Φόρτωση Text-to-Speech…
Της Νεκταρίας Σταμούλη
Αν δεν υπήρχε η Μαρία Καρυστιανού, το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών μπορεί να μην είχε διατηρηθεί στην κορυφή της πολιτικής επικαιρότητας. Η μητέρα της Μάρθης, που έχασε τη ζωή της στο τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, έχει γίνει σύμβολο του κινήματος για δικαίωση, με την κάθε της κίνηση να αναλύεται από φίλους και εχθρούς. Μια δική της φράση σε πρόσφατη τηλεοπτική συζήτηση έγινε αφορμή για να αναζωπυρωθούν τα σενάρια ότι η ίδια αναζητεί τρόπους να μεταβολίσει τη δυσαρέσκεια κατά του «συστήματος» σε πολιτική δύναμη. Τα σενάρια φούντωσαν και μπήκαν στο τραπέζι αναλυτών και δημοσκόπων.
Η κ. Καρυστιανού τονίζει στην «Κ» πως η συζήτηση αυτή συντηρείται περισσότερο για να προσάψει ιδιοτέλεια στον ανιδιοτελή αγώνα των οικογενειών των θυμάτων των Τεμπών. Ονειρεύεται, λέει, κάτι «καινούργιο και καθαρό» στο πολιτικό σκηνικό της χώρας, χωρίς απαραίτητα η ίδια να ηγείται αυτού ή να είναι μέρος του. «Εμείς απλώς φωνάζουμε για τη δικαιοσύνη», επισημαίνει και προσθέτει ότι η «εμμονή», όπως τη χαρακτηρίζει, με το αν τελικά η ίδια θα εμπλακεί ενεργά με την πολιτική έχει ξεκινήσει από φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, που στόχο έχουν περισσότερο να δείξουν ότι υπάρχουν άλλα κίνητρα πίσω από τον αγώνα που γίνεται.
«Από τότε που έχασα το παιδί μου, με ακουμπούν πολύ περισσότερο τα θέματα κράτους δικαίου», αναφέρει χαρακτηριστικά. «Ομως εγώ δεν θα οργανώσω κάτι, ούτε έχω τον χρόνο για κάτι τέτοιο. Επιθυμώ, πάντως, όπως ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας, να δω κάτι καινούργιο. Είμαι και εγώ στο 25%», προσθέτει αναφερόμενη σε κάποιες δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων πιθανόν να τη στήριζε. «Αν αυτό που ονειρεύομαι το δω να προκύπτει, να βγαίνει κάτι καινούργιο με όραμα και με σχέδιο, γιατί να μη συμφωνήσω και να μην το καλοδεχθώ, χωρίς απαραίτητα να είμαι μέρος του. Κάτι που δεν θα αλλάξει στη διαδρομή και θα μεταλλαχθεί σε κάτι άλλο».
«Πάγος» με τη Ζωή – Oι σχέσεις της με την πρόεδρο της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου είναι πια σχεδόν ανύπαρκτες. Η κ. Κωνσταντοπούλου συνεχίζει να έχει εμπλοκή βεβαίως στην υπόθεση των Τεμπών, καθώς εκπροσωπεί
τον απεργό πείνας Πάνο Ρούτσι.
Καμπάνια ευαισθητοποίησης
Αναφέρει ότι οι περιοδείες που πραγματοποιούνται από την ίδια και άλλους γονείς που έχασαν τα παιδιά τους στα Τέμπη ξεκίνησαν με στόχο να ενημερωθεί η κοινωνία γι’ αυτό που συμβαίνει και να κρατηθεί η υπόθεση ψηλά στη μνήμη τους. «Δεν αντέχω να ζω σε μια τέτοια κοινωνία και δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα συνεχίσουμε να ζούμε σε ένα τέτοιο πολιτικό σύστημα. Πρόκειται για μια ανάγκη της κοινωνίας που δεν μπορεί όχι να την ικανοποιήσει, αλλά ούτε και να τη διαισθανθεί το υπάρχον πολιτικό σύστημα», τονίζει.
