Οι πρόσφατες δημόσιες παρεμβάσεις στελεχών του ΠΑΣΟΚ, που ένα χρόνο πριν βρέθηκαν στην κούρσα διεκδίκησης της ηγεσίας, δηλαδή των Χάρη Δούκα, Παύλου Γερουλάνου, Αννας Διαμαντοπούλου, μετέδωσαν σήμα επανόδου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην εσωστρέφεια.
Οι γνώστες των συσχετισμών και του παρασκηνίου στο εσωτερικό του κόμματος υποστηρίζουν ότι πρόκειται για την κορυφή του παγόβουνου, καθώς αναπτύσσεται εσχάτως έντονη κινητικότητα, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκονται συζητήσεις γύρω από ένα σενάριο «αλλαγής ηγεσίας εν κινήσει» και στην αξιωματική αντιπολίτευση.
Η καθήλωση
Η στασιμότητα της δημοσκοπικής «βελόνας» για το ΠΑΣΟΚ λειτουργεί σαν έναυσμα για τις αρχηγικές φιλοδοξίες των στελεχών που ένα χρόνο πριν διεκδίκησαν την ηγεσία και θεωρούν ότι όσο παραμένουν τα ποσοστά καθηλωμένα, ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι αρχηγός «υπό προθεσμία», καθώς η ήττα στις εκλογές αυτομάτως θα σημάνει ότι τίθεται θέμα ηγεσίας.
Το τελευταίο διάστημα, όμως, φαίνεται ότι επισπεύδονται κινήσεις και προσπάθειες για διαμόρφωση συμμαχιών και εσωκομματικών μετώπων. Μια σειρά από λόγους προκαλεί αυτή την επίσπευση. Η κινητικότητα που αναπτύσσει ο Αλέξης Τσίπρας, ακόμη και πριν ανακοινώσει την παραίτησή του, προκαλεί προβληματισμό για το ενδεχόμενο να διεμβολίσει το ΠΑΣΟΚ και να εισπράξει ένα μέρος των ψηφοφόρων του.
Ο Τσίπρας και το «ζουμί» – «Μπορεί να λένε ότι πρωτίστως δεν αφορά το ΠΑΣΟΚ και τον κόσμο του (η κινητικότητα Τσίπρα), αλλά ακόμη και 1% να πάρει από εμάς, τι είναι ο κάβουρας, τι το ζουμί του», σχολιάζει κομματικό στέλεχος.
«Μπορεί να λένε ότι πρωτίστως δεν αφορά το ΠΑΣΟΚ και τον κόσμο του, αλλά ακόμη και 1% να πάρει από εμάς, τι είναι ο κάβουρας, τι το ζουμί του», σχολιάζει κομματικό στέλεχος, που προσθέτει ότι ακόμη και μικρές απώλειες θα έχουν ως συνέπεια την ανάσχεση της έστω και ισχνής δυναμικής που εμφανίζει το κόμμα.
Σε μια μερίδα στελεχών φαίνεται ότι κυριαρχεί η αίσθηση πως εάν επιβεβαιωθούν οι φήμες για δημιουργία και άλλων πολιτικών σχηματισμών, για παράδειγμα από τη Μαρία Καρυστιανού, οι δεξαμενές δυνητικών ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ θα μειωθούν.
Πέραν αυτών, φουντώνει η φημολογία για νέους «δελφίνους» στο εσωτερικό του κόμματος. Για στελέχη που προετοιμάζονται να δώσουν το «παρών» όταν τεθεί ξανά θέμα ηγεσίας και που θα μπορούσαν να υπερκεράσουν τους υποψηφίους της περυσινής εσωκομματικής διαδικασίας, οι οποίοι δεν φαίνεται να εγκαταλείπουν τις φιλοδοξίες τους. Αντιθέτως, δείχνουν να βιάζονται να εξαργυρώσουν το όποιο προσωπικό κεφάλαιο φαίνεται ότι διαθέτουν αυτή τη στιγμή.
Με μετρήσεις υπό μάλης
Πώς υπολογίζεται αυτό το προσωπικό κεφάλαιο; Για ορισμένους, από μετρήσεις που γίνονται, συχνά κατόπιν παραγγελίας από τους ίδιους τους ενδιαφερομένους. Με μια τέτοια μέτρηση υπό μάλης, η οποία τον υποδεικνύει ως τον «καταλληλότερο», ένας από τους υποψηφίους της περυσινής εσωκομματικής διαδικασίας επεδίωξε πρόσφατα έναν κύκλο συνεννόησης με τους έτερους ηττημένους των εσωκομματικών εκλογών. Στόχος, να διαμορφωθεί ένα ισχυρό μέτωπο με αίτημα την αλλαγή ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ και τον ίδιο επικεφαλής της κίνησης αυτής και αντικαταστάτη του Νίκου Ανδρουλάκη.
