Ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός στη Γαλλία προχωρά προς τις προεδρικές εκλογές χωρίς σίγουρο υποψήφιο. Οι περιπέτειες της Μαρίν Λεπέν με τη δικαιοσύνη φέρνει στο προσκήνιο το πρωτοπαλίκαρό της, Ζορντάν Μπαρντελά, ο οποίος είναι φιλόδοξος και δεν το κρύβει. Και μάλλον δεν φοβάται να βάλει λίγο νερό στο ακροδεξιό κρασί του, αρκεί να εξασφαλίσει την προεδρία.
Ο 29χρονος Μπαρντελά θεωρείται πολύ πιθανό να οδηγήσει τον Εθνικό Συναγερμό στις προεδρικές εκλογές. Πάντα θεωρούνταν «έμπιστος, ακίνδυνος και υπάκουος, προστατευόμενός της», όπως επισημαίνει και το Politico. Ωστόσο, οι «φρέσκιες» ιδέες που φέρνει και η διάθεσή του για «ανοίγματα», ίσως οδηγήσουν σε κρίση κορυφής στη γαλλική ακροδεξιά.
Η Μαρίν Λεπέν, κατηγορούμενη για διαφθορά, έχει αποκλειστεί από το δικαίωμα να θέσει υποψηφιότητα για δημόσιο αξίωμα, τουλάχιστον έως την έφεση της απόφασης αποκλεισμού, το καλοκαίρι του 2026. Και ο Ζορντάν Μπαρντελά κερδίζει διαρκώς δημοφιλία, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ενώ φαίνεται να κερδίζει και ένα πιο «κεντρώο» πολιτικό κοινό. Αυτό που ενδεχομένως θα του επέτρεπε να βρεθεί στο Μέγαρο των Ηλυσίων.
Ζορντάν Μπαρντελά
Ο «φιλελεύθερος» Μπαρντελά
Κινούμενος διαφορετικά από τη λαϊκιστική προσέγγιση της «δασκάλας» του, ο Μπαρντελά φλερτάρει με ισχυρούς συντηρητικούς επιχειρηματίες και καλοπιάνει τον πλουσιότερο γαλλικό νότο. Και ενώ αυτό συνιστά μεγάλη στροφή στη ρητορική του Εθνικού Συναγερμού, που απευθυνόταν στην απογοητευμένη εργατική τάξη, πολλά στελέχη του κόμματος μπορούν να το παραβλέψουν. Διότι τελικός στόχος είναι η προεδρία της Γαλλίας.
Για να γίνει αυτό, πρέπει να «κλέψει» τις ψήφους των Ρεπουμπλικάνων, ώστε να συγκεντρώσει πάνω από 50%.
Ανησυχία στην κορυφή
Ο Εθνικός Συναγερμός πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει. Τίποτα δεν εγγυάται ότι η ηγέτιδά του θα προλάβει να είναι υποψήφια και ο χρόνος λιγοστεύει. Επιπλέον, στην πρόσφατη «Σύνοδο της Ελευθερίας», για τη σύμπηξη συμμαχιών της ακροδεξιάς ο Μπαρντελά είχε περίοπτη θέση. Επιπλέον, η εκδήλωση έγινε υπό την ισχυρών επιχειρηματιών των ακροδεξιών μέσων ενημέρωσης.
Μπαρντελά όπως… Μελόνι
Ο νεαρός προστατευόμενος της Μαρίν Λεπέν αρέσκεται να παραλληλίζει τον εαυτό του με την Ιταλίδα πρωθυπουργό, Τζόρτζια Μελόνι. Τη θεωρεί πρότυπο ακροδεξιού ηγέτη, όταν η Λεπέν νιώθει πιο κοντά στον φανατικό εθνικιστή Ματέο Σαλβίνι.
«Κοιτάζω αριθμούς και εξετάζω τις ενέργειες της κυρίας Μελόνι», δήλωσε ο Μπαρντέλα στο Politico. «Η Ιταλία είναι η μόνη χώρα της G7 με πρωτογενές πλεόνασμα προϋπολογισμού το 2024. H Τζόρτζια Μελόνι είναι η ζωντανή απόδειξη ότι η λαϊκή βούληση μπορεί να επικρατήσει στην κάλπη», πρόσθεσε.
