Καθώς η Ευρώπη υποφέρει από έναν ακόμη καύσωνα, ο κλιματισμός παραμένει απαραίτητος σύντροφος στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο, με όλο και περισσότερους ανθρώπους να τον θεωρούν αναγκαιότητα και όχι πολυτέλεια.
Η Ιταλία, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτόν, σύμφωνα με το Euronews.
Σύμφωνα με την Eurostat, η χώρα αυτή από μόνη της καταναλώνει πάνω από το ένα τρίτο της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιείται για κλιματισμό σε όλα τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ανέρχεται σε σχεδόν 23.000 τερατζάουλ (μονάδα μέτρησης ενέργειας) από ένα σύνολο που υπερβαίνει ελαφρώς τις 60.000.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι έχει από τις υψηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη.
Γιατί οι Ιταλοί είναι τόσο εθισμένοι στον κλιματισμό;
Τα τελευταία χρόνια, η χώρα έχει πληγεί από σφοδρούς καύσωνες, με θερμοκρασίες που φτάνουν τους 48 °C σε περιοχές όπως η Σικελία ή η Σαρδηνία.
Επιπλέον, η Ιταλία έχει τον γηραιότερο πληθυσμό της Ευρώπης, γεγονός που καθιστά τους κατοίκους της πολύ ευαίσθητους στην υπερβολική ζέστη.
Η χώρα μας έχει μια παρόμοια ιστορία. Παρά το μικρό της μέγεθος, κατατάσσεται δεύτερη στην κατανάλωση κλιματισμού στην ΕΕ.
Καταναλώνει λίγο πάνω από 8.000 τερατζάουλ για το σκοπό αυτό, ακολουθούμενη από τη Γαλλία, την Ισπανία και τη Γερμανία.
Ωστόσο, ο κλιματισμός αποτελεί μόνο ένα μικρό μέρος της οικιακής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 0,6%.
Το μεγαλύτερο μερίδιο (62,5 %) αφορά τη θέρμανση των χώρων, ακολουθούμενη από τη θέρμανση του νερού με 15 % και τον φωτισμό με 14,5 %.
Ποιες ευρωπαϊκές χώρες κατέγραψαν τις υψηλότερες θερμοκρασίες το 2025;
Αυτό το καλοκαίρι, η Ευρώπη και οι γειτονικές χώρες έχουν ήδη αντιμετωπίσει υψηλές θερμοκρασίες.
Τα δυτικά Βαλκάνια αντιμετωπίζουν σοβαρή ξηρασία, ενώ οι πυρκαγιές προκάλεσαν την εκκένωση χιλιάδων τουριστών στην Ελλάδα και το θάνατο τουλάχιστον δύο ανθρώπων στην Τουρκία.
Αντιμέτωπη με τις αυξανόμενες ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή, στις αρχές Ιουλίου η Άγκυρα υιοθέτησε έναν ιστορικό νόμο για το κλίμα με στόχο τη μηδενική εκπομπή εκπομπών έως το 2053.
Η Δυτική Ευρώπη δεν γλίτωσε.
Η Πορτογαλία έχει καταγράψει την υψηλότερη θερμοκρασία στην ήπειρο μέχρι στιγμής: 46,6 °C μετρήθηκαν στη Μόρα, 100 χλμ. από τη Λισαβόνα.
Ο τελευταίος καύσωνας πιστεύεται ότι έχει προκαλέσει σχεδόν 300 επιπλέον θανάτους.
Η γειτονική Ισπανία επλήγη από πυρκαγιές, οι οποίες σκότωσαν δύο άτομα και κατέστρεψαν τη βορειοανατολική επαρχία της Ταραγόνα, όπου περίπου 18.000 κάτοικοι τέθηκαν σε καραντίνα για λόγους ασφαλείας.
Η Ισπανία κατέγραψε τη δεύτερη υψηλότερη θερμοκρασία στην Ευρώπη το καλοκαίρι του 2025. Θερμοκρασίες 46 °C καταγράφηκαν στο El Granado, κοντά στα νότια σύνορα της χώρας με την Πορτογαλία.
Η ηπειρωτική Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη με 43,2 °C στη Σκάλα, μια πόλη στη νότια Πελοπόννησο.
