Μπορεί ο αριθμός των νεκρών στη Γάζα να ξέφυγε πάνω 54.607 σύμφωνα με τον ΟΗΕ, αλλά οι πιθανότητες για γρήγορη δράση της ΕΕ διαφαίνονται ισχνές, παρά το γεγονός ότι πολλοί Ευρωπαίοι εκφράζουν την πολιτική βούληση να αναστείλουν τις εμπορικές σχέσεις Ισραήλ και ΕΕ.
Αν και το Ισραήλ συνεχίζει ακάθεκτο τις μαζικές δολοφονίες και τον εκτοπισμό αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας, οι Ευρωπαίοι δεν παρέλειψαν να προσκαλέσουν τον Ισραηλινό υπουργό Εξωτερικών, Γκίντεον Σαάρ στη συνάντηση για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας (ΕΠΓ) στο Συμβούλιο της ΕΕ στις Βρυξέλλες, στις 23 Ιουνίου.
Η τελευταία φορά που η ομάδα της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας συναντήθηκε σε επίπεδο υπουργών ήταν το 2022 στη Βαρκελώνη, πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στη Γάζα.
Πρόκειται για μια πολιτική της ΕΕ που ξεκίνησε το 2004 με σκοπό –υποτίθεται- την ενίσχυση της ευημερίας, της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή.
Ωστόσο, την ίδια μέρα, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ θα συζητήσουν την αναστολή των εμπορικών προνομίων του Ισραήλ λόγω παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο ίδιο κτήριο του Συμβουλίου της ΕΕ.
Όπως αναφέρει όμως ρεπορτάζ του Euobserver μια τέτοια συνθήκη δημιουργεί ευκαιρίες για παράλληλες συναντήσεις των Ευρωπαίων με τον Σαάρ ή άλλον Ισραηλινό εκπρόσωπο.
Το γεγονός ότι προσκλήθηκε το Ισραήλ, παρά την κλιμάκωση της ισραηλινής επιθετικότητας στη Γάζα, προκάλεσε ήδη επικρίσεις από οργανώσεις υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναφέρει ο δημοσίευμα.
Η έκθεση για τη Γάζα και το άρθρο 2
Δεδομένου ότι η αναστολή της εμπορικής συμφωνίας θα κοστίσει στο Ισραήλ περίπου 1 δισ. το Τελ Αβίβ έχει ενισχύσει πολύ την επιρροή του στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Το άρθρο 2 της συμφωνίας ΕΕ-Ισραήλ θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναστολή των εμπορικών προνομίων και του πολιτικού διαλόγου λόγω παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, που διώκεται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Στη συνάντηση της 23ης Ιουνίου, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) θα καταθέσει την έκθεσή της για το κατά πόσο το Ισραήλ τηρεί τη συμφωνία. Ήδη προηγούμενη ανασκόπηση –Έκθεση Σκουγκ- είχε επισημάνει τα «εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα φρικαλεότητας» που διαπράττει το Ισραήλ.
Το κείμενο της υπηρεσίας εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ θα είναι «κάτι που θα δοθεί στους υπουργούς για να το εξετάσουν και να απαντήσουν, αλλά δεν είναι σαφές αν θα είναι μια συγκεντρωτική έκθεση, όπως η περσινή έκθεση Σκούγκ, ή κάτι άλλο», δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ.
«Δεν είναι επίσης σαφές τι από όλα αυτά θα δημοσιοποιήσουν [αυτή τη φορά] — αν και βεβαίως αναμένεται να διαρρεύσουν πληροφορίες», πρόσθεσε ο δεύτερος διπλωμάτης.
Πάντως ένας τρίτος διπλωμάτης της ΕΕ που επικαλείται το Euobserver σχολίασε: «Προς το παρόν, δεν προβλέπεται καμία απόφαση. Φαίνεται υπερβολικό να θεωρήσουμε ότι η ανασκόπηση θα ολοκληρωθεί στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων και οι υπουργοί θα κληθούν άμεσα να αποφασίσουν».
