Με ένα «παράθυρο» για αυξήσεις και στους υπόλοιπους ενστόλους στο πλαίσιο της ΔΕΘ, αλλά και «κίτρινη κάρτα» στους υπουργούς Β. Κικίλια και Αδ. Γεωργιάδη που ανακίνησαν το θέμα στον απόηχο των ανακοινώσεων για τους στρατιωτικούς, αντέδρασε το Μέγαρο Μαξίμου στη μίνι κρίση του τελευταίου διημέρου εντός της Ν.Δ. Φωτογραφίζοντας τους δύο υπουργούς ο Π. Μαρινάκης δήλωσε χθες πως «το πού θα πάνε τα λεφτά καθορίζεται από το οικονομικό επιτελείο με την καθοδήγηση του πρωθυπουργού και όχι με δηλώσεις ή αναρτήσεις». Παράλληλα, έντονο προβληματισμό προκαλεί στο Μέγαρο Μαξίμου πως στην ίδια κατεύθυνση της διεύρυνσης των αυξήσεων κινήθηκαν με δημόσιες τοποθετήσεις 17 «γαλάζιοι» βουλευτές, εκ των οποίων αρκετοί προέρχονται από τη «δεξιά» πτέρυγα του κόμματος και είναι δυσαρεστημένοι που έμειναν εκτός κυβέρνησης στον πρόσφατο ανασχηματισμό, επιτείνοντας την εικόνα αναταραχής στην Κ.Ο. της Ν.Δ. Το κυβερνητικό μήνυμα προς αυτούς είναι πως «δεν υπάρχουν περισσότερο και λιγότερο ευαίσθητοι στο συγκεκριμένο θέμα».
Δυσφορία και «κίτρινη κάρτα» σε υπουργούς
Η «κατάρα» της δεύτερης θητείας χτύπησε ξανά την κυβέρνηση, καθώς μια απολύτως θετική πρωτοβουλία, όπως είναι οι αυξήσεις στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, αντί να φέρει έξτρα ηρεμία και ικανοποίηση στις τάξεις της Ν.Δ., προκάλεσε μια μίνι, προσώρας, κυβερνητική κρίση, με την κυβέρνηση να αναγκάζεται από τη μια να βγάλει «κίτρινη κάρτα» στους υπουργούς, από την άλλη να εξαγγείλει προκαταβολικά ευρύτερες αυξήσεις στα Σώματα Ασφαλείας με ορίζοντα τη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης.
Το χρονικό της κρίσης ξεκίνησε από την «εκτός ημερησίας διάταξης» παρέμβαση του υπουργού Ναυτιλίας Βασίλη Κικίλια, που ζήτησε την επέκταση των αυξήσεων και στους υπόλοιπους, πλην Ενόπλων Δυνάμεων, ενστόλους, κάτι που λειτούργησε ως άτυπο «σήμα» στο εσωτερικό του κόμματος, ειδικά στους βουλευτές, να ξεκινήσουν ένα μπαράζ πίεσης προς την κυβέρνηση. Τον χορό του αιτήματος συνέχισε ένας ακόμα υπουργός, ο Αδωνις Γεωργιάδης, και ακολούθησε «τσουνάμι» βουλευτών που μέχρι χθες ο αριθμός τους είχε φτάσει τους 17, με την ακροτελεύτια πράξη να είναι η κατάθεση επίσημης ερώτησης από τον βουλευτή Αναστάσιο Δημοσχάκη, που έχει διατελέσει και αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ.
Φρένο στους υπουργούς
Στο Μέγαρο Μαξίμου επιχείρησαν άμεσα από την Κυριακή να μαζέψουν την κατάσταση. Το πρώτο βήμα, που ήταν το πιο επιθετικό, έγινε με μια ασυνήθιστη διαρροή του Μαξίμου που «άδειαζε» τους υπουργούς, ζητώντας να… μαζευτούν. «Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης για το Δημόσιο ασκείται κεντρικά από το οικονομικό επιτελείο, υπό την καθοδήγηση του πρωθυπουργού, και όχι μεμονωμένα και αποσπασματικά και ειδικά σε επίπεδο δηλώσεων», έλεγε η διαρροή, επιπλήττοντας δημόσια τους υπουργούς που άνοιξαν το θέμα.
«Το πού θα πάνε τα λεφτά καθορίζεται με την καθοδήγηση του πρωθυπουργού και όχι με δηλώσεις ή αναρτήσεις», ανέφερε ο Π. Μαρινάκης, «φωτογραφίζοντας» Κικίλια και Γεωργιάδη.
