Η πολιτική αλλαγή περιγράφει τη μεταβολή πολιτικών θεσμών, δομών ή εξουσίας σε μια κοινωνία, επηρεάζοντας τη διακυβέρνηση και την κοινωνική οργάνωση. Τα «θέλω» των πολιτών αποτελούν βασικό κινητήριο μοχλό αυτής της αλλαγής, καθώς εκφράζουν τις ανάγκες, τις αξίες και τις προσδοκίες τους.
Οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο επιθυμούν την πολιτική αλλαγή, αλλά…
Οι πολίτες, στην πλειοψηφία τους, ζητούν δικαιοσύνη, ισότητα, οικονομική σταθερότητα, ελευθερία λόγου και συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων. Μέσω εκλογών, διαμαρτυριών ή κοινωνικών κινημάτων, διεκδικούν μεταρρυθμίσεις ή ανατροπή καθεστώτων που δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις τους.
Η πολιτική αλλαγή, όταν αντανακλά τα «θέλω» των πολιτών, ενισχύει τη δημοκρατία και προάγει την κοινωνική συνοχή, ενώ η αποτυχία της μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση και αναταραχές.
Δυσαρέσκεια στους πολίτες
Η έρευνα του Pew Research Center που διεξήχθη σε 25 χώρες δείχνει πως η πλειοψηφία των ερωτηθέντων αναδεικνύει ότι το πολιτικό σύστημα χρειάζεται είτε σημαντικές αλλαγές είτε πλήρη μεταρρύθμιση. Ωστόσο, πολλοί από αυτούς δεν είναι βέβαιοι ότι μπορεί κάτι τέτοιο να συμβεί.
Εντοπίζει δυσαρέσκεια στους πολίτες και τη συνδέει, εν μέρει, με την απογοήτευση από τους πολιτικούς ηγέτες. Περίπου τέσσερις στους δέκα λένε ότι λίγοι και τους «χρεώνουν» πως δεν είναι ειλικρινής, ηθικοί, καταρτισμένοι, δεν κατανοούν τις ανάγκες των απλών ανθρώπων…
Τάσεις απέναντι στην πολιτική αλλαγή
Σε 12 από τις 25 χώρες, περίπου το 40% των ενηλίκων εκφράζουν έντονη επιθυμία για αλλαγή αλλά επικρατεί σκεπτικισμός ότι το πολιτικό σύστημα στη χώρα τους μπορεί να αλλάξει.
Το 68% των Ελλήνων επιθυμεί πλήρη μεταρρύθμιση ή σημαντικές αλλαγές αλλά δεν είναι βέβαιο ότι είναι δυνατόν να συμβεί αυτό. Το 15% επιθυμεί την αλλαγή και πιστεύει ότι είναι εφικτή. Μόλις το 17% λέει ότι το πολιτικό σύστημα χρειάζεται μικρές αλλαγές ή δεν χρειάζεται καθόλου αλλαγές.
Οι άνθρωποι που επιθυμούν την αλλαγή αλλά δεν έχουν εμπιστοσύνη ότι μπορεί να γίνει είναι συχνά αρνητικοί για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα τους. Είναι σχεδόν απίθανο να συνδέουν θετικά τους εκλεγμένους αξιωματούχους, να αισθάνονται ικανοποιημένοι με τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία τους ή να περιγράφουν την οικονομική κατάσταση του έθνους τους ως καλή.
Αντίθετα, υπάρχουν επτά έθνη όπου περίπου τέσσερις στους δέκα ενήλικες ή περισσότεροι πιστεύουν ότι το πολιτικό τους σύστημα χρειάζεται μόνο μικρές ή καθόλου αλλαγές. Μεταξύ αυτών βρίσκονται οι πολίτες στις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία.
Η λίστα με τους 5 χαρακτηριστικά των εκλεγμένων
Στους ερωτηθέντες δόθηκε μια λίστα με πέντε θετικά χαρακτηριστικά και τους ζητήθηκε να απαντήσουν αν αυτά περιγράφουν τους εκλεγμένους αξιωματούχους της χώρας τους.
Οι πολιτικοί ηγέτες λαμβάνουν, στην καλύτερη περίπτωση, ανάμεικτες αξιολογήσεις για αυτά τα χαρακτηριστικά και σε ορισμένες περιπτώσεις λαμβάνουν σαφώς αρνητικές βαθμολογίες.
Στις 25 χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, το 47% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι λίγοι ή κανένας από τους εκλεγμένους αξιωματούχους τους είναι: ειλικρινείς. Tο 36% πιστεύει ότι μερικοί είναι και μόνο το 14% πιστεύει ότι όλοι ή οι περισσότεροι μπορούν να περιγραφούν με αυτόν τον τρόπο.
Ένα 46% δηλώνει ότι λίγοι ή κανένας δεν καταλαβαίνει τις ανάγκες των απλών ανθρώπων. Και περίπου τέσσερις στους δέκα πιστεύουν ότι λίγοι ή κανένας δεν είναι επικεντρωμένος στα σημαντικότερα προβλήματα της χώρας του, δεν έχει ηθική ή δεν έχει τα κατάλληλα προσόντα για τη θέση του.
Σε Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Τουρκία και ΗΠΑ οι πολίτες τείνουν να ξεχωρίζουν για τις αρνητικές εκτιμήσεις τους για τους πολιτικούς, όπως και οι κάτοικοι των χωρών της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής που συμμετείχαν στην έρευνα. Αντίθετα, οι άνθρωποι στον Καναδά, την Ινδία, την Ιαπωνία, τις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία είναι γενικά λιγότερο επικριτικοί για τους εκλεγμένους ηγέτες τους.
Τα ευρήματα αυτά συνάδουν με προηγούμενες διεθνείς έρευνες του Pew Research Center.
