Με γοργούς ρυθμούς τρέχουν οι εξελίξεις ύστερα από τις υψηλόβαθμες συνομιλίες ανάμεσα σε Ουάσινγκτον και Κίεβο στη Τζέντα την Τρίτη (11/3). Άμεση ήταν η αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος είπε ότι θα καλέσει εκ νέου τον Ζελέσκι στο Λευκό Οίκο, ενώ πρόσθεσε ότι θα συνομιλήσει με τη Ρωσία ύστερα από τη δήλωση της Ουκρανίας ότι είναι έτοιμη να αποδεχθεί πρόταση των ΗΠΑ για άμεση, ενδιάμεση εκεχειρία 30 ημερών. Τώρα το επόμενο βήμα είναι η πρόταση αυτή να μεταφερθεί στη Μόσχα από την αντίδραση της οποίας θα κριθούν οι όποιες εξελίξεις θα δρομολογηθούν.
«Θέλουμε να τελειώνουμε με τον πόλεμο στην Ουκρανία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ντόναλντ Τραμπ.
Το γεγονός ότι οι συνομιλίες ήταν πολύωρες, καθώς κράτησαν πάνω από οκτώ ώρες, είχε δώσει την αίσθηση ότι οι δύο πλευρές έχουν τη διάθεση να ξεπεράσουν την δημόσια αντιπαράθεση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Λευκό Οίκο χωρίς αυτό να σημαίνει ότι έχουν ξεπεραστεί οι όποιες διαφωνίες.
Την Ουάσινγκτον εκπροσώπησαν ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μάικ Βαλς.
Από ουκρανικής πλευράς συμμετείχαν ο επικεφαλής του γραφείου του προέδρου Ζελένσκι, Αντρίι Γέρμακ, καθώς και οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας της χώρας.
Μία άλλη θετική εξέλιξη είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «θα άρουν αμέσως την παύση της ανταλλαγής πληροφοριών και θα συνεχίσουν την παροχή βοήθειας για την ασφάλεια στην Ουκρανία».
Για το θέμα με τις σπάνιες γαίες οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να κλείσει η συμφωνία το γρηγορότερο δυνατόν.
«Η Ουκρανία είναι έτοιμη να σταματήσει να πολεμά και να αρχίσει να μιλάει», είπε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο.
Απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής ανέφερε ότι οι ΗΠΑ έχουν κάνει μια πρόταση, την οποία έχουν αποδεχτεί οι Ουκρανοί, «να συνάψουν κατάπαυση του πυρός και να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό αυτής της σύγκρουσης με τρόπο διαρκή και βιώσιμο».
Η μπάλα στους Ρώσους
Ο ίδιος τόνισε ότι θα μεταφέρουν αυτήν την πρόταση τώρα στους Ρώσους» και «ελπίζουν» ότι θα πουν ναι.
«Η μπάλα είναι στο γήπεδο τους», πρόσθεσε με νόημα ο Ρούμπιο για να τονίσει ότι αν πουν όχι «τότε δυστυχώς θα ξέρουμε ποιο είναι το εμπόδιο για την ειρήνη εδώ».
Από την πλευρά του ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Μάικ Βαλτς αποκάλυψε ότι συζητήθηκαν λεπτομέρειες σχετικά με το πώς αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει οριστικά και τι είδους εγγυήσεις θα δοθούν για μακροπρόθεσμη ασφάλεια.
Μάλιστα προανήγγειλε επαφή με τον Ρώσο ομόλογό του τις επόμενες ημέρες ενώ ο Ρούμπιο θα ενημερώσει τους υπουργούς Εξωτερικών της G7.
Από την πλευρά του ο απεσταλμένος του Ουκρανού προέδρου στις συνομιλίες Αντρίι Γερμάκ σε ανάρτησή του στο X, ανέφερε ότι η προστασία των συμφερόντων του Κιέβου είναι το «πιο σημαντικό πράγμα», ενώ η «δίκαιη ειρήνη» είναι «κλειδί».
Στη συνέχεια ευχαρίστησε τους αξιωματούχους των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας για μια «εποικοδομητική συνάντηση».
Η πρώτη αντίδραση Ζελένσκι
Λεπτομέρειες για το τι συμφωνήθηκε στη Τζέντα έδωσε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι διευκρινίζοντας ότι η πρόταση κατάπαυσης του πυρός για 30 ημέρες καλύπτει την πρώτη γραμμή, όχι μόνο τον αέρα και τη θάλασσα αποκλειστικά.
«Η αμερικανική πλευρά κατανοεί τα επιχειρήματά μας, αποδέχεται τις προτάσεις μας και θέλω να ευχαριστήσω τον πρόεδρο Τραμπ για την εποικοδομητική συνομιλία μεταξύ των ομάδων μας», είπε σε δήλωσή του στο Telegram.
Ο Ζελένσκι επιβεβαίωσε ότι η Ουκρανία αποδέχθηκε την πρόταση κατάπαυσης του πυρός, προσθέτοντας ότι «τη θεωρούμε θετική και είμαστε έτοιμοι να κάνουμε αυτό το βήμα».
«Η Ουκρανία είναι έτοιμη για ειρήνη», λέει ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι η Ρωσία «πρέπει να δείξει αν είναι έτοιμη να σταματήσει τον πόλεμο ή να τον συνεχίσει.
«Ήρθε η ώρα για την πλήρη αλήθεια», σημείωσε.
Ασαφές παραμένει αν και σε ποιο βαθμό τέθηκε το ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας το οποίο είναι ένα από τα βασικά σημεία σύγκρουσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας. Το Κίεβο έχει πει εδώ και καιρό ότι οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός ή ειρηνευτική συμφωνία πρέπει να στηρίζεται σε δυτικές εγγυήσεις ασφαλείας, επειδή η ιστορία δείχνει ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν εμμένει σε συμφωνίες που δεν τις περιλαμβάνουν.
Πολλοί από τους δυτικούς συμμάχους της Ουκρανίας έχουν υποστηρίξει το Κίεβο σε αυτό το σημείο, αλλά η κυβέρνηση Τραμπ έχει μέχρι στιγμής αρνηθεί να αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις.
Τη συμφωνία στη Τζέντα ανάμεσα σε Ουκρανία και ΗΠΑ χαιρέτισαν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με κοινή δήλωση.
«Πρόκειται για μια θετική εξέλιξη που μπορεί να είναι ένα βήμα προς μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία», ανέφεραν.
«Η μπάλα είναι τώρα στο γήπεδο της Ρωσίας. Η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει πλήρως τον ρόλο της, μαζί με τους εταίρους της, στις επικείμενες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις», προστίθεται στη δήλωση.
