Ένα μεταπολεμικό σχέδιο για τη Γάζα που κυκλοφορεί εντός της κυβέρνησης Τραμπ, με πρότυπο την υπόσχεση του προέδρου να «καταλάβει» την περιοχή: θα την μετατρέψει σε ένα αμερικάνικο προτεκτοράτο για τουλάχιστον 10 χρόνια και θα την μεταμορφώσει σε ένα λαμπερό τουριστικό θέρετρο και κέντρο υψηλής τεχνολογίας.
Το 38σέλιδο ενημερωτικό δελτίο που είδε η Washington Post περιγράφει τη δυνατότητα μετεγκατάστασης του πληθυσμού της Γάζας, ο οποίος ξεπερνά τα δύο εκατομμύρια άτομα, είτε μέσω εθελοντικής μεταφοράς σε άλλες χώρες είτε σε περιορισμένες «ασφαλείς ζώνες» εντός του θύλακα.
Η πρόταση αυτή φέρει τον τίτλο Καταπίστευμα για την Ανασυγκρότηση, την Οικονομική Επιτάχυνση και τον Μετασχηματισμό της Γάζας (Gaza Reconstitution, Economic Acceleration and Transformation Trust , ή GREAT Trust και αποτελεί συνέχεια της εμπλοκής ορισμένων Ισραηλινών που είχαν εργαστεί στο αμφιλεγόμενο Gaza Humanitarian Foundation (GHF), το οποίο υποστηρίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το οικονομικό μοντέλο και η χρηματοδότηση
Η ομάδα που ανέλαβε τον οικονομικό σχεδιασμό είχε προηγουμένως συνεργαστεί με το Boston Consulting Group, μια αμερικανική εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών σε θέματα διαχείρισης.
Οι συντάκτες του σχεδίου διατείνονται ότι το GREAT Trust συνδυάζει τη φιλοδοξία με πρακτική βιωσιμότητα.
Το σχέδιο δεν βασίζεται σε κρατικά κεφάλαια, όπως συνέβαινε με το GHF, αλλά σε επενδύσεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, με έμφαση σε μεγάλα έργα, από εργοστάσια ηλεκτρικών οχημάτων και κέντρα δεδομένων έως παραθαλάσσια θέρετρα και πολυώροφα διαμερίσματα.
Οι αναλυτές του σχεδίου προβλέπουν τετραπλασιασμό της επένδυσης των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα σε δέκα χρόνια, με συνεχόμενες «αυτοπαραγόμενες» ροές εσόδων.
Το ενημερωτικό δελτίο τονίζει ότι η Γάζα μπορεί να μετατραπεί σε οικονομικό κέντρο διεθνούς εμβέλειας, χωρίς να απαιτείται άμεση χρηματοδότηση από την αμερικανική κυβέρνηση, προσφέροντας παράλληλα σημαντικά κέρδη στους επενδυτές.
Washington Post: The Gaza postwar plan, consisting of 38 pages, is designed to realize Trump’s vision of a Middle East Riviera on the sector’s coastline. pic.twitter.com/XIX2plMcCA
— mahmoud khalil (@zorba222) August 31, 2025
Ανταγωνιστικά σχέδια για τη Γάζα
Οι προτάσεις για τη μεταπολεμική διαχείριση της Γάζας έχουν πολλαπλασιαστεί από την έναρξη των εχθροπραξιών στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Η ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση κατέστρεψε μεγάλο μέρος της περιοχής, με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι να εκτοπιστούν και πάνω από 60.000 Παλαιστίνιοι να χάσουν τη ζωή τους, ενώ περίπου μισό εκατομμύριο αντιμετωπίζουν σοβαρή πείνα και έλλειψη βασικών αγαθών.
Στο πλαίσιο αυτό, think tanks, κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισμοί και ακαδημαϊκοί προτείνουν διάφορες λύσεις για την αποκατάσταση και διακυβέρνηση της περιοχής.
Στις αρχές του πολέμου, Ισραηλινοί στρατιωτικοί και πολιτικοί είχαν προτείνει τη δημιουργία ζωνών χωρίς τη Χαμάς, όπου οι Παλαιστίνιοι θα λάβουν ανθρωπιστική βοήθεια και θα ξεκινούσαν σταδιακά να αυτοδιοικούνται.
Τον Ιανουάριο, ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Αντονι Μπλίνκεν, παρουσίασε το μεταπολεμικό σχέδιο της κυβέρνησης Μπάιντεν για τη Γάζα, το οποίο προέβλεπε προσωρινή διοίκηση υπό την εποπτεία του ΟΗΕ και σταδιακή μεταβίβαση εξουσιών σε μια αναμορφωμένη Παλαιστινιακή Αρχή.