Το πρωί της Δευτέρας έγινε το δεύτερο βήμα, καθώς ο υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης επιχείρησε πιο θεσμικά να βάλει το πλαίσιο, λέγοντας πως «με το ίδιο σκεπτικό που αντιμετωπίσαμε τις αυξήσεις στις Ενοπλες Δυνάμεις, θα δούμε τι δημοσιονομικός χώρος υπάρχει για να στηρίξουμε συνολικά τους ενστόλους». Το τρίτο βήμα ανέλαβε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, που κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης έβγαλε και καρότο και μαστίγιο. Το μαστίγιο έλεγε πως «άπαντες επιθυμούμε να αυξάνεται το εισόδημα των πολιτών, όλων, εργαζομένων και συνταξιούχων» και «δεν υπάρχουν περισσότερο και λιγότερο ευαίσθητοι σε αυτό», κατηγορώντας εμμέσως κάποιους εντός κυβέρνησης για εμπόριο ευαισθησίας.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επανέλαβε πως «το πού θα πάνε τα λεφτά καθορίζεται από το οικονομικό επιτελείο με την καθοδήγηση του πρωθυπουργού και όχι με δηλώσεις ή αναρτήσεις», κάτι που πήγαινε απευθείας προς τους κ. Κικίλια και Γεωργιάδη. Την ίδια ώρα, όμως, βγάζοντας και καρότο, σημείωνε πως εφόσον υπάρξει δημοσιονομικός χώρος, θα δουν όλοι οι ένστολοι αυξήσεις. «Δεν θα μείνει κανείς πίσω», ήταν η χαρακτηριστική φράση του, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο πως αυτό θα γίνει συντεταγμένα και όχι με όρους επικοινωνιακούς στα τηλεπαράθυρα.
Προβληματισμός
Παράλληλα, ο κ. Μαρινάκης οριοθετούσε το θέμα της «προσωπικής αντιπαράθεσης» με τους υπουργούς λέγοντας πως ο πρωθυπουργός θα επισκεφθεί κανονικά το υπουργείο Υγείας την επόμενη εβδομάδα. Η επίσκεψη ήταν προγραμματισμένη για χθες και η ακύρωσή της δημιούργησε φήμη ρήξης μεταξύ Μητσοτάκη και Γεωργιάδη, κάτι που το Μαξίμου διαψεύδει. Ο προβληματισμός στην κυβέρνηση πάντως υπάρχει, καθώς δεν μπορεί να διαφύγει την προσοχή πως προέκυψε αναστάτωση «σχεδόν από το πουθενά», που δείχνει πως η εσωτερική ένταση στην κυβέρνηση όχι μόνο δεν έχει κοπάσει, αλλά σιγοβράζει διαρκώς και με την παραμικρή αφορμή εκδηλώνεται.
Το βλέμμα πλέον στρέφεται στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας την Παρασκευή, που έχει ως θέμα την εκλογή του Απόστολου Βεσυρόπουλου στη θέση του γραμματέα της Κ.Ο.
Το παρασκήνιο των αναταράξεων στο κυβερνητικό στρατόπεδο
Το Σαββατοκύριακο είχε πολύ έντονο κυβερνητικό παρασκήνιο, καθώς Μαξίμου, υπουργοί και βουλευτές ήταν σε αναμμένα κάρβουνα, για διαφορετικούς λόγους, μετά τις αρρυθμίες λόγω των αυξήσεων στις Ενοπλες Δυνάμεις και του αιτήματος για επέκταση και στους υπόλοιπους ενστόλους. Τα τηλέφωνα το Σαββατοκύριακο πήραν φωτιά, με τους βουλευτές που πίεζαν δημοσίως μέχρι χθες την κυβέρνηση για επέκταση του μέτρου να φτάνουν τους 17, ένας αριθμός ιδιαίτερα μεγάλος. Μια αναλυτική ματιά στα ονόματα προσφέρεται και για πολιτικά συμπεράσματα.
