Η κατανάλωση κρασιού στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να μειώνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 0,9% έως το 2035. Σε επίπεδο κατά κεφαλήν κατανάλωσης, τα 21,2 λίτρα του σήμερα προβλέπεται να περιοριστούν στα 19,3 λίτρα, σηματοδοτώντας μια βαθιά αλλαγή σε σχέση με τα επίπεδα άνω των 30 λίτρων που καταγράφονταν το 2010. Η έκθεση αποδίδει αυτή τη μεταβολή σε γενεαλογικές αλλαγές, σε αυξημένες ανησυχίες για την υγεία και σε δημόσιες πολιτικές που ενισχύουν τη μετριοπάθεια στην κατανάλωση αλκοόλ. Παράλληλα, αναδεικνύεται μια σαφής στροφή των καταναλωτών προς λευκά και αφρώδη κρασιά, αλλά και προς προϊόντα χαμηλής ή μηδενικής περιεκτικότητας σε αλκοόλ.
Σε αυτό το περιβάλλον, η παραγωγή οίνου ακολουθεί την ίδια πορεία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι θα μειώνεται κατά περίπου 0,5% ετησίως, με τη συνολική παραγωγή να διαμορφώνεται κοντά στα 138 εκατ. εκατόλιτρα έως το τέλος της περιόδου. Η συρρίκνωση αυτή συνδέεται τόσο με τη χαμηλότερη ζήτηση όσο και με τη σταδιακή μείωση της παραγωγικής δυναμικότητας. Αντίστοιχα, οι αμπελουργικές εκτάσεις προβλέπεται να περιορίζονται κατά 0,6% ετησίως, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης αναδιάρθρωσης που στοχεύει στην εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης. Οι νέες φυτεύσεις αναμένεται να υποχωρήσουν, ενώ η εκρίζωση λιγότερο κερδοφόρων αμπελώνων θα συνεχιστεί.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στο εξωτερικό εμπόριο. Οι εξαγωγές ευρωπαϊκού κρασιού εκτιμάται ότι θα μειώνονται κατά 0,6% ετησίως, με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο να παραμένουν αγορές υπό πίεση λόγω δασμών και αβεβαιότητας. Παρότι προβλέπεται κάποια αύξηση πωλήσεων σε Λατινική Αμερική και Αφρική, δεν αναμένεται να καλύψει τις απώλειες στις στρατηγικές αυτές αγορές.
Σε οικονομικό επίπεδο, η έκθεση σκιαγραφεί ένα περιβάλλον μέτριας ανάπτυξης, με σταθεροποίηση του πληθωρισμού γύρω στο 2%, αλλά και με ένα ισχυρότερο ευρώ που ενδέχεται να περιορίσει την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών οίνων ΠΟΠ και ΠΓΕ. Ταυτόχρονα, το αυξημένο κόστος ενέργειας, λιπασμάτων και οι αυστηρότεροι φυτοϋγειονομικοί κανονισμοί συνεχίζουν να ασκούν πιέσεις στις οινοπαραγωγικές μονάδες.
Η απάντηση του τομέα, σύμφωνα με την Επιτροπή, περνά μέσα από την τεχνική προσαρμογή. Περισσότερη μηχανοποίηση, ολοκληρωμένη διαχείριση καλλιεργειών, γενετική καινοτομία και ανάπτυξη ανθεκτικών ποικιλιών θεωρούνται κρίσιμες για τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων και την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρώπης. Παράλληλα, η συμμόρφωση με αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα αναδεικνύεται σε προϋπόθεση για τη διατήρηση της πρόσβασης στις διεθνείς αγορές.
Η έκθεση καταλήγει σε ένα σαφές μήνυμα: το μέλλον του ευρωπαϊκού κρασιού δεν θα κριθεί από τον όγκο, αλλά από την αξία. Η ποιότητα, η καινοτομία και η περιβαλλοντική βιωσιμότητα συνθέτουν τον νέο ορίζοντα ενός κλάδου που καλείται να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο του σε έναν κόσμο πιο απαιτητικό, πιο νηφάλιο και λιγότερο ανεκτικό στη μετριότητα.