Αυτό σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες ενδέχεται να μην καταλήξουν στο αν θα επιβάλουν κυρώσεις πριν τις καλοκαιρινές διακοπές. «Δεν υπάρχει απολύτως καμία σαφήνεια σχετικά με αυτή τη διαδικασία (άρθρο 2). Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι περιμένουμε την ανασκόπηση στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. Οτιδήποτε άλλο είναι απλή εικασία», κατέληξε ο τρίτος διπλωμάτης.
Γιατί σας φαίνεται παράξενο;
Ερωτηθείς Ευρωπαίος διπλωμάτης αν του φαίνεται παράξενο το γεγονός ότι το Ισραήλ φιλοξενείται στις Βρυξέλλες την ίδια στιγμή που καταγγέλλεται για τις ενέργειές του στη Γάζα, απάντησε: «Δεν νομίζω ότι είναι περίεργο. Αν ήμουν το Ισραήλ, πιθανόν θα αύξανα τις διπλωματικές μου προσπάθειες».
«Το γεγονός ότι συζητάμε για την Ουγγαρία και το άρθρο 7, δεν σημαίνει ότι έχουν χάσει τα δικαιώματα ψήφου», πρόσθεσε, κάνοντας μια αναλογία.
Το άρθρο 7 της Συνθήκης της ΕΕ προβλέπει την πιθανή αναστολή των δικαιωμάτων ψήφου της Ουγγαρίας στο Συμβούλιο για κατάχρηση του κράτους δικαίου από τον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, σε μια συνεχιζόμενη διαδικασία κυρώσεων.
Βέβαια, με αυτόν τον τρόπο ο διπλωμάτης εξισώνει κακώς το καθεστώς κράτος μέλος με έναν εμπορικό εταίρο.
«Είναι ντροπιαστικό»
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις το στέλεχος της Διεθνούς Αμνηστίας Χουσεϊν Μπαουμί, είπε την 23η Ιουνίου, οι χώρες της ΕΕ θα μείνουν στην ιστορία είτε για το ότι, καθυστερημένα, αναγνώρισαν τις προκλητικές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από το Ισραήλ και στη συνέχεια έλαβαν συγκεκριμένα μέτρα για να διορθώσουν τις αποτυχίες της Ευρώπης, είτε για το ξέπλυμα και την αποδοχή της γενοκτονίας του Ισραήλ».
«Η ΕΕ πρέπει επιτέλους να καταλάβει ότι οι Ισραηλινοί ηγέτες δεν έχουν κίνητρο να αλλάξουν πορεία, όσο η Ευρώπη αρνείται να επιβάλλει ένα συγκεκριμένο κόστος στις ενέργειές τους», κατέληξε.
«Ντροπιαστικό… μια ακόμη μάσκα της ΕΕ έπεσε», τόνισε ο ειδικός για τη Μέση Ανατολή της βρετανικής δεξαμενής σκέψης Royal United Services Institute, H.A. Χέλιερ.
Σύμφωνα με πηγή του EUobserver το Ισραήλ μάλιστα προσκλήθηκε σε διάσκεψη της Επιτροπής της ΕΕ και της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (IEA) στις Βρυξέλλες στις 12 Ιουνίου, με τον Ισραηλινό υπουργό Ενέργειας Ελί Κοέν, ο οποίος έχει κατά καιρούς εκφράσει απόψεις υπέρ της βίαιης μετακίνησης πληθυσμών στη Λωρίδα της Γάζας.
Ακόμη και αν οι Σαάρ και Κοέν δεν έρθουν οι ίδιοι στις Βρυξέλλες, αυτό δεν σημαίνει ότι το Ισραήλ δεν ασκεί πιέσεις στους συμμάχους της ΕΕ, δήλωσε ο Κλάουντιο Φρανκαβίλλα από την Human Rights Watch (HRW).
«Δεν χρειάζονται συνάντηση για να πιέσουν την ΕΕ. Οι επαφές είναι συχνές και συνεχείς», είπε.