Παράλληλα, ο Ζορντάν Μπαρντελά δείχνει να αυτονομείται. Τον Ιούνιο, ζήτησε ανοιχτά την παραίτηση του Εμανουέλ Μακρόν, προκαλώντας αντιδράσεις στην ηγεσία του κόμματος.
Το πρόβλημα ήταν ότι, αν ο Μακρόν παραιτούνταν και γίνονταν πρόωρες εκλογές, τότε ήταν σίγουρο ότι η Λεπέν δεν θα μπορούσε να είναι υποψήφια.
Άλλοι, που βλέπουν στον Μπαρντελά μια ελπίδα για την προεδρία, το αγνόησαν ή το απέδωσαν σε αυθόρμητο λάθος. Αλλά, βουλευτής που βρίσκεται στον κύκλο του, το απέρριψε: «Δεν είναι λάθος. Είναι αυτό που λέμε εδώ και αρκετούς μήνες. Αν υπάρξουν πρόωρες εκλογές, θα είμαστε εκεί, ακόμα κι αν αυτό δεν είναι το ιδανικό μας σενάριο».
Ζορντάν Μπαρντελά
Μετά τα πράγματα ηρέμησαν, καθώς εμφανίστηκαν Λεπέν και Μπαρντελά μαζί, με τον δεύτερο να χαμογελά δίπλα της καθώς εκείνη απαντούσε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Plan Β
Αυτό όμως που καθίσταται σαφές, όσο προχωρά ο χρόνος, όλα δείχνουν ότι ο Ζορντάν Μπαρντελά θα είναι το «Plan B» για τον Εθνικό Συναγερμό. Και ενώ πολλοί φαίνεται ότι σκέφτονται πως ο Μπαρντελά θέλει να γίνει «Λεπέν στη θέση της Λεπέν», δεν τολμούν να το εκστομίσουν. Αν δεν μπορεί να βάλει υποψηφιότητα η Λεπέν, είναι ο πρώτος επιλαχών.
Και η ίδια, που αρνείται όλες τις κατηγορίες που της αποδίδονται, έχει παραδεχθεί ότι «ίσως να μην μπορέσω να θέσω υποψηφιότητα». Και ενώ ανέφερε ότι δεν μπορείς να τα ελέγχεις όλα στη ζωή, πρέπει να βλέπει τον προστατευόμενό της να κάνει άλματα.
Οι δημοσκοπήσεις, έστω πρόωρες με δεδομένο ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2027, δείχνουν ότι τα ποσοστά δημοφιλίας του Μπαρντέλλα είναι εξίσου καλά με αυτά της Λεπέν, όταν αναφέρονται και οι δύο σε δημοσκοπήσεις.
Η απόπειρα της Λεπέν, στη συγκέντρωση των Ευρωπαίων ακροδεξιών στο Μορμάν-σιρ-Βερνισόν, να κάνει επίδειξη δύναμης, ήταν εν μέρει επιτυχημένη. Συμμετείχαν ακροδεξιοί ηγέτες της Ευρώπης, όπως ο Βίκτορ Όρμπαν και ο Ματέο Σαλβίνι, αλλά και Τσέχος Αντρέι Μπάμπις, που δεν τσιγγουνεύτηκαν καθόλου σε επαίνους για το πρόσωπό της.
Αλλά ο Μπαρντελά («ο Ζορντάν», όπως τον αποκαλούν), είναι πολύ δημοφιλής στους απλούς υποστηρικτές του Εθνικού Συναγερμού. Αυτούς που φοβούνται την «εισβολή των μεταναστών», που μιλούν για απουσία ασφάλειας στη χώρα και αντιδρούν στην αύξηση των τιμών και της φορολογίας.
«Καλοπιάνοντας» την κεντροδεξιά
Αυτά, όμως, τα οικονομικά ζητήματα ίσως αποδειχθούν καθοριστικά για τον Εθνικό Συναγερμό, αν θέλει να διευρύνει τη βάση του και να πάρει την πλειοψηφία.
Τον στόχο να αποσπάσει ψηφοφόρους από την φιλελεύθερη κεντροδεξιά ο Μπαρντελά μπορεί να τον πετύχει καλύτερα από τη Λεπέν. Όταν εκείνη κουβαλά το στίγμα του ονόματός της και προτάσεων που αποδείχθηκαν αντιδημοφιλής, όπως η έξοδος από την ευρωζώνη, το πρωτοπαλίκαρό της φαίνεται γοητευτικό.
Ο Ζορντάν Μπαρντελά κάνει ανοίγματα στην επιχειρηματική ελίτ, παρόλο που οι οπαδοί του κόμματος απεχθάνονται όρους όπως «οικονομικά φιλελεύθερος».
Αυτοί που είναι κοντά στη Μαρίν Λεπέν έχουν λόγους να ανησυχούν για την κατεύθυνση που παίρνει ο Μπαρντελά. Με τις παλιές «καθαρές» θέσεις τους, πήραν ψήφους από την Αριστερά, μιλώντας για προστασία θέσεων εργασίας, αυξήσεις μισθών, αλλά μείωση τιμών.
Ο Μπαρντελά όμως δεν φοβάται να υιοθετήσει μια πιο φιλελεύθερη πλατφόρμα. Σε ερώτηση αν αυτοπροσδιορίζεται φιλελεύθερος, δεν απάντησε. Είπε όμως ότι «η ταμπέλα αυτή δεν είναι αρκετή για να εξηγήσει τα οικονομικά ζητήματα». Και πρόσθεσε: «Ο Εμανουέλ Μακρόν παρουσιάστηκε ως πρόεδρος υπέρ των επιχειρήσεων. Σήμερα, έχουμε μερικούς από τους υψηλότερους φόρους παραγωγής στην Ευρώπη».
Πέρα από τις περιοδείες σε επιχειρηματικές ενώσεις, όπου παρουσιάζει το πρόγραμμα του Εθνικου Συναγερμού, ο Ζορντάν Μπαρντελά πέτυχε κάτι πολύ σημαντικό. Εξασφάλισε μια συνάντηση με τον Νικολά Σαρκοζί.
Οι αναλυτές είδαν πίσω από τη συνάντηση ένα μήνυμα προς τους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους, αλλά και ένα κέρδος για τον φέρελπι ηγέτη της ακροδεξιάς. Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας δεν θα δεχόταν ποτέ να συναντήσει την Μαρίν Λεπέν. Ούτε εκείνη φυσικά θα επεδίωκε να τον δει κατ’ ιδίαν.
«Κεντρώες» συναναστροφές
Και παρά το γεγονός ότι στελέχη του Εθνικού Συναγερμού, φίλα προσκείμενα στην Μαρίν Λεπέν δεν χαίρονται ιδιαίτερα με τις «κεντρώες» συναναστροφές του Μπαρντελά, είναι πραγματιστές.
«Η συμμετοχή στους κύκλους του Σαρκοζί δεν είναι του γούστου μου», είπε ένας βουλευτής. Αλλά παραδέχθηκε ότι, όταν κάποιος θέλει να απευθυνθεί σε πολλαπλά εκλογικά σώματα, «πρέπει να μιλήσει ακόμη και με τον Σαρκοζί».
Κάποιοι πάντως φοβούνται ότι αυτές οι συναναστροφές μπορεί να γυρίσουν μπούμερανγκ στο κόμμα. Δηλαδή η στροφή του Μπαρντελά προς το κέντρο να ωφελήσει δεξιούς πολιτικούς, αλλά με ακροδεξιά ρητορική, όπως ο Μπρουνό Ρεταγιό, υπουργός Εσωτερικών. Ο Ρεταγιό είναι πολύ συντηρητικός και σκληροπυρηνικός σε θέματα μετανάστευσης. Συνεπώς, μπορεί να τον «χτυπήσει» στο πεδίο του.
Και έτσι, όπως δήλωσε στο Politico, βουλευτής του Εθνικού Συναγερμού, είναι επιφυλακτικός με τους φιλελεύθερους-συντηρητικούς. «Μπορεί τελικά να μας εγκαταλείψουν για κάποιον άλλο», είπε.
