Όταν ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ ανακοίνωνε αρχές του χρόνου ότι η Meta θα αλλάξει τις πολιτικές της για τη μετριοπάθεια ώστε να επιτρέψει περισσότερη «ελεύθερη έκφραση», κανείς δεν φανταζόταν ότι αυτό περιελάμβανε το οριστικό κλείσιμο του δωρεάν σχολείου που ίδρυσε ο ιδρυτής του Facebook και η σύζυγός του στη Silicon Valley.
Ο Μάρκ Ζούκερμπεργκ για τους λόγους που θα διαβάσετε στην συνέχεια, κάνει τα πάντα για να κερδίσει την εύνοια του αμερικανού προέδρου Τραμπ. Αλλά αυτή την φορά το τερμάτισε.
Οι μη προνομιούχες οικογένειες στο Ανατολικό Πάλο Άλτο (Καλιφόρνια) έμαθαν με απογοήτευση ότι το πρότυπο σχολείο στο οποίο είχαν την τύχη να στείλουν τα παιδιά τους, χάρη στον Μαρκ Ζούκερμπεργκ, θα έκλεινε οριστικά τις πόρτες του το 2026.
Η είδηση ήρθε με ανακοίνωση που εξέδωσε στις 21 Απριλίου το Δημοτικό Σχολείο. Μια «πολύ δύσκολη» απόφαση, δήλωσε η διεύθυνση, σύμφωνα με πληροφορίες από την Le Monde.
Το σχολείο ιδρύθηκε το 2016
Το Δημοτικό Σχολείο, είχε ιδρυθεί το 2016 από το Chan Zuckerberg Initiative (CZI), το φιλανθρωπικό ίδρυμα του Μαρκ Ζούκερμπεργκ -του δεύτερου μεγαλύτερου σε περιουσία στον κόσμο, που εκτιμάται από το Forbes ότι θα αξίζει 177 δισεκατομμύρια δολάρια (163 δισεκατομμύρια ευρώ) το 2024- και της συζύγου του, παιδίατρου Πρισίλα Τσαν.
Το Δημοτικό Σχολείο βρίσκεται στο East Palo Alto, δέκα λεπτά με το αυτοκίνητο από την έδρα της Meta, της μητρικής εταιρείας του Facebook, και έχει περισσότερους από 400 μαθητές, από την πρώτη έως την έκτη τάξη.
Η Πρισίλα Τσαν αγκαλιάζει τον σύζυγό της Μαρκ Ζούκερμπεργκ ενώ ανακοινώνει μία από τις αγαθοεργίες του ιδρύματος Chan Zuckerberg Initiative. Μία από αυτές ήταν και το σχολείο
Από αυτούς, το 61% είναι Λατίνοι, το 7% μαύροι και το 7% κάτοικοι των νησιών του Ειρηνικού. Το 2015, ο ίδιος ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ ανακοίνωσε τη δημιουργία αυτού του «νέου είδους» σχολείου, το οποίο θα ενσωματώνει την εκπαίδευση και την υγεία με τη φιλοδοξία «να βοηθήσει τα παιδιά από μειονεκτούσες κοινότητες να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους».
Το πείραμα στέφθηκε με επιτυχία: από τότε που άνοιξε, όλοι οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου και οι οικογένειές τους έχουν επωφεληθεί από ιατρική και οδοντιατρική περίθαλψη, ένα προνόμιο μοναδικό στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Γιατί να το τερματίσουμε; Οι Ζούκερμπεργκς δεν έχουν εξηγήσει την απόφασή τους. Το σχολείο του East Palo Alto και το αδελφό του σχολείο στην άλλη πλευρά του κόλπου στο San Leandro δεν θα κλείσουν πριν από το καλοκαίρι του 2026.
Στο δελτίο Τύπου που εξέδωσε, η διεύθυνση υπόσχεται επένδυση 50 εκατομμυρίων δολαρίων (44 εκατομμύρια ευρώ) για να «διασφαλίσει μια προσεγμένη μετάβαση» για τις οικογένειες. Οι μαθητές θα επωφεληθούν από εκπαιδευτικά αποταμιευτικά προγράμματα που θα τους επιτρέψουν να χρηματοδοτήσουν την τριτοβάθμια εκπαίδευσή τους.
«Θα έπρεπε να ντρέπονται»
Σε τοπικό επίπεδο, η ανακοίνωση του κλεισίματος του Δημοτικού Σχολείου θεωρήθηκε προδοσία. Υπάρχει μια ιδιαίτερη σκληρότητα στο να δημιουργείς ελπίδα σε μια κοινότητα, να δημιουργείς βαθιές σχέσεις με τους μαθητές και τους γονείς και μετά ξαφνικά να τα παίρνεις όλα αυτά», αντέδρασε ο πρώην δήμαρχος Antonio Lopez.
«Ειλικρινά, ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ και η Πρισίλα Τσαν θα έπρεπε να ντρέπονται για τον εαυτό τους» είπε επίσης.
Το ζευγάρι δεν κλείνει μόνο το σχολείο. Σταματάει και άλλες δράσεις όπως κάποιες που έχουν να κάνουν με την διαφορετικότητα
Η Isabel Vargas, μητέρα ενός μαθητή, υπενθύμισε ότι πολλές οικογένειες είχαν ήδη εκτοπιστεί λόγω της αύξησης των τιμών των κατοικιών όταν το Facebook έχτισε την έδρα του. «Τώρα θα μας το πάρουν κι αυτό! Είναι άδικο», δήλωσε στην εφημερίδα San Francisco Standard.
Το Δημοτικό Σχολείο είναι ένα μόνο από τα θύματα της ριζικής αναδιοργάνωσης των φιλανθρωπικών προτεραιοτήτων του ζεύγους Ζούκερμπεργκ.
Και δεν κλείνουν μόνο το σχολείο
Από τον Φεβρουάριο, το CZI σταμάτησε να χρηματοδοτεί έναν αστερισμό ενώσεων που ασχολούνταν -με τον έναν ή τον άλλο τρόπο- με την κοινωνική δικαιοσύνη και την προώθηση της διαφορετικότητας, την έννοια που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ σκοπεύει να εξαλείψει από τη δημόσια σφαίρα, είτε αυτή είναι εκπαιδευτική, είτε πολιτιστική, είτε εμπορική.
Δώδεκα ενώσεις που βοηθούν τους άστεγους και προωθούν την κοινωνική στέγαση στην Καλιφόρνια προειδοποιήθηκαν πρόσφατα ότι οι επιχορηγήσεις τους δεν θα ανανεωθούν. Αυτό, παρά το γεγονός ότι τον Απρίλιο του 2024, στην πέμπτη επέτειο της πρωτοβουλίας τους, η Πρισίλα Τσαν εξήγησε πόσο σημαντική είναι η πρόσβαση στη στέγαση για την «προώθηση της φυλετικής ισότητας και της οικονομικής ένταξης».
Εν αναμονή μιας κρίσιμης απόφασης
Το CZI, το οποίο είναι ένα από τα κορυφαία φιλανθρωπικά ιδρύματα της Bay Area με ενεργητικό άνω των 6,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2023, εξήγησε ότι εστιάζει εκ νέου τις δραστηριότητές του στη βιοϊατρική έρευνα. Ένας τομέας που υπόκειται λιγότερο στις εχθρικές διαθέσεις του κόσμου του MAGA («Make America great again»), του συνθήματος των υποστηρικτών του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Μeta Μαρκ Ζούκερμπεργκ και η Πρισίλα Τσαν στην αίθουσα αγαλμάτων του Καπιτωλίου των ΗΠΑ πριν από το γεύμα κατά την ημέρα της ορκωμοσίας της δεύτερης προεδρικής θητείας του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσιγκτον
Τώρα, ένθερμος υποστηρικτής του Ντόναλντ Τραμπ, την ορκωμοσία του οποίου βοήθησε να χρηματοδοτήσει με 1 δισεκατομμύριο δολάρια, ο ιδρυτής του Facebook αναμένει μια κρίσιμη απόφαση για την αυτοκρατορία του: την έκβαση της υπόθεσης που έχει ασκήσει εναντίον του η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (FTC), η υπηρεσία που είναι αρμόδια για την επιβολή της νομοθεσίας για τους καταναλωτές, για πρακτικές κατά του ανταγωνισμού.
Στις αρχές Απριλίου, με λιγότερο από δύο εβδομάδες να απομένουν για την έναρξη της δίκης, προσπαθούσε ακόμη να διαπραγματευτεί το πρόστιμο στον Λευκό Οίκο. «Όλοι γνωρίζουν ότι ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ χρειάζεται κάτι από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών», σχολίασε ο Χουάν Ερνάντεζ, διευθύνων σύμβουλος του Creser Capital Fund, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που παρέχει δάνεια σε λατινοαμερικάνους επιχειρηματίες και στον οποίο, στις 15 Απριλίου, αρνήθηκαν την ανανέωση της επιχορήγησης που είχε λάβει προηγουμένως από το CZI.
«Αν αυτό ήταν το παιδί σας»
Αλλά ενώ δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο «Ζακ» φλερτάρει με τον Λευκό Οίκο, όπως και πολλοί από τους συναδέλφους του στην τεχνολογική βιομηχανία, η στάση της συζύγου του Πρισίλα Τσαν είναι ανησυχητική για πολλές μητέρες μαθητών του Palo Alto.
Στο Facebook, μία από αυτές, η Michelle Lopez, απευθύνθηκε ευθέως στην παιδίατρο: «Αν αυτό ήταν το παιδί σας και είχε επιτέλους βρει ένα μέρος όπου ένιωθε ασφάλεια, πώς θα νιώθατε να βλέπετε ότι πρόκειται να του το στερήσουν;».
Γεννημένη στη Μασαχουσέτη από Κινέζους γονείς που διέφυγαν από το Βιετνάμ, η Πρισίλα Τσαν ήταν η πρώτη στην οικογένειά της που πήγε στο πανεπιστήμιο. Στο Χάρβαρντ σπούδασε βιολογία. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, θεωρήθηκε το «ανθρώπινο» πρόσωπο του Ζούκερμπεργκ, η βουδίστρια γιατρός που συνέχισε το έργο της με τους πιο ευάλωτους στο Γενικό Νοσοκομείο του Σαν Φρανσίσκο.
Στη Silicon Valley, η συμπόνια έχει δώσει τη θέση της στην realpolitik.
