Φόρτωση Text-to-Speech…
Από την «Ιθάκη» του Αλέξη Τσίπρα που κυκλοφορεί σήμερα από τις εκδόσεις Gutenberg δεν απουσιάζει κανείς.
Ο πρώην πρωθυπουργός ανατρέχει στα γεγονότα του 2015, στα πρόσωπα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο κατά το πρώτο ταραχώδες εξάμηνο διακυβέρνησης και κάνει απολογισμό για επιλογές, λάθη, συμπεριφορές αλλά και ευτράπελα που έλαβαν χώρα στη διάρκεια μιας εκ των πιο κρίσιμων περιόδων της Μεταπολίτευσης.
«Εσύ Βελουχιώτης, εγώ Ζέρβας»
Ο Αλέξης Τσίπρας περιγράφει αρχικά το παρασκήνιο που προηγήθηκε της συγκρότησης της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015.
Την επομένη της εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, ο ίδιος είχε ζητήσει να συναντήσει τον Σταύρο Θεοδωράκη και τον Πάνο Καμμένο για να προχωρήσουν σε επαφές και συζητήσεις δεδομένου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε συγκεντρώσει 149 βουλευτές, άρα δεν συγκροτούσε αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Πρώτος στην Κουμουνδούρου έφτασε ο Καμμένος, ο οποίος πριν καν συναντήσει τον Τσίπρα είχε δώσει το «σήμα» σε δηλώσεις του ότι «έχουμε πρωθυπουργό». «Εγώ θέλω το υπουργείο Αμυνας και δεν θα σου βάλω κανέναν όρο, δεν θέλω να είμαι αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Θέλω το υπουργείο Αμυνας, γιατί αυτό ήταν το όνειρό μου. Θέλω να συμμετάσχω σε αυτή την προσπάθεια. Μαζί θα φτιάξουμε μια νέα εθνική ενότητα. Εσύ θα είσαι ο Αρης Βελουχιώτης και εγώ ο Ναπολέων Ζέρβας…», είπε ο Καμμένος στον Τσίπρα, σύμφωνα με τον δεύτερο. Ο Καμμένος «προειδοποίησε», μάλιστα, να αποφευχθεί η συνεργασία με το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη γιατί «θα μας διαλύσει, θα τα δίνει όλα στους έξω».
Ο Καμμένος αποχωρεί από την Κουμουνδούρου, ο Θεοδωράκης φτάνει, ανεβαίνει από τις σκάλες και πέφτει πάνω στον Παναγιώτη Λαφαζάνη, ο οποίος του προλαβαίνει τα νέα: «Μην κάνεις τον κόπο, πρόλαβε ο άλλος […] Ηταν πάνω με τον Καμμένο. Τελείωσε, τα βρήκαμε». Τσίπρας και Καμμένος συμπορεύτηκαν μέχρι να τους χωρίσει η Συμφωνία των Πρεσπών. Ο πρώην πρωθυπουργός αναγνωρίζει, μάλιστα, στον τότε αρχηγό των ΑΝΕΛ «θεσμική συνέπεια», παρότι, όπως αφηγείται, ο Καμμένος το βράδυ των εκλογών του Σεπτεβρίου «ανέβηκε στην εξέδρα, στα Προπύλαια, χωρίς να έχει συνεννοηθεί με τον Αλ. Τσίπρα, τον αγκάλιασε και πανηγύρισε, έχοντας ήδη αναγγείλει στις κάμερες την κυβερνητική συνεργασία των ΑΝΕΛ με τον ΣΥΡΙΖΑ».
Η διπλή άρνηση
Τσίπρας και Καμμένος προχώρησαν μαζί παρότι ο πρώτος τον Σεπτέμβριο του 2015 προσέγγισε και την αείμνηστη Φώφη Γεννηματά, η οποία όμως ήταν κατηγορηματικά αρνητική σε κάθε ενδεχόμενη κυβερνητική σύμπραξη λόγω της συμμετοχής Καμμένου στην κυβέρνηση. Ηδη πιο πριν, μετά την υπογραφή του 3ου μνημονίου, η Γεννηματά «τη φύλαγε» στον Αλέξη Τσίπρα όταν εκείνος είχε ανακοινώσει αιφνιδιαστικά τις εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου.
