Ο πρωθυπουργός έχει πει δημόσια πως θα διεκδικήσει μια τρίτη θητεία το 2027. Η πρόθεσή του αυτή όμως δεν έχει ακόμη λάβει υπόσταση πολιτικού προτάγματος. Αυτό πρόκειται να συμβεί στη σκηνή της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης. Σε ένα βήμα από όπου συνήθως εξαγγέλλεται η οικονομική πολιτική της επόμενης χρονιάς, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επιχειρήσει να σκιαγραφήσει το πολιτικό πλαίσιο της επόμενης πενταετίας. Θα παρουσιάσει την προγραμματική πλατφόρμα, μέσω της οποίας θα επιχειρήσει να γίνει ο πρώτος πρωθυπουργός της Μεταπολίτευσης που εκλέγεται για τρίτη συνεχόμενη τετραετία.
Το αφήγημα Μητσοτάκη δεν θα έχει χαρακτήρα προεκλογικό μόνο για το 2027, αλλά θα περιγράφει στόχους διακυβέρνησης έως το 2030. Αρμόδιες πηγές σημειώνουν πως ο πρωθυπουργός θα περιγράψει τη «δεκαετία Μητσοτάκη» που ξεκίνησε το 2019.
Τα τρία κεφάλαια
Η κριτική που ασκείται στην κυβέρνηση είναι πως αρκετά πράγματα δεν έχουν προχωρήσει παρά το γεγονός ότι είναι έξι χρόνια στην εξουσία. Στο Μαξίμου, όχι δημόσια, αλλά στις κλειστές συσκέψεις, αποδέχονται πτυχές αυτής της κριτικής, βλέποντας πως πολλά πράγματα, όπως οι δομές του βαθέος κράτους, αποτελούν τον πιο δύσκολο και σκληρό αντίπαλο. Στο πλαίσιο αυτό, το αφήγημα της δεκαετίας καταστρώνεται από το Μαξίμου σε τρία κεφάλαια: Η πρώτη θητεία ήταν μια «επιστροφή στην κανονικότητα» μετά την περιπετειώδη διακυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Ενίσχυση των πολλών – Η τρέχουσα θητεία έχει ως βασικό στόχο την αύξηση των μισθών και «την επιστροφή χρημάτων στους πολλούς λόγω της δημοσιονομικής επανάκαμψης», παρά το γεγονός ότι η ακρίβεια αποτελεί έναν ισχυρό ανασταλτικό παράγοντα.
Η προσπάθεια του Μαξίμου, όπως την περιγράφουν οι ίδιοι οι κυβερνώντες, ήταν να μπορέσει η χώρα να ανακτήσει «την ισορροπία της και το κύρος της» παρά τις μεγάλες δυσκολίες που έφερε η υγειονομική κρίση, ενώ έγιναν πολλά βήματα εμπρός σε τομείς όπως η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του κράτους. Ο στόχος επετεύχθη όπως φάνηκε από το αποτέλεσμα του 2023, αλλά τα ανοιχτά μέτωπα είναι πολλά.
Η τρέχουσα, δεύτερη θητεία Μητσοτάκη έχει ως βασικό στόχο την αύξηση των μισθών και «την επιστροφή χρημάτων στους πολλούς» λόγω της «δημοσιονομικής επανάκαμψης της χώρας», σημειώνει κυβερνητική πηγή, παρά το γεγονός ότι η ακρίβεια αποτελεί έναν ισχυρό ανασταλτικό παράγοντα, που δεν αφήνει την καλή δημοσιονομική εικόνα να φανεί όσο θα μπορούσε στους πολίτες.
Στο Μαξίμου όμως βλέπουν κάτι ακόμα που περνάει κάτω από τα ραντάρ. Παρότι δημοσιονομικά η Ελλάδα έχει κάνει ένα μεγάλο άλμα, οι ρυθμοί ανάπτυξης δεν είναι «αυτοί που θα μπορούσαμε να επιτύχουμε». Για την αδυναμία αυτή ενοχοποιείται (πάλι) το βαθύ κράτος, η βαριά ακόμα γραφειοκρατία, μέχρι και η δημογραφική πορεία της χώρας που είναι φθίνουσα. Εδώ κρύβεται το «κλειδί» της τρίτης τετραετίας.