Οπως επισημαίνει, κανείς από τους συγγενείς των θυμάτων δεν θέλει να ξεκινήσει η δίκη με μια ελλιπή δικογραφία απλώς για να ξεκινήσει. Αλλωστε, 74 συγγενείς θυμάτων κατέθεσαν υπόμνημα προς τον εισαγγελέα Εφετών ζητώντας του να μην κλείσει η ανάκριση γιατί θεωρούν ότι δεν συμπεριέλαβε κρίσιμα στοιχεία και μάρτυρες.
«Τόσο οι οικογένειες των θυμάτων όσο και η κοινωνία, πλέον συμπεριφερόμαστε ως πολιτικά όντα και όταν βλέπουμε την αδικία, όταν βλέπουμε ότι υπάρχει σήψη, το φωνάζουμε. Αυτό είναι δικαίωμά μας και δεν σημαίνει κάτι παραπάνω απαραίτητα», διευκρινίζει.
Οι άνθρωποί της
Γύρω από τον σύλλογο συγγενών θυμάτων Τεμπών έχει στηθεί ένα πανελλαδικό δίκτυο από ανθρώπους με τελείως διαφορετικό κοινωνικό και πολιτικό υπόβαθρο, που κατά καιρούς βοηθούν και στηρίζουν τις δράσεις τους. Ιδιαίτερα από τότε που ξεκίνησαν οι περιοδείες σε όλη την Ελλάδα, ο όγκος των μηνυμάτων στήριξης, αλλά και παρότρυνσης για να γίνει ένα κόμμα είναι καταιγιστικός.
Ομως, πολλά είναι και τα τηλεφωνήματα και οι πιέσεις που δέχονται αρκετοί συγγενείς –και κυρίως η Μαρία Καρυστιανού– από βουλευτές και πολιτικά στελέχη που βλέπουν το μέλλον τους, μετά τις επόμενες εκλογές, μάλλον αβέβαιο και πιέζουν για τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού σχηματισμού στον οποίο θα μπορούσαν να ενταχθούν.
Τηλεφωνήματα πολιτευτών – Αρκετοί συγγενείς –και κυρίως η
Μαρία Καρυστιανού– δέχονται τηλεφωνήματα και πιέσεις από βουλευτές και πολιτικά στελέχη που βλέπουν το μέλλον τους, μετά τις επόμενες εκλογές, μάλλον αβέβαιο και πιέζουν για τη δημιουργία νέου πολιτικού σχηματισμού.
Από τους πιο κοντινούς συνεργάτες της Καρυστιανού είναι η δικηγόρος της, Μαρία Γρατσία. Η κ. Γρατσία ήταν υποψήφια με το κόμμα «Νίκη» στις εκλογές του 2023 και έλαβε στην Α΄ Αθηνών τις περισσότερες ψήφους μετά τον πρόεδρο του κόμματος Δημήτρη Νατσιό, όμως το κόμμα δεν πήρε έδρα. Είναι ιδιαιτέρως θρησκευόμενο άτομο, όπως και η κ. Καρυστιανού. Αντιθέτως, οι σχέσεις της με την πρόεδρο της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου είναι πια σχεδόν ανύπαρκτες. Η κ. Κωνσταντοπούλου συνεχίζει να έχει εμπλοκή βεβαίως στην υπόθεση των Τεμπών, καθώς εκπροσωπεί τον απεργό πείνας κ. Ρούτσι.
Ανάμεσα στα πρόσωπα που εμπιστεύεται ιδιαίτερα η κ. Καρυστιανού είναι και ο καθηγητής Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Northeastern της Βοστώνης Νίκος Πασσάς, ο οποίος μιλάει συχνά για το θέμα των Τεμπών στα ελληνικά ΜΜΕ. Οταν επισκέπτεται την Αθήνα, τη βοηθάει ο πρώην πρόεδρος της ομοσπονδίας άρσης βαρών Νίκος Σκιαδάς. Στο περιβάλλον της βρίσκεται και ο νομικός και πρώην σύμβουλος στρατηγικής επικοινωνίας στη Νέα Δημοκρατία Νίκος Καραχάλιος.