«“Μας κορόιδεψες στο Προεδρικό”. Της απάντησα γελώντας: “Δηλαδή τι περίμενες; Να σου ανακοινώσω ότι θα πάω σε εκλογές; Δύο πράγματα δεν προαναγγέλλονται ποτέ: οι πρόωρες εκλογές και οι νομισματικές υποτιμήσεις. Εμένα, ευτυχώς, μόνο το πρώτο είναι στην ευχέρειά μου”», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Τσίπρας στην «Ιθάκη».
Μερικούς μήνες μετά, το καλοκαίρι του 2016, ο Τσίπρας θα έκανε ακόμη μία προσπάθεια προσέγγισης σε Γεννηματά και Θεοδωράκη με αφορμή την αλλαγή του εκλογικού νόμου και την καθιέρωση της απλής αναλογικής. Πίστευε ότι αν η Φώφη συναινούσε, ο Θεοδωράκης θα ακολουθούσε. Αρχικά εκείνη ήταν θετική, μετά η στάση της άλλαξε, «χωρίς κάποια πειστική εξήγηση», σύμφωνα με τον Τσίπρα. Το ναυάγιο αυτό, θεωρεί ο πρώην πρωθυπουργός, διευκόλυνε την ηγεμονία Μητσοτάκη κατά την κορύφωση του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου. Πολιτικό λάθος της Γεννηματά ή «ρεβάνς» επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ «κέρδισε» μεγάλο τμήμα της βάσης του ΠΑΣΟΚ, διερωτάται ο πρώην πρωθυπουργός.
Βασικά, σελέμπριτι
Ενδιαφέρον έχουν και οι περιγραφές Τσίπρα σχετικά με τον υπουργό Οικονομικών κατά το πρώτο εξάμηνο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, Γιάνη Βαρουφάκη. Ο Τσίπρας σημειώνει πως πρώτη επιλογή για τη θέση του υπουργού Οικονομικών ήταν ο Γιάννης Δραγασάκης, ο οποίος όμως αρνήθηκε εκφράζοντας την άποψη ότι θα ήταν πολύ πιο χρήσιμος και παραγωγικός στο να έχει την ευρύτερη στρατηγική εποπτεία του οικονομικού επιτελείου. Δεύτερη επιλογή ο Γιώργος Σταθάκης, ο οποίος, όμως, κρίθηκε καταλληλότερος για το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Τελικά επιλέχθηκε ο Βαρουφάκης, ένα πρόσωπο που –όπως γράφει ο Τσίπρας– ο ίδιος δεν γνώριζε καλά. Αυτό, όμως, το οποίο του αναγνώριζε ήταν η επικοινωνιακή δεινότητα που απαιτούνταν για το σκληρό μπρα ντε φερ με τους δανειστές, παρά το γεγονός ότι τον έβρισκε «περισσότερο σελέμπριτι και λιγότερο οικονομολόγο». Σύντομα, ο Τσίπρας θα αναθεωρούσε και το asset θα γινόταν ένας αρνητικός πρωταγωνιστής, με «αμιγώς προσωπική ατζέντα», τον οποίο οι συνάδελφοι στο Eurogroup θεωρούσαν «τζογαδόρο και τυχοδιώκτη».