Οι κινήσεις
Ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί πως για να συντονιστεί η δημοσιονομική ανάκαμψη με την προσδοκώμενη ανάπτυξη χρειάζονται «τρεις συν μία» κινήσεις, με πρώτη την άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων. Η συνταγματική αναθεώρηση στις αρχές του 2026 θα είναι προς αυτή την κατεύθυνση και θεωρείται κομβική για να σφραγίσει όσα έγιναν τις δύο πρώτες τετραετίες, με κυβερνητικά στελέχη να λένε πως «εφόσον οι πολίτες μάς εμπιστευτούν ξανά, η τετραετία 2027-2031 θα είναι πλέον η πιο εμπροσθοβαρής, με έμφαση στην ανάπτυξη».
Δεύτερον, ο πρωθυπουργός θέλει να προχωρήσουν και άλλα «κλαδικά» ζητήματα που λειτουργούν προσθετικά στο ΑΕΠ της χώρας, όπως για παράδειγμα τα μη κρατικά πανεπιστήμια, η εκμετάλλευση των ορυκτών και οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού, που έχουν μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης στην Ελλάδα. Τρίτον, η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε καταλύτη της ανάπτυξης, κάτι στο οποίο αναφέρεται διαρκώς και ο υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης.
Ο επόμενος στόχος – «Οι ρυθμοί ανάπτυξης δεν είναι αυτοί που θα μπορούσαμε να επιτύχουμε». «Ενοχοι» για αυτό, το βαθύ κράτος, η βαριά ακόμα γραφειοκρατία και η φθίνουσα δημογραφική πορεία. Εδώ κρύβεται το «κλειδί» της τρίτης τετραετίας.
Τέλος, στην κυβέρνηση θεωρούν πως η υλοποίηση της Εκθεσης Ντράγκι θα δώσει περαιτέρω ώθηση στην ανάπτυξη από το 2027 και μετά. Ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ θα περιγράψει ακριβώς τα παραπάνω. Πώς, δηλαδή, σε δύο θητείες δημιούργησε το κατάλληλο έδαφος για να ολοκληρωθεί τελικά και να σφραγίσει αυτό που θέλει στην τρίτη θητεία.
Η μεσαία τάξη
Το παραπάνω κεντρικό αφήγημα όπως περιγράφηκε συνάδει με την εντολή του κ. Μητσοτάκη στο οικονομικό επιτελείο, που σύμφωνα με πληροφορίες είναι να κατευθύνει το περίπου 1,5 δισ. που θα υπάρχει στον «κουμπαρά» της ΔΕΘ σε φοροαπαλλαγές και φοροελαφρύνσεις και όχι σε επιδόματα. Η φιλοσοφία του πρωθυπουργού που υλοποιεί ο κ. Πιερρακάκης είναι μέχρι το τέλος της τρέχουσας θητείας να έχει ενισχυθεί περαιτέρω η μεσαία τάξη, η οποία προσδιορίζεται στα εισοδήματα από 20.000 έως 50.000 ευρώ τον χρόνο. Η άποψη που υπάρχει στο Μαξίμου είναι πως χωρίς καθαρό αφήγημα, που θα λέει για ποιο λόγο διεκδικεί τρίτη θητεία, οι εκλογές δεν μπορούν να είναι νικηφόρες, και η προσπάθεια θα ξεκινήσει ήδη από τη φετινή ΔΕΘ.
Η κυβέρνηση, πλην εξαιρέσεων, όπως είναι οι ένστολοι για τους οποίους έχει ήδη εξαγγελθεί το νέο μισθολόγιο, δεν θα μπει σε διαδικασία παζαριού με επιμέρους αιτήματα, επιλέγοντας να μείνει στη μεγάλη εικόνα που θα εδράζεται σε δύο κυρίως πυλώνες: πρώτον, στην αποκατάσταση αδικιών για τους ελεύθερους επαγγελματίες και, δεύτερον, στη μείωση του φόρου εισοδήματος, που αναφέρεται σε μια πολύ μεγάλη κατηγορία πολιτών.
