Η συνεργασία μεταξύ Ντόναλτ Τραμπ και Έλον Μασκ φτάνει στο τέλος της. Υπάρχει ένας ξεκάθαρος χαμένος στη διάλυση αυτής της σχέσης, και αυτός είναι ο Έλον Μασκ.
Ο Μασκ έπεσε από τo ψηλό σκαλί τόσο αβίαστα όσο είχε ανέβει. Όπως ο Ίκαρος, πήρε πάρα πολλά ρίσκα, δεν κατάλαβε ποτέ τους κινδύνους και πέταξε πολύ κοντά στον ήλιο. Τυλιγμένος από το φωτοστέφανο της υπερπροβολής του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τυφλώθηκε από την πραγματικότητα των περιστάσεων μέχρι που ήταν πολύ αργά.
Ο Μασκ έχει ήδη υπογράψει αρκετές επικερδείς ομοσπονδιακές συμβάσεις και θα μπορούσε να πάρει πολύ περισσότερες, αλλά φεύγει από την Ουάσιγκτον με τη φήμη του ως ιδιοφυούς παντογνώστη -μια φήμη στην οποία βασίστηκε για να ανεβάσει τις τιμές των μετοχών της εταιρείας του και να κερδίσει επενδυτές για τις φιλόδοξες περιπέτειές του- να έχει υποστεί σοβαρή ζημιά.
Κάποτε τον παρομοίαζαν με τον υπερήρωα της Marvel Τόνι Σταρκ, αλλά τώρα γίνεται όλο και πιο αντιδημοφιλής. Πολλοί πρώην υπερήφανοι ιδιοκτήτες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla του τα ανταλλάσσουν ή κολλούν συγγνώμες στους προφυλακτήρες τους. Οι πωλήσεις έχουν πέσει κατακόρυφα.
Οι… Μασκ του παρελθόντος ήταν πιο προσεκτικοί
Ο Μασκ δεν είναι ο πρώτος πλούσιος επιχειρηματίας που μετακομίζει στην Ουάσιγκτον.
Οι εκατομμυριούχοι της Χρυσής Εποχής, με τα ψηλά καπέλα στο χέρι, επικεντρώθηκαν στο να κερδίσουν την εύνοια της Γερουσίας, όπου θεσπίζονταν οι νόμοι και καθορίζονταν οι δασμοί.
Ο Έλον Μασκ «αποχωρεί τις επόμενες εβδομάδες» από την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, εγκαταλείποντας τον τρέχοντα ρόλο του ως συνεργάτης του Αμερικανού προέδρου
Με την κατάρρευση της οικονομίας, το New Deal και τον ερχομό ενός παγκόσμιου πολέμου, ο Λευκός Οίκος άρχισε να παίζει σημαντικά μεγαλύτερο ρόλο στην καθοδήγηση της οικονομίας και οι επιχειρηματίες του έδιναν μεγαλύτερη προσοχή. Δεκάδες από αυτούς κατέβηκαν στην πρωτεύουσα- άλλοι εντάχθηκαν στο υπουργικό συμβούλιο.
Ωστόσο, ανεξάρτητα από το πότε ή σε ποια θέση υπηρέτησαν, έπαιζαν σύμφωνα με τους κανόνες της Ουάσιγκτον, αναλαμβάνοντας σαφώς καθορισμένες, περιορισμένες ευθύνες και, ως επί το πλείστον, μένοντας μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Ο Μασκ, σύμφωνα με ανάλυση των New York Times έσπασε αυτή την παράδοση. Κανείς δεν επρόκειτο να του κλείσει το στόμα ή να τον περιορίσει.
Βρισκόταν στον Λευκό Οίκο με τον τετράχρονο γιο του στους ώμους του, στη σκηνή μιας συγκέντρωσης του Συντηρητικού Συνεδρίου Πολιτικής Δράσης, προωθώντας τη σταυροφορία του για τη μείωση του κόστους κουνώντας ένα αλυσοπρίονο.
Ο νεαρός γόνος του Μασκ, έπαιζε, μιλούσε και περιφερόταν όταν εμφανίστηκε στο Οβάλ Γραφείο με τον πατέρα του και τον Τραμπ κατά τη διάρκεια μιας κοινής συνεδρίασης ερωτήσεων και απαντήσεων σχετικά με το έργο του Τμήματος Κυβερνητικής Αποδοτικότητας ή DOGE
Αυτός και οι βοηθοί του στο Τμήμα Κυβερνητικής Αποδοτικότητας σκόρπισαν χάος στην Ουάσιγκτον, αποκλείοντας υπαλλήλους από συστήματα υπολογιστών, αποκτώντας πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα ιδιωτών και εντοπίζοντας κυβερνητικούς υπαλλήλους που θεωρούσαν αναλώσιμους.
Αρχικά, ο πρόεδρος Τραμπ φάνηκε να επικροτεί κάθε κίνηση περικοπής δαπανών του ανορθόδοξου συμβούλου του, δηλώνοντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι ο ίδιος και το υπουργικό συμβούλιο ήταν «εξαιρετικά ευτυχισμένοι με τον Έλον».
Μετά την έπαρση…
Στη συνέχεια όμως ο κ. Μασκ παραβίασε τον βασικό κανόνα της… Trumpland, τολμώντας να επικρίνει τις πολιτικές και τους διορισμένους του προέδρου – όχι μόνο μία ή δύο φορές, αλλά με αξιοσημείωτη συνέπεια.
Πήδηξε στην πλατφόρμα του Χ για να χλευάσει μια διακήρυξη του Λευκού Οίκου ότι ο Σαμ Άλτμαν, το κορυφαίο στέλεχος της τεχνητής νοημοσύνης και αντίπαλός του, και άλλοι θα επένδυσαν 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε κέντρα δεδομένων για την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτείται για την τροφοδοσία των προγραμμάτων τεχνητής νοημοσύνης.
Ο Μασκ διακήρυξε σε συνέντευξή του ότι η κοινωνική ασφάλιση ήταν «η μεγαλύτερη πυραμίδα Ponzi όλων των εποχών», αγνοώντας το γεγονός ότι ο πρόεδρος είχε ορκιστεί να μην περικόψει τις δαπάνες αυτές. Διαφώνησε ακόμη και με την θριαμβευτική ανακοίνωση του κ. Τραμπ για την «Ημέρα της Απελευθέρωσης» σχετικά με την επιβολή νέων σαρωτικών δασμών.
Οι τραμπουκισμοί και η έλλειψη μεταμέλειας, καθώς περικόπτει τις ομοσπονδιακές δαπάνες και απολύει δεκάδες χιλιάδες κυβερνητικούς υπαλλήλους, υπονόμευσαν τη δημοτικότητά του. Εξόργισε τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου ασκώντας τους δημόσια κριτική, καταπατώντας την εξουσία τους και αρνούμενος να αναγνωρίσει την ιεραρχία του Λευκού Οίκου.
…έρχεται η πτώση
Όπως ήταν φυσικό, η βασιλεία του τερματίστηκε την Πρωταπριλιά, όταν τα 20 εκατομμύρια δολάρια που δώρισε για να εκλέξει έναν Ρεπουμπλικανό που υποστήριζε ο Τραμπ σε μια κενή θέση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ουισκόνσιν απέτυχαν, οδηγώντας περισσότερους Δημοκρατικούς από Ρεπουμπλικάνους στις κάλπες.
Η δικαστής Σούζαν Κρόφορντ, που υποστηρίχτηκε από τους Δημοκρατικούς, εξελέγη στο Ανώτατο Δικαστήριο της πολιτείας Ουισκόνσιν, καταφέρνοντας την πρώτη ήττα στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και στο δεξί του χέρι και μεγιστάνα Έλον Μασκ, που είχαν εμπλακεί ενεργά στην εκστρατεία
Δεν ήταν πλέον δυνατόν να παραβλέψουμε την πραγματικότητα ότι ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο είχε γίνει πολιτικό βαρίδι.
Την επομένη της πανωλεθρίας στο Ουισκόνσιν, το Politico ανέφερε ότι ο πρόεδρος είχε «πει στον στενό του κύκλο» ότι ο Μασκ θα «αποχωρούσε τις επόμενες εβδομάδες από τον σημερινό του ρόλο».
Στα μέσα Απριλίου, ο Τραμπ σηματοδότησε τη φθίνουσα εκτίμησή του για τον κ. Μασκ, αντικαθιστώντας την επιλογή του για τον εκτελούντα χρέη επιτρόπου της I.R.S. με τον υποψήφιο που προτιμούσε ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ.
Στις 22 Απριλίου, ο Μασκ ανακοίνωσε ότι περιορίζει το κυβερνητικό του έργο, ώστε να μπορεί να αφιερώνει περισσότερο χρόνο στην Tesla, η οποία μέχρι τότε αντιμετώπιζε τόσα πολλά προβλήματα, που εμφανίστηκαν αναφορές ότι το διοικητικό συμβούλιο εξέταζε το ενδεχόμενο αντικατάστασής του από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Η εταιρεία πάντως διέψευσε τον ισχυρισμό.
Και μετά ήρθαν απώλειες και για την αυτοκινητοβιομηχανία του: Οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 20% το πρώτο τρίμηνο του 2025 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος- τα κέρδη μειώθηκαν κατά 70%. Το φανταχτερό, μη πρακτικό Cybertruck που είχε υποστηρίξει αποδείχθηκε αποτυχημένο. Εν τω μεταξύ, η Tesla χάνει γρήγορα μερίδιο αγοράς από την κινεζική αυτοκινητοβιομηχανία BYD και άλλες καθιερωμένες αυτοκινητοβιομηχανίες.
Αυτό δεν σημαίνει ότι τα άλλα επιχειρηματικά συμφέροντα του Μασκ, ιδίως η εταιρεία εκτόξευσης πυραύλων SpaceX και η δορυφορική του μονάδα Starlink, υποφέρουν.
Η SpaceX είναι έτοιμη να κερδίσει δισεκατομμύρια από κυβερνητικά συμβόλαια. Η διοίκηση Τραμπ έχει ήδη ανοίξει το δρόμο για την Starlink ώστε να είναι επιλέξιμη για την προώθηση της αγροτικής ευρυζωνικότητας ύψους 42 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την κυβέρνηση και ενθάρρυνε ακόμη και άλλα έθνη που επιθυμούν να μειώσουν τους δασμούς των ΗΠΑ να συνεργαστούν με την Starlink.
Και ένα συμπέρασμα…
Το μάθημα που πρέπει να πάρουμε εδώ είναι ότι δεν υπάρχει χώρος στο αμερικανικό σύστημα διακυβέρνησης για έναν μη εκλεγμένο συμπρόεδρο.
Αν και οι εκλογές συχνά φέρνουν αποτελέσματα που δεν περιμένουμε ή δεν επιθυμούμε, έχει αποδειχθεί εδώ και καιρό ότι είναι καλύτερα με μια κυβέρνηση που αποτελείται από εκλεγμένους αξιωματούχους και ανώτερους διορισμούς που έχουν περάσει από τη συνταγματικά προβλεπόμενη διαδικασία επιβεβαίωσης.
Ο Μασκ πίστευε ότι θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση. Και αυτό ήταν η καταστροφή του.