Στενή σχέση έχει διατηρήσει και με τον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κώστα Αρβανίτη, ο οποίος είχε φέρει το θέμα στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο από την αρχή.
Μάλιστα την περασμένη εβδομάδα αποφασίστηκε να οργανωθεί αποστολή της Επιτροπής Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (PETI) στην Αθήνα το 2026 για τη διερεύνηση της υπόθεσης.
Το φωτοστέφανο ή την αντισυστημική ψήφο
Της Αγγελικής Σπανού
Εχει ορκιστεί στη μνήμη της κόρης της να συνεχίσει τον αγώνα μέχρι τέλους – αλλά ποιο είναι το τέλος; Εχει μιλήσει αρκετές φορές για φυλακή, αναφερόμενη και στον πρωθυπουργό, όχι μόνο στον πρώην υπουργό Μεταφορών. Πώς, άραγε, το εννοεί; Το πιθανότερο είναι ότι δεν προτάσσει νομικά επιχειρήματα, αλλά την επίκληση μιας θείας δίκης.
Μιλάει συχνά για τη μάχη του καλού με το κακό, για την αλήθεια που είναι φως και θα νικήσει το σκοτάδι. Ανθρωποι που βρέθηκαν κοντά της σε εκδηλώσεις μνήμης για τα θύματα της σιδηροδρομικής τραγωδίας δεν έχουν αμφιβολία ότι βιώνει την προσπάθειά της ως «ιερή αποστολή» με υψηλό αίσθημα κοινωνικής ευθύνης.
Στις 6 Σεπτεμβρίου, στο Σύνταγμα, με αφορμή το κλείσιμο της δικογραφίας για τα Τέμπη, πραγματοποιήθηκε μια συγκέντρωση με δική της πρωτοβουλία και μετά ένα πρόχειρο διαδικτυακό κάλεσμα.
Εκεί, μεταξύ άλλων, μίλησε για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ με «τα εκατομμύρια που πήραν διεφθαρμένοι ψευτοαγρότες, ενώ η τίμια ελληνική οικογένεια δεν έχει τα βασικά για την πρόοδο των παιδιών της». Εξήρε το έργο της «αδέκαστης Κοβέσι» που «συνεχίζει να αποκαλύπτει σκάνδαλα ενώ εμείς παγωμένοι παρακολουθούμε τη σήψη να απλώνεται». Σαν να ακούς στέλεχος της αντιπολίτευσης ή μήπως αρχηγό κόμματος;
Αναλυτές εκτιμούν ότι ένα «κόμμα Καρυστιανού» θα προκαλούσε
ανακατατάξεις στο πολιτικό σύστημα, αλλά κυρίως στα κόμματα του αντισυστημικού τόξου.
Τα μηνύματα αλληλεγγύης που δέχεται είναι αμέτρητα. Ανθρωποι κάθε ηλικίας, από μαθητές μέχρι ισχυρούς επιχειρηματίες, προσπαθούν να επικοινωνήσουν μαζί της για να της συμπαρασταθούν και να δηλώσουν διάθεση για βοήθεια.
Η δημοτικότητά της είναι τεράστια. Το παραδέχονται όλοι όσοι την «μετρούν», διευκρινίζοντας ότι το 25% που καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις αφορά τη θετική προδιάθεση για ενδεχόμενη πολιτική πρωτοβουλία.
Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης, αναπληρωτής καθηγητής εκλογικής συμπεριφοράς στο ΠΑΜΑΚ, εξηγεί: «Η Μαρία Καρυστιανού διαθέτει ένα αναμφισβήτητο ηθικό κεφάλαιο, σε μια χρονική περίοδο έντονης απαξίωσης της ηθικής των πολιτικών ελίτ. Είναι ταυτισμένη με την αναζήτηση δικαιοσύνης για μια τραγωδία που βιώνεται συλλογικά ως ύψιστη αδικία, κάτι που καθιστά πολύ δύσκολο για οποιονδήποτε αντίπαλό της να την πλήξει χωρίς να θεωρηθεί εκείνος “ανήθικος”. Συνεπώς, το ηθικό κεφάλαιό της τής εξασφαλίζει εύκολη πρόσβαση σε ένα κοινό απολύτως διαθέσιμο να εγκαταλείψει παραδοσιακές επιλογές».