Πρόκειται για τους Γ. Πλακιωτάκη, Θ. Πλεύρη, Δ. Μαρκόπουλο, Σ. Πέτσα, Φ. Αραμπατζή, Ν. Μηταράκη, Α. Κατσανιώτη, Φ. Μπαραλιάκο, Θ. Καράογλου, Τ. Δημοσχάκη, Α. Δερμεντζόπουλο, Ζ. Μακρή, Θ. Λεονταρίδη, ενώ χθες προστέθηκαν ο Ευρ. Στυλιανίδης, ο Λ. Αυγενάκης και ο Μ. Χρυσομάλλης. «Κερασάκι στην τούρτα», και μάλιστα από το Σάββατο, ήταν ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο οποίος, ενώ απέχει σε όλη την πολιτική διαδρομή του από τέτοιου είδους παρεμβάσεις, αυτή τη φορά εξέπληξε μπαίνοντας στον χορό των παρεμβάσεων. Προφανώς η μη αξιοποίησή του στον πρόσφατο ανασχηματισμό έχει παίξει τον ρόλο της, όπως και σε πολλούς από τους προαναφερθέντες, που σημειωτέον ανήκουν κατά κανόνα στη δεξιά πτέρυγα του κόμματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το Σαββατοκύριακο άναψαν τα τηλέφωνα μεταξύ των βουλευτών που διαφοροποιήθηκαν. Αυτό που έλεγαν οι περισσότεροι βουλευτές ήταν «εδώ βγαίνουν υπουργοί (σ.σ. Κικίλιας και Γεωργιάδης) και θα σιωπήσουμε εμείς;», ένα επιχείρημα που ακούγεται λογικό από την πλευρά τους και για αυτό εξηγεί και την ενόχληση του Μαξίμου από τους εν λόγω υπουργούς.
Την ίδια ώρα, άπαντες επιχειρούσαν να ερμηνεύσουν τα κίνητρα του υπουργού Ναυτιλίας Βασίλη Κικίλια, που ήταν ο πρώτος που έκανε τη σχετική παρέμβαση.
«Βγαίνουν οι υπουργοί και δεν θα βγούμε εμείς;», το επιχείρημα των 17 βουλευτών που τοποθετήθηκαν δημοσίως υπέρ της επέκτασης του μέτρου.
Σύμφωνα με μία ερμηνεία, αυτό που ενόχλησε, όχι μόνο τον Κικίλια, αλλά και άλλους υπουργούς, ήταν ότι τις ανακοινώσεις για τις αυξήσεις στις Ενοπλες Δυνάμεις έκανε ο Νίκος Δένδιας. «Δηλαδή ο υπουργός Αμυνας μπορεί να μιλάει για το υπουργείο του και εμείς να σιωπούμε;» ήταν το επιχείρημα υπουργού, που υποστήριξε –σιωπηλά όμως– τον Κικίλια. Επιπλέον, υπήρχε διάχυτη στην Κ.Ο. η εντύπωση πως η κυβέρνηση δεν χειρίστηκε σωστά το θέμα, καθώς δεν είναι η πρώτη φορά που όταν δίνεται μεμονωμένα μια αύξηση αντιδρούν οι υπόλοιποι σε παρεμφερείς κλάδους, και αυτό θα έπρεπε «να το είχαν υπολογίσει στην κυβέρνηση».
Τα παραπάνω δείχνουν πως η «ανταρσία» με επίκεντρο τις αυξήσεις στους ενστόλους είναι απλώς η αφορμή και όχι αιτία. Από τη μια έχουμε υπουργούς που θέλουν και αυτοί –όπως ο κ. Δένδιας– να μιλήσουν στην εκλογική πελατεία τους και από την άλλη έχουμε μια σημαντική ομάδα βουλευτών για τους οποίους υπάρχει ένα διπλό κίνητρο: αφενός να καλύψουν και αυτοί εκλογικές ανάγκες, αφετέρου να εκδηλώσουν με αυτόν τον τρόπο τη δυσαρέσκειά τους, καθώς δεν μπήκαν στο τελευταίο υπουργικό σχήμα. Το Μαξίμου αντιλαμβάνεται όλα τα παραπάνω, εξ ου και αντέδρασε άμεσα για να βάλει φρένο, καθώς γνωρίζει πως οι προσωπικές ατζέντες στον έκτο χρόνο διακυβέρνησης είναι κάτι που θέλει μεγάλη προσοχή.
Στο Μαξίμου ευελπιστούν πως η τακτική που ακολουθήθηκε από την Κυριακή θα «καταστείλει» την ανταρσία, καθώς μεσολαβεί η συζήτηση της Τετάρτης με τις ανακοινώσεις για τα εξοπλιστικά της επόμενης 12ετίας και εν συνεχεία η Κ.Ο. της Παρασκευής που μπορεί να λειτουργήσει εκτονωτικά.
«Θα δούμε τι δυνατότητες υπάρχουν»
Της Ειρήνης Χρυσολωρά
Στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ παρέπεμψε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης σχετικά με την ενίσχυση του εισοδήματος των υπόλοιπων ενστόλων, πέραν αυτών των Ενόπλων Δυνάμεων (Ε.Δ.), μετά το σχετικό ζήτημα που ανέκυψε με τις παρεμβάσεις υπουργών και βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας.
Η συζήτηση αυτή «παραβιάζει ανοιχτές θύρες», υποστήριξε ο υπουργός μιλώντας στον ΣΚΑΪ και εξήγησε ότι όλοι οι ένστολοι θα πάρουν τα 30 ευρώ λόγω αύξησης του κατώτατου μισθού από σήμερα και τα 100 ευρώ του επιδόματος επικινδυνότητας από 1ης Ιουλίου.
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, τα παραπάνω αντιστοιχούν σε πάνω από το μισό της αύξησης που έχει εξαγγελθεί για τις Ε.Δ. Το υπόλοιπο αφορά το νέο τους μισθολόγιο και βαθμολόγιο και θα καλυφθεί εν μέρει από την εξοικονόμηση λόγω αποστρατεύσεων των στρατιωτικών. Το καθαρό πρόσθετο κόστος για τον προϋπολογισμό εκτιμάται ότι θα είναι περίπου 39 εκατ. ευρώ.
Ο κ. Πιερρακάκης εξήγησε ότι η προτεραιότητα δόθηκε στις Ε.Δ. λόγω της πανευρωπαϊκής συζήτησης για την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους περιορισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας, της μείωσης του ενδιαφέροντος για τις στρατιωτικές σχολές, καθώς και της εξοικονόμησης που προκύπτει από τον εκσυγχρονισμό των Ε.Δ. Ωστόσο, είπε ότι «θα δούμε τι δυνατότητες υπάρχουν, με χαρτί και με μολύβι» για τους υπόλοιπους ενστόλους και «θα εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια».
«Η εποχή τού δώσ’ τα όλα τελείωσε», τόνισε ο υπουργός, σημειώνοντας ότι «το αντίθετο της σταθερότητας λέγεται μνημόνιο». Πρόσθεσε ότι «κανείς από μας δεν είναι περισσότερο ή λιγότερο ευαίσθητος, με πρώτο τον πρωθυπουργό».
Στις αυξήσεις στους ενστόλους αναφέρθηκε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης.
Συνολικά, οι αυξήσεις που θα πάρουν οι αξιωματικοί των Ε.Δ. αντιστοιχούν σε 268 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση και κατανέμονται ως εξής:
• 35 εκατ. ευρώ αφορούν την αύξηση των 30 ευρώ λόγω του κατώτατου μισθού. Την ίδια αύξηση, βεβαίως, θα πάρουν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι, περιλαμβανομένων των υπόλοιπων ενστόλων.
• 110 εκατ. ευρώ αφορούν τη χορήγηση επιδόματος επικινδυνότητας. Την ίδια αύξηση θα πάρουν και οι υπόλοιποι ένστολοι (με το συνολικό ετήσιο κόστος να ανέρχεται σε 220 εκατ. ευρώ και για φέτος σε 110 εκατ. ευρώ, αφού θα καταβληθεί από 1ης Ιουλίου). Το σχετικό ποσό έχει εξαγγελθεί και προστεθεί στον προϋπολογισμό εκ των υστέρων.
• 123 εκατ. ευρώ περίπου αφορούν το νέο τους μισθολόγιο που συνδέεται με βαθμολόγιο και θα προβλέπει αυξήσεις με βάση την προϋπηρεσία, ακόμη κι όταν παραμένουν στον ίδιο βαθμό, καθώς και αυξήσεις με βάση τον βαθμό. Αυτό θα εφαρμοστεί προς το τέλος του 2025 και θα χρηματοδοτηθεί από τις εξοικονομήσεις των Ε.Δ.
Συγκεκριμένα, από τις φετινές αποστρατεύσεις 1.700 αξιωματικών θα εξοικονομηθούν 77 εκατ. ευρώ, αλλά θα προστεθούν 33 εκατ. ευρώ για συντάξεις, επομένως η καθαρή εξοικονόμηση είναι 44 εκατ. ευρώ. Τον επόμενο χρόνο η μισθοδοσία θα μειωθεί περαιτέρω κατά 60 εκατ. ευρώ και η συνταξιοδοτική δαπάνη θα αυξηθεί κατά 20 εκατ. ευρώ, επομένως θα υπάρχει περαιτέρω εξοικονόμηση κατά 40 εκατ. ευρώ. Συνολικά, επομένως, η εξοικονόμηση του προϋπολογισμού του 2026 θα είναι περίπου 84 εκατ. ευρώ και άρα η καθαρή επιβάρυνση λόγω του βαθμολογίου θα είναι περίπου 39 εκατ. ευρώ.