Ορισμένοι μπήκαν στη διαδικασία να συζητήσουν την πρόταση, άλλοι άφησαν την κρούση για συζήτηση χωρίς ανταπόκριση. Με διαφορετικό τρόπο και στις δύο περιπτώσεις εκφράστηκε η ίδια αντίδραση: εκείνοι που δέχθηκαν να συζητήσουν, δεν φάνηκε να διαφωνούν με το ζητούμενο. Εθεσαν ωστόσο το ερώτημα: «Γιατί να γίνει όλο αυτό μ’ εσένα μπροστά;». Η παράθεση των στοιχείων της μέτρησης, που τον έδειχναν να έχει καλύτερες επιδόσεις ως αρχηγός, δεν αποδείχθηκε αρκετή για να τους πείσει.
Και νέοι «δελφίνοι» – Φουντώνει η φημολογία για στελέχη που προετοιμάζονται να δώσουν το «παρών» όταν τεθεί ξανά θέμα ηγεσίας και που θα μπορούσαν να υπερκεράσουν τους υποψηφίους της περυσινής εσωκομματικής διαδικασίας.
Εκείνοι που αρνήθηκαν να ανταποκριθούν στο αίτημα για συζήτηση θέλησαν να καταστήσουν από την αρχή σαφές ότι δεν αναγνωρίζουν κάποιον ηγετικό ή συντονιστικό ρόλο στον εμπνευστή της κίνησης.
Οι βολές των τριών
Με τις κινήσεις στο παρασκήνιο, λοιπόν, να σκοντάφτουν, τουλάχιστον για την ώρα, στην άρνηση των ενδιαφερομένων να αναγνωρίσουν πρωτοκαθεδρία σε κάποιον, οι διαγκωνισμοί μεταφέρονται στο προσκήνιο. Δεν είναι τυχαίο ότι πολύ πρόσφατα οι Χάρης Δούκας, Παύλος Γερουλάνος, Αννα Διαμαντοπούλου φρόντισαν να θέσουν καθένας ένα δικό του πλαίσιο για το κόμμα. Ο δήμαρχος Αθηναίων ζήτησε να δεσμευθεί το κόμμα ότι δεν πρόκειται να συνεργαστεί με τη Ν.Δ. Η κ. Διαμαντοπούλου είπε ότι το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να γίνει κόμμα διαμαρτυρίας. Ο κ. Γερουλάνος έθεσε το θέμα των δημοσκοπικών επιδόσεων, λέγοντας ότι η δημοσκοπική βελόνα πρέπει να κινηθεί μέχρι τα Χριστούγεννα. «Και αν δεν κινηθεί η βελόνα, τι θα κάνει;» είναι το μάλλον εύλογο ερώτημα που τίθεται από άλλα στελέχη.
Ο Χάρης Δούκας από την πλευρά του επιμένει ότι δεν πρόκειται να θέσει θέμα ηγεσίας μέχρι τις εκλογές, όταν το εκλογικό αποτέλεσμα από μόνο του θα δείξει την κατεύθυνση των εξελίξεων. Οι κακές γλώσσες στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ λένε ότι ο πολιτικός πολιτισμός που εκπέμπει εσχάτως η πλατεία Κοτζιά είναι αποτέλεσμα των μάλλον χαμηλών επιδόσεων που καταγράφει ο δήμαρχος σε μετρήσεις που αφορούν το εσωτερικό του κόμματος.
Το συνέδριο
Ολη αυτή η κινητικότητα δεν περνάει ασφαλώς κάτω από τα ραντάρ της Χαριλάου Τρικούπη. Ο Νίκος Ανδρουλάκης διατηρεί το πλεονέκτημα της επανεκλογής του πριν από ένα χρόνο, ωστόσο η πίεση αυξάνεται όσο τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ μένουν σταθερά και θα γίνει εκρηκτική εάν αρχίσουν να υποχωρούν υπό την πίεση νέων σχημάτων που θα αναδυθούν στο προσκήνιο. Οσο και αν ο ίδιος επιμένει πως οι δημοσκοπήσεις δεν είναι το κριτήριο και ότι στις κάλπες θα μετρηθεί η πραγματική δύναμη του κόμματος. Μέχρι να φτάσουμε εκεί, πάντως, θα προηγηθεί το συνέδριο, όπου αναμένεται σκληρή μάχη τόσο για τον έλεγχο των οργάνων όσο και για το ιδεολογικό στίγμα που το κόμμα θα εκπέμψει.