Και προσθέτει: «Ωστόσο, η εύκολη πρόσβαση δεν φέρνει υποχρεωτικά ψήφους σε μια βουλευτική κάλπη. Απαιτείται η μετατροπή της συμπάθειας σε οργανωμένη πολιτική δύναμη: κόμμα, στελέχη, πρόγραμμα, παρουσία σε όλη την Ελλάδα. Πέραν των δυσκολιών ενός τέτοιου εγχειρήματος, από τη στιγμή που το πρόσωπο δηλώσει ότι επιδιώκει τη μετατροπή σε κόμμα, οι πολιτικοί της αντίπαλοι θα είναι πλέον σε θέση να τη χτυπήσουν με επιχειρήματα που δεν θα αφορούν την ηθική, αλλά την απειρία ή την κυβερνησιμότητά της. Το ηθικό και συμβολικό κεφάλαιό της δεν θα είναι τότε επαρκές».
Για αυτούς ή για άλλους λόγους, η ίδια δείχνει αμφιθυμία. Σε πρόσφατη συνέντευξη άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να δραστηριοποιηθεί πολιτικά και την επόμενη μέρα διέψευσε σχετικά δημοσιεύματα. Είναι εύλογο να αμφιταλαντεύεται. Αν μπει στην πολιτική αρένα θα χάσει, έστω εν μέρει, το φωτοστέφανο της εμβληματικής μητέρας των Τεμπών, θα κατηγορηθεί από αντιπάλους για εξαργύρωση της συμπόνιας, θα καλείται να απαντήσει για θέματα οικονομικής και εξωτερικής πολιτικής προκειμένου να μην εκτεθεί ως ανεπαρκής.
Αν δεν το κάνει, θα παρακολουθεί μια δίκη που δεν πιστεύει ότι θα είναι δίκαιη χωρίς να μπορεί να παρέμβει ουσιαστικά, έχοντας εξαντλήσει τις κινηματικές της δυνατότητες. Στο μεταξύ, μπορεί κάποιος άλλος συγγενής θύματος να προσπαθήσει να καλύψει το πολιτικό κενό.
Η ασφαλέστερη οδός για την ίδια εφόσον αποφασίσει να δράσει πολιτικά θα ήταν να το κάνει τη δωδέκατη ώρα, λίγο πριν από τις εκλογές, για να ωθηθεί από τη δύναμη της έκπληξης και την ορμή της εκκίνησης.
Πολιτικοί επιστήμονες και αναλυτές δημοσκοπήσεων πιστεύουν ότι ένα «κόμμα Καρυστιανού» θα προκαλούσε ανακατατάξεις οριζόντια στο πολιτικό σύστημα, αλλά κυρίως στα κόμματα του αντισυστημικού τόξου, αριστερά και δεξιά. Θεωρούν δεδομένο ότι έχει μεγάλη απήχηση στη νέα γενιά και θα μπορούσε να κινητοποιήσει νέους ψηφοφόρους που, διαφορετικά, δεν θα πήγαιναν στην κάλπη.
Και εκτιμούν ότι θα συσπειρώνονταν γύρω της γνωστά πρόσωπα που έχουν ταυτιστεί με καταγγελίες για προβλήματα στη λειτουργία του κράτους δικαίου και των θεσμών.
Στελέχη της αντιπολίτευσης πιστεύουν ότι στο Μέγαρο Μαξίμου μπορεί να θέλουν τη Μαρία Καρυστιανού πρόεδρο κόμματος για να προκληθεί ακραία πόλωση και να θαμπώσει το «εικονοστάσι» των Τεμπών. Είναι η μέθοδος που οι σύμβουλοι στρατηγικής περιγράφουν «ρίχνουμε φωτιά στη φωτιά».