Παράλληλα, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Παλαιστινιακή Αρχή κατέθεσαν δικά τους σχέδια, με έμφαση στη συγκρότηση τεχνοκρατικών κυβερνήσεων και την ασφάλεια μέσω εκπαιδευμένων δυνάμεων.
Φωτογραφία από drone που απεικονίζει διαδηλωτές στο Τελ Αβίβ, οι οποίοι απαιτούν την απελευθέρωση όλων των ομήρων και το τέλος του πολέμου στη Γάζα, στην «Πλατεία των Ομήρων» στο Τελ Αβίβ, Ισραήλ, 30 Αυγούστου 2025.
Η ασαφής θέση του Ισραήλ
Ωστόσο, τόσο το Ισραήλ όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν απορρίψει την αραβική πρόταση, διατηρώντας ασαφείς θέσεις για το μελλοντικό καθεστώς της Γάζας.
Από την άλλη, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου δεν έχει ποτέ παρουσιάσει μια σαφή εικόνα για το μέλλον της Γάζας, πέρα από το ότι η Χαμάς πρέπει να αφοπλιστεί και όλοι οι όμηροι να επιστραφούν.
Έχει δηλώσει ότι το Ισραήλ πρέπει να διατηρήσει τον έλεγχο της ασφάλειας του θύλακα και έχει απορρίψει οποιαδήποτε μελλοντική διακυβέρνηση από την Παλαιστινιακή Αρχή με έδρα τη Δυτική Όχθη, καθώς και την προοπτική της παλαιστινιακής κρατικής υπόστασης.
Το Ισραήλ, το οποίο δηλώνει ότι οι δυνάμεις του ελέγχουν πλέον το 75% του θύλακα, έχει εγκρίνει μια νέα επίθεση για να καταλάβει το υπόλοιπο.
Τα ακροδεξιά μέλη της κυβέρνησης συνασπισμού του Νετανιάχου έχουν υποστηρίξει τη μόνιμη ισραηλινή κατοχή.
Ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμοτρίχ, ο οποίος έχει ζητήσει την προσάρτηση και την ισραηλινή επανεγκατάσταση της Γάζας, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη ότι «το Ισραήλ πρέπει να διατηρήσει τον πλήρη έλεγχο ολόκληρης της Λωρίδας, για πάντα. Θα προσαρτήσουμε μια ζώνη ασφαλείας και θα ανοίξουμε τις πύλες της Γάζας για εθελοντική μετανάστευση».
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Νετανιάχου δήλωσε ότι σκοπεύει να καταλάβει τη Γάζα χωρίς τη Χαμάς, αλλά «δεν θέλουμε να την κρατήσουμε».
Μεταφορά του πληθυσμού και αναζήτηση τρίτων χωρών
Η απομάκρυνση των Παλαιστινίων από τη Γάζα — μέσω πειθούς, αποζημίωσης ή βίας — αποτελεί θέμα συζήτησης στην ισραηλινή πολιτική από τότε που η Γάζα αποσπάστηκε από τον αιγυπτιακό έλεγχο και καταλήφθηκε από το Ισραήλ στον πόλεμο του 1967.
Ο Νετανιάχου δήλωσε ότι το Ισραήλ «συζητά με διάφορες χώρες» για την υποδοχή των κατοίκων της Γάζας που θα μεταφερθούν.
Η Λιβύη, η Αιθιοπία, το Νότιο Σουδάν, η Ινδονησία και η Σομαλιλάνδη έχουν αναφερθεί ως πιθανές επιλογές. Όλες εκτός από την Ινδονησία — η οποία είχε προηγουμένως δηλώσει ότι θα δεχόταν προσωρινά μερικές χιλιάδες Παλαιστινίους που αναζητούν εργασία ή ιατρική περίθαλψη — βρίσκονται στην Αφρική και βρίσκονται εν μέσω των δικών τους συγκρούσεων και της στέρησης των δικαιωμάτων των πολιτών.
Το όραμα του Τραμπ: «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής»
Κατά την προεκλογική του εκστρατεία το 2024 και στη συνέχεια ως πρόεδρος, ο Τραμπ παρουσίασε το όραμά του για τη Γάζα. Στόχος του είναι να μεταμορφώσει την περιοχή σε έναν πολυδιάστατο οικονομικό και τουριστικό κόμβο.
«Είδα μια φωτογραφία της Γάζας, μοιάζει με τεράστιο εργοτάξιο κατεδάφισης», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους ενώ υπογράφει μια σειρά εκτελεστικών διαταγμάτων στο Οβάλ Γραφείο δύο ημέρες μετά την ορκωμοσία του. «Πρέπει να ξαναχτιστεί με διαφορετικό τρόπο».
Η Γάζα, είπε, ήταν «μια εκπληκτική τοποθεσία… πάνω στη θάλασσα, με το καλύτερο κλίμα. Όλα είναι καλά. Μπορούν να γίνουν πολλά όμορφα πράγματα με αυτό».
Δύο εβδομάδες αργότερα, σε συνέντευξη τύπου με τον Νετανιάχου, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αναλάβουν τη Λωρίδα της Γάζας, περιγράφοντας μια «μακροπρόθεσμη θέση ιδιοκτησίας».
Η πρόταση αυτή προβλέπει την προσωρινή μεταφορά των κατοίκων και τη σταδιακή μεταμόρφωση του θύλακα σε οικονομικό και τουριστικό κέντρο.
Η ομάδα Ισραηλινών επιχειρηματιών Michael Eisenberg&Liran Tancman ανέλαβε να υλοποιήσει τη φιλοσοφία του Τραμπ. Συνεργάστηκαν με διεθνείς οικονομικούς και ανθρωπιστικούς εμπειρογνώμονες, επενδυτές και Παλαιστινίους για τον σχεδιασμό των υποδομών.
Η Γάζα ήταν μια εκπληκτική τοποθεσία… πάνω στη θάλασσα, με το καλύτερο κλίμα. Όλα είναι καλά. Μπορούν να γίνουν πολλά όμορφα πράγματα με αυτό
Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ φεύγει, μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, δίπλα στον Υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και τον Υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, στο Λευκό Οίκο στην Ουάσινγκτον, στις 26 Αυγούστου 2025. REUTERS/Jonathan Ernst
Το GREAT Trust προβλέπει:
- Μεταβίβαση διοικητικών αρμοδιοτήτων στη Γάζα από το Ισραήλ σε διμερή συμφωνία με τις ΗΠΑ.
- Υπερισχύοντα δικαιώματα ασφαλείας για το Ισραήλ κατά το πρώτο έτος, με σταδιακή ανάθεση σε τοπική αστυνομία.
- Κατασκευή μεγα-έργων, όπως περιφερειακή οδός («MBS Highway»), νέα οδός βορρά-νότου, λιμάνι και αεροδρόμιο με χερσαίες συνδέσεις στην Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ.
- Εγκατάσταση εργοστασίου αφαλάτωσης και ηλιακής ενέργειας στη Σινά για νερό και ηλεκτρικό ρεύμα.
- Δημιουργία βιομηχανικής ζώνης με ηλεκτρικά οχήματα και κέντρα δεδομένων.
- Ανάπτυξη παραθαλάσσιων θερέτρων τύπου «Gaza Trump Riviera».
- Κατασκευή πολυκατοικιών έως 20 ορόφων, έξυπνων πόλεων με σχολεία, νοσοκομεία, κλινικές, πάρκα και γήπεδα γκολφ.
- Οι Παλαιστίνιοι κάτοικοι που θα επιστρέψουν θα λάβουν νέα διαμερίσματα 1.800 τετραγωνικών ποδιών, αξίας περίπου 75.000 δολαρίων.
Αρνούμαι να με αναγκάσουν να πάω σε άλλη χώρα, μουσουλμανική ή μη. Αυτή είναι η πατρίδα μου
Εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι νέοι επιβαίνουν σε όχημα φορτωμένο με τα υπάρχοντά τους, καθώς φεύγουν από τη μια περιοχή στην άλλη εντός της πόλης της Γάζας, εν μέσω ισραηλινής στρατιωτικής επιχείρησης, στην πόλη της Γάζας, στις 28 Αυγούστου 2025. REUTERS/Dawoud Abu Alkas
Νομικά και ανθρωπιστικά ζητήματα
Ο Αντίλ Χακ, καθηγητής στο Rutgers και ειδικός στο δίκαιο ένοπλων συγκρούσεων, τονίζει ότι οποιοδήποτε σχέδιο που εμποδίζει την επιστροφή των Παλαιστινίων ή δεν εξασφαλίζει βασικά αγαθά, όπως τροφή, στέγη και ιατρική φροντίδα, θα είναι παράνομο.
Ο Αμπού Μοχάμεντ, ένας 55χρονος πατέρας που μίλησε μέσω WhatsApp από τη Γάζα το Σάββατο, δήλωσε ότι παρά την καταστροφική κατάσταση, δεν θα φύγει ποτέ.
«Τώρα μένω σε ένα μερικώς κατεστραμμένο σπίτι στο Χαν Γιούνις», είπε.
«Αλλά μπορούμε να το ανακαινίσουμε. Αρνούμαι να με αναγκάσουν να πάω σε άλλη χώρα, μουσουλμανική ή μη. Αυτή είναι η πατρίδα μου».