«Ηθελε […] να δοκιμάσει τα μαθηματικά του μοντέλα και τις θεωρίες παιγνίων, που δίδασκε στα ακαδημαϊκά αμφιθέατρα, στο πεδίο της μάχης. Συνοπτικά, υπήρχε σε αυτόν μια επιστημονική εμμονή, μια διάθεση να φτάσει μέχρι το τέλος, ακόμη και αν αυτό θα προκαλούσε την κατάρρευση του σχεδιασμού μας, την κατάρρευση της κυβέρνησης ή ακόμα και της χώρας», γράφει για τον Βαρουφάκη, ενώ σε άλλο σημείο καυτηριάζει τη φωτογράφιση του πρώην υπ. Οικονομικών στο Paris Match που, όπως λέει, παρέπεμπε σε glossy lifestyle την ώρα που η κυβέρνηση «έδινε υπαρξιακό αγώνα».
Οσον αφορά την περίπτωση Βαρουφάκη, έχουν ενδιαφέρον ακόμη δύο σημεία: πρώτον, το γεγονός ότι ο πρώην υπουργός Οικονομικών ήταν αυτός που εισηγήθηκε την ένταξη του μετέπειτα διαδόχου του Ευκλείδη Τσακαλώτου στο κυβερνητικό σχήμα. Δεύτερον, η «υποδοχή» Τσίπρα στην αξέχαστη συνάντηση Βαρουφάκη – Ντάισελμπλουμ στο υπουργείο Οικονομικών. Τότε, από τη μία, άρχισε να διαμορφώνεται η αντίληψη Τσίπρα για τις αδυναμίες Βαρουφάκη, από την άλλη χαρακτήρισε τη συνάντηση «κάτι σαν τρίποντο buzzer beater» που το είχε ευχαριστηθεί.
Η νάρκισσος Ζωή
Αμιγώς αυτοκριτικά τοποθετείται ο πρώην πρωθυπουργός για την επιλογή της Ζωής Κωνσταντοπούλου για τη θέση της προέδρου της Βουλής. «Τόσο η αδιαλλαξία όσο και η αφέλεια, όταν κυβερνά κανείς, μπορεί να γίνουν εργαλείο αυτοκαταστροφής», παρατηρεί ο Τσίπρας πριν σχολιάσει ότι χαρακτηριστική περίπτωση τέτοιας αυτοκαταστροφικής αδιαλλαξίας ήταν η νυν επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας.
Μάλιστα αναφέρει ότι η διαχείρισή της υπήρξε μια από τις «πλέον επώδυνες εμπειρίες εκείνης της περιόδου» και ότι είχε από νωρίς μετανιώσει για την πρόταση να γίνει ΠτΒ. Η Ζωή, κατά τον Τσίπρα, ήταν εξαρχής αντίθετη σε κάθε ιδέα συμφωνίας και όταν εκείνος την καλούσε να συζητήσουν ρεαλιστικές εναλλακτικές, εκείνη του απαντούσε «με αφοπλιστική αοριστία» ότι… «θα πάμε στον ΟΗΕ».
«Κι όταν, σχεδόν απελπισμένος, τη ρωτούσα “Κι αν πάμε, τι ακριβώς θα αλλάξει; Δεν θα έχουν ήδη καταρρεύσει τα δημόσια ταμεία και οι τράπεζες;”, επανερχόταν πεισματικά: “Το χρέος είναι επονείδιστο, στον ΟΗΕ πρέπει να απευθυνθούμε”. Επέμενε σε μια δική της, αυστηρά μονοδιάστατη αντίληψη για το πρόβλημα», συμπληρώνει ο Αλέξης Τσίπρας.
Ακολούθησαν οι αλησμόνητες συνεδριάσεις στη Βουλή, οι καθυστερήσεις σε κρίσιμες ψηφοφορίες, με την ίδια, όπως διαβάζουμε στην «Ιθάκη», να επιμένει με «εξουσιαστική μανία, γαντζωμένη στην καρέκλα, προσδοκώντας προφανώς ότι μια τέτοια στάση θα της επέτρεπε να εκπληρώσει τις αρχηγικές της φαντασιώσεις». «Δυστυχώς, η πολιτική και η Αριστερά μαγνητίζουν τους νάρκισσους, όπως το φως τα έντομα», καταλήγει.
