Η ημέρα, τιμώντας τις επιστημονικές και τεχνολογικές κατακτήσεις, συμπίπτει με την επέτειο της ανάπτυξης της μεθόδου Haber–Bosch για τη βιομηχανική παραγωγή αμμωνίας – μιας ανακάλυψης που καθόρισε την εξέλιξη της γεωργίας, καθιστώντας εφικτή τη μαζική παραγωγή λιπασμάτων και, κατ’ επέκταση, τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας τροφίμων.
Από την αναγνώριση του αζώτου ως θεμελιώδους μακροθρεπτικού στοιχείου, τη σύνθεση της ουρίας το 1828, τη δημιουργία του πρώτου εμπορικού φωσφορικού λιπάσματος το 1842, τη χρήση παρεμποδιστών στα αζωτούχα λιπάσματα το 1962, έως και την ενσωμάτωση των βιοδιεγερτών στα προϊόντα λίπανσης μέσω του νομοθετικού πλαισίου το 2019, αποδεικνύεται ότι η τεχνολογική εξέλιξη στον κλάδο δεν σταματά.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 2023 η κατανάλωση λιπασμάτων (σε κύρια θρεπτικά στοιχεία Ν, P₂O₅, K₂O) ανήλθε σε 196 εκατομμύρια τόνους. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αντίστοιχα εκτιμήθηκε σε περίπου 12,5 εκατομμύρια τόνους. Στην Ελλάδα, το 2023, η κατανάλωση λιπασμάτων (σε κύρια θρεπτικά στοιχεία Ν, P₂O₅, K₂O) ανήλθε σε 268 χιλιάδες τόνους, καταγράφοντας μείωση κατά 20% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της διετίας 2020–2021.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια αυξάνεται σημαντικά η χρήση ανόργανων λιπασμάτων που στοχεύουν στη βελτιστοποίηση της διαχείρισης του αζώτου. Συγκεκριμένα υπολογίζεται ότι το 2024 χρησιμοποιήθηκαν σε 5εκ. στρέμματα λιπάσματα με αναστολείς ουρεάσης ή/και νιτροποίησης και λιπάσματα βραδείας αποδέσμευσης. Στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης θρεπτικών στοιχείων στο σύστημα έδαφος–φυτό, παρατηρείται αύξηση στη χρήση προϊόντα και λιπασμάτων με βιοδιεγερτικές ουσίες, που ενισχύουν το παραγωγικό δυναμικό των καλλιεργειών, την αντοχή τους στις αβιοτικές καταπονήσεις και την αποτελεσματικότερη απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΣΠΕΛ, κ. Δημήτρη Ρουσσέα:
«Η Παγκόσμια Ημέρα Λιπασμάτων μας υπενθυμίζει τη συνεχή ανάγκη για καινοτομία, συνεργασία και τεχνολογική πρόοδο στον τομέα των λιπασμάτων, ώστε να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες διατροφικές ανάγκες, να υποστηρίξει την ανθεκτικότητα των αγροδιατροφικών συστημάτων και να προάγει μια γεωργία παραγωγική, ανταγωνιστική και περιβαλλοντικά υπεύθυνη».
Αναλυτικά σχετικό αφιέρωμα του ΣΠΕΛ στην Παγκόσμια Ημέρα Λιπασμάτων μπορείτε να δείτε εδώ