Η Κομισιόν έχει ξεκινήσει ενέργειες για τη δημιουργία ενός νέου οργάνου πληροφοριών υπό την προεδρία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε μια προσπάθεια να βελτιώσει τη χρήση των πληροφοριών που συλλέγουν οι εθνικές μυστικές υπηρεσίες, αποκαλύπτουν με σημερινό δημοσίευμά τους οι Financial Times.
Η μονάδα, που θα δημιουργηθεί στο πλαίσιο της γενικής γραμματείας της Κομισιόν, σχεδιάζει να προσλάβει υπαλλήλους από όλες τις υπηρεσίες πληροφοριών στην Ε.Ε. προκειμένου να συγκεντρώνει πληροφορίες για κοινούς σκοπούς, σύμφωνα με τέσσερις πηγές που έχουν γνώση του σχεδίου.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι προειδοποιήσεις του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για μείωση της αμερικανικής υποστήριξης στην Ευρώπη σε θέματα ασφαλείας έχει πυροδοτήσει τη μεγαλύτερη εκστρατεία εξοπλισμών από την περίοδο του ψυχρού πολέμου και έχει οδηγήσει την ΕΕ να επανεξετάσει τις εσωτερικές δυνατότητες ασφάλειας.
«Οι μυστικές υπηρεσίες των κρατών μελών της ΕΕ γνωρίζουν πολλά. Η Κομισιόν γνωρίζει πολλά. Χρειαζόμαστε έναν καλύτερο τρόπο να τα συγκεντρώσουμε όλα αυτά και να είμαστε αποτελεσματικοί και χρήσιμοι στους εταίρους μας. Στον τομέα των πληροφοριών, πρέπει να δώσεις κάτι για να πάρεις κάτι», είπε μία από τις πηγές στους FT.
Αντιρρήσεις
Η κίνηση αυτή αντιμετωπίζει την αντίθεση ανώτερων αξιωματούχων της διπλωματικής υπηρεσίας της ΕΕ, η οποία εποπτεύει το Κέντρο Πληροφοριών (Intcen) της Ένωσης. Οι αξιωματούχοι φοβούνται ότι η νέα υπηρεσία θα καλύψει τα καθήκοντα της υπάρχουσας μονάδας πληροφοριών και θα απειλήσει το μέλλον της.
Το σχέδιο δεν έχει κοινοποιηθεί επίσημα σε όλα τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, αλλά ο οργανισμός στοχεύει να προσλάβει αξιωματούχους από εθνικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Ένας εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε στην FT ότι «εξετάζει τρόπους ενίσχυσης των δυνατοτήτων της στον τομέα της ασφάλειας και των πληροφοριών. Στο πλαίσιο αυτής της προσέγγισης, εξετάζεται η δημιουργία μιας ειδικής μονάδας εντός της Γενικής Γραμματείας».
«Η ιδέα βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης και οι συζητήσεις συνεχίζονται. Δεν έχει καθοριστεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα», ανέφεραν, προσθέτοντας ότι «θα βασιστεί στην εμπειρία που έχει οικοδομηθεί εντός της Επιτροπής και… θα συνεργαστεί στενά με τις αντίστοιχες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS)».
Επιφύλαξη στην ανταλλαγή πληροφοριών
Η ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ αποτελεί εδώ και καιρό ένα ευαίσθητο θέμα. Μεγάλες χώρες όπως η Γαλλία, με εκτεταμένες δυνατότητες κατασκοπείας, είναι επιφυλακτικές όσον αφορά την ανταλλαγή ευαίσθητων πληροφοριών με τους εταίρους τους. Η εμφάνιση φιλορωσικών κυβερνήσεων σε χώρες όπως η Ουγγαρία έχει περιπλέξει περαιτέρω τη συνεργασία.
Τα κράτη της ΕΕ αναμένεται να αντισταθούν στις κινήσεις της Επιτροπής να δημιουργήσει νέες εξουσίες ασφαλείας για τις Βρυξέλλες, ανέφεραν δύο από τις πηγές. Πρόσθεσαν όμως ότι εδώ και καιρό υπάρχουν ανησυχίες για την αποτελεσματικότητα του Intcen, ιδίως εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία.
«Η Επιτροπή δεν πρόκειται να αρχίσει να στέλνει πράκτορες στο πεδίο», ανέφερε ένας δεύτερος συνομιλητής.
Οι προτάσεις του Τραμπ ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να μειώσουν τη στήριξή τους προς την Ευρώπη — και η προσωρινή αναστολή της υποστήριξης πληροφοριών προς την Ουκρανία την άνοιξη — έχουν αναδείξει την εξάρτηση της Ευρώπης από την Ουάσινγκτον για τις δυνατότητες ασφαλείας.
Η νέα μονάδα ακολουθεί την απόφαση της φον ντερ Λάιεν να ιδρύσει ένα ειδικό «κολέγιο ασφάλειας» για τους επιτρόπους της, προκειμένου να ενημερώνονται για θέματα ασφάλειας και πληροφοριών.
Η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών πληροφοριών της ΕΕ χρονολογείται από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις ΗΠΑ, οι οποίες ώθησαν τις μυστικές υπηρεσίες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, των Κάτω Χωρών, της Ισπανίας, της Σουηδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου να αρχίσουν να συγκεντρώνουν απόρρητες πληροφορίες ασφαλείας.
Αυτό τελικά θεσμοθετήθηκε, επεκτάθηκε ώστε να συμπεριλάβει και άλλα κράτη μέλη και το 2011 εντάχθηκε στη διπλωματική υπηρεσία της ΕΕ.