Η επίδραση του στο περιβάλλον
Η χρήση κλιματιστικών μονάδων έχει γίνει απαραίτητη για πολλούς, ιδιαίτερα σε ζεστά κλίματα και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ωστόσο, η ευκολία και η άνεση που προσφέρουν κρύβουν σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Τα κλιματιστικά συμβάλλουν σημαντικά στην υπερβολική κατανάλωση ενέργειας και στην εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου.
Ένα εντυπωσιακό στατιστικό στοιχείο είναι ότι ο αριθμός των κλιματιστικών μονάδων στην Ευρώπη έχει διπλασιαστεί από το 1990, ενώ εκτιμάται ότι μέχρι το 2050 μπορεί να τετραπλασιαστεί.
Παράλληλα, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τον κλιματισμό αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 4% των συνολικών παγκόσμιων εκπομπών, γεγονός που επιβαρύνει την ήδη ευαίσθητη ισορροπία του κλίματος.
Οι επικίνδυνες ουσίες που περιέχουν τα κλιματιστικά
Εκτός από την κατανάλωση ενέργειας, τα κλιματιστικά χρησιμοποιούν ψυκτικά μέσα, όπως οι υδροφθοράνθρακες (HFC), που είναι εξαιρετικά επιβλαβή για το περιβάλλον.
Αυτές οι ουσίες συμβάλλουν στην καταστροφή του όζοντος και στη δημιουργία αερίων που επιτείνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Περιβαλλοντικά προβλήματα από την κατασκευή και την απόσυρση
Τα κλιματιστικά δεν είναι φιλικά προς το περιβάλλον ούτε στην κατασκευή και στην απόσυρση τους.
Πολλές μονάδες κατασκευάζονται από πλαστικό, το οποίο, όταν αποσύρεται, συμβάλλει στα πλαστικά απορρίμματα που ρυπαίνουν το περιβάλλον και αυξάνουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Επιπλέον, για την κατασκευή των κλιματιστικών χρησιμοποιούνται μέταλλα όπως αλουμίνιο και χαλκός, τα οποία, αν δεν ανακυκλωθούν σωστά, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές επιπτώσεις στη θαλάσσια ζωή.
Επιπτώσεις στην ποιότητα του αέρα και στην υγεία
Παρά την τεχνολογική πρόοδο, τα σύγχρονα κλιματιστικά δεν είναι τέλεια.
Οι αεραγωγοί τους μπορούν να συγκεντρώνουν βακτήρια και μικροοργανισμούς, που απελευθερώνονται στον εσωτερικό χώρο κάθε φορά που ενεργοποιούνται, δημιουργώντας πιθανούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία.
Ο αντίκτυπος του κλιματισμού στην κλιματική αλλαγή
Ο κλιματισμός έχει διπλή φύση: από τη μια πλευρά βοηθά στην αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, όπως η βελτίωση της ποιότητας του αέρα μετά από φυσικές καταστροφές, αλλά από την άλλη, η αυξημένη χρήση του συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
Η κανονικοποίηση της χρήσης κλιματιστικών ενθαρρύνει την υπερβολική κατανάλωση ενέργειας, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο που επιδεινώνει το πρόβλημα.
Ωστόσο, δυστυχώς, σε χώρες όπως η Ιταλία και η Ελλάδα φαντάζει αδύνατο να περάσει το καλοκαίρι χωρίς αυτό.
Γίνονται οι Ευρωπαίοι πιο προσεκτικοί στην κατανάλωση ενέργειας;
Τα καλά νέα είναι ότι οι Ευρωπαίοι καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια στα σπίτια τους.
Μετά το ιστορικό υψηλό των 11 εκατομμυρίων τερατζούλ το 2021, η κατανάλωση ενέργειας μειώθηκε σε 9,6 εκατομμύρια, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, με τα νοικοκυριά να αντιπροσωπεύουν το 26,2 % της τελικής κατανάλωσης ενέργειας.
Το μεγαλύτερο μέρος καλύπτεται από φυσικό αέριο (29,5 %) και ηλεκτρική ενέργεια (25,9 %).