Ο Τομ Λέρερ, καθηγητής μαθηματικών, πιο γνωστός ως δημιουργός σατιρικών τραγουδιών, πιανίστας και ερμηνευτής, οι σαρδόνιοι στίχοι του οποίου τον έκαναν αγαπημένο μουσικό πολλών Αμερικανών, πέθανε σε ηλικία 97 ετών, ανέφεραν χθες Κυριακή μέσα ενημέρωσης των ΗΠΑ (φωτογραφία, επάνω, από το Χ).
Ο επιστήμονας, στιχουργός, συνθέτης και τραγουδιστής απεβίωσε το Σάββατο στο σπίτι του στο Κέμπριτζ, κοντά στη Βοστόνη, στην πολιτεία της Μασαχουσέτης (βορειοανατολικά), επιβεβαίωσε προσωπικός του φίλος, ο Ντέιβιντ Χέρντερ, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας New York Times.
Αρεσκόταν σε καυστικά αστεία, για θέματα από τον φόνο ως τις συζυγικές εντάσεις, από τη χημεία ως την αποστροφή του για τα περιστέρια
Rest in Peace to the great Tom Lehrer, who helped put the periodic table of elements to song! 🎶 pic.twitter.com/ROUeceuUvQ
— History Calendar (@historycalendar) July 27, 2025
Οι σαρκαστικοί, συχνά σκοτεινοί στίχοι του Τομ Λέρερ, που συνοδεύονταν από απελπιστικά χαρωπές μελωδίες στο πιάνο, αντανάκλαση της λατρείας του για τις μουσικές κωμωδίες του Μπρόντγουεϊ, γοήτευσαν πολλούς μουσικόφιλους τα χρόνια του 1950 και του 1960.
Παιδί θαύμα, πήρε πτυχίο από το Χάρβαρντ στα 19 του και κατόπιν άρχισε να διδάσκει μαθηματικά στο περίβλεπτο πανεπιστήμιο MIT (Massachusetts Institute of Technology).
Με απόψεις πολύ μπροστά από την εποχή του για ζητήματα όπως η ρύπανση του περιβάλλοντος, ή η διάδοση των πυρηνικών όπλων, ο Τομ Λέρερ έγινε διάσημος για το καυστικό χιούμορ του και τις παλαβές ρίμες του.
Αρεσκόταν σε καυστικά αστεία, για θέματα από τον φόνο ως τις συζυγικές εντάσεις, από τη χημεία ως την αποστροφή του για τα περιστέρια.
Μέγας θαυμαστής του ο Ράντκλιφ
«Δηλητηριάζοντας περιστέρια στο πάρκο» ήταν άλλωστε ο τίτλος ενός από τα πιο εμβληματικά τραγούδια του Τομ Λέρερ, στο οποίο αναφέρεται σε ζευγάρι που σκοτώνει την ώρα του την άνοιξη εξοντώνοντας περιστέρια με στρυχνίνη («μια πρέζα τόση δα αρκεί!»).
Very upset to hear of the passing of Tom Lehrer at the age of 97. I sang and performed this song at my high schools talent show when I was 15. All the teachers stood there aghast, then everyone laughed like hell. An absolute genius and one of my favourite satirists ever. pic.twitter.com/p9FnHYzjl2
— George (@Vintageboy2000) July 27, 2025
Ομως τα θέματα με τα οποία καταπιανόταν στα τραγούδια του ήταν συχνά πολύ πιο σοβαρά, όπως στο «Who’s next» («Ποιος έχει σειρά»), για τα πυρηνικά όπλα, ή στο «Pollution» («Ρύπανση»), στο οποίο προειδοποιούσε: «μπορείτε να βουρτσίζετε ακόμα/με την τελευταία οδοντόπαστα της μόδας/και μετά να ξεπλένετε το στόμα/με βιομηχανικά απόβλητα».
Μέγας θαυμαστής του δήλωνε ο Ντάνιελ Ράντκλιφ, ο ηθοποιός που ενσάρκωσε τον Χάρι Πότερ: «Κατά τη γνώμη μου, ο Τομ Λέρερ είναι ο πιο ευφυής, ο πιο αστείος τύπος του 20ού αιώνα», «κατά κάποιον τρόπο είναι ήρωάς μου», έλεγε.
Tom Lehrer’s song about World War III still holds up over sixty years later. pic.twitter.com/ZnNw23Wpg0
— History Calendar (@historycalendar) July 27, 2025
Γεννημένος την 9η Απριλίου 1928, παιδί λαϊκής εβραϊκής οικογένειας, ο Τομ Λέρερ μεγάλωσε στο Απερ Ιστ Σάιντ, στο Μανχάταν, στη Νέα Υόρκη.
Στα 15 του στο Χάρβαρντ
Αρχισε τις σπουδές του στο Χάρβαρντ στα 15 του χρόνια, πήρε το πτυχίο του τρία και κάτι χρόνια αργότερα, με βαθμό λίαν καλώς. Κατόπιν άρχισε να διδάσκει μαθηματικά, στο MIT, στο Χάρβαρντ και σε άλλα πανεπιστήμια, ανάμεσά τους σε σχολή της Καλιφόρνιας.
Η σχέση του με τη μουσική που δημιουργούσε, κυρίως για να διασκεδάζει τον εαυτό του και φίλους του, και με τις συναυλίες γινόταν συχνά άβολη — είχε εκμυστηρευτεί πως τον ενοχλούσαν οι δημόσιες επιδοκιμασίες.
Ερωτηθείς κάποτε γιατί σταμάτησε να γράφει στίχους και να συνθέτει τραγούδια, θα έδινε την αφοπλιστική απάντηση «η πολιτική σάτιρα έγινε απαρχαιωμένο είδος όταν απένειμαν το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης στον Χένρι Κίσιντζερ».
Πηγή: ΑΠΕ