ χωρών που διαθέτουν ήδη ισχυρή αμυντική βιομηχανία, όπως η Γαλλία, η Πολωνία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Σουηδία κ.λπ. Υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός εταιρειών που αναζητούν συνεργασίες στην Ευρώπη εκτός της χώρας «καταγωγής» τους.
Η εφοδιαστική αλυσίδα, όσον αφορά τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, βοηθά επίσης στη δομή μιας ευρύτερης αμυντικής βιομηχανίας και οι αλυσίδες εφοδιασμού μιας αμυντικής εταιρείας απλώνονται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Υπάρχουν επίσης μικρότερες χώρες, με ορισμένες εξαιρετικά εξελιγμένες εξειδικευμένες ικανότητες, όπως οι χώρες της Βαλτικής, οι οποίες είναι φυσικοί εταίροι. Ορισμένες από αυτές τις χώρες είναι ισχυρές στην τεχνητή νοημοσύνη στην άμυνα. Επίσης η Ελλάδα έχει να παίξει σημαντικό ρόλο.
Η Ελλάδα υπέγραψε συμφωνία για την αγορά πυραύλων Exocet γαλλικής κατασκευής.
Είναι πολύ ενθαρρυντικό ότι η Γαλλία και η Ελλάδα, που έχουν ήδη μια πολύ στενή αμυντική συνεργασία, μπορούν να την εμβαθύνουν ακόμη περισσότερο.